جراحی زیبایی بینی

اهمیت عمل زیبایی بینی در جهان

چهره انسان مهم‌ترین و اولین قسمتی از بدن است که هنگام برقراری ارتباط با سایر افراد، توجهات را به سمت خود جلب می‌کند. بینی در مرکز این قسمت مهم بدن و به‌صورت برجسته واقع شده؛ لذا طبیعتاً رفع اشکالات ساختمانی آن برای همه افراد از اهمیت بالایی برخوردار است. عمل زیبایی بینی با هدف رفع ایرادات ظاهری بینی و حفظ عملکرد تنفسی بینی انجام می‌شود که از نتایج آن می‌توان به بهبود توازن اجزای صورت و کمک به بیماران برای بازیابی اعتمادبه‌نفس‌شان اشاره کرد. امروزه در ایران و سایر نقاط جهان، عمل یا جراحی زیبایی بینی طرفداران زیادی در بین همه گروه‌های سنی، اعم از آقایان و بانوان تا دختران و پسران نوجوان را به خود اختصاص داده است.

آمار جراحی بینی در ایران

ایران جزو 10 کشور اول جهان در زمینه عمل زیبایی بینی می‌باشد. مهم‌ترین دلایل این امر، شکل آناتومی خاص بینی و نژاد مردمان ایرانی‌، بالا بودن کیفیت عمل‌های جراحی زیبایی، سطح بالای دانش پزشکان و جراحان این رشته و همچنین هزینه پایین جراحی نسبت به سایر کشورها می‌باشد.

سن مناسب برای عمل زیبایی بینی

در کودکان و نوجوانان محدوديت‌های مشخصی وجود دارد كه مانع از جراحی بینی قبل از بلوغ كامل می‌شود. اغلب دخترانی که در پایان 16 سالگی و پسرانی که در پايان 18 سالگي به بلوغ كامل رسيده‌اند مي‌توانند تحت عمل جراحی بینی قرار گيرند. اصلاح عيوب بيني در این برهه زمانی، اعتمادبه‌نفس نوجوانان را افزایش می‌دهد.

در متقاضیان بالای 40 سال، چنانچه وضعيت عمومي و سلامتي فرد خوب باشد، هيچ‌وقت برای جراحی بینی دير نيست. در افراد مسن‌تر نیز از آنجایی كه با افزايش سن، بافت‌های بینی دچار افتادگی و سستی می‌شوند؛ باید به این نکته توجه داشت که اين امر بر ظاهر و عملكرد بينی تأثير می‌گذارد.

انواع روش‌های جراحی بینی

قبل از هر چیز لازم به ذکر است که جراحی بینی به دو روش کلی انجام می‌شود؛

• جراحی درمانی بینی: این روش برای درمان پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی یا سپتوم و درمان سینوزیت انجام می‌گردد.
• جراحی زیبایی بینی: این نوع عمل به منظور ایجاد زیبایی و رفع ایرادات ظاهری از قبیل قوز بینی، کوچک یا بزرگ بودن سوراخ‌های بینی و نیز تغییر زاویه بینی نسبت به لب بالا انجام می‌شود.

تفاوت رینوپلاستی و سپتوپلاستی در عمل زیبایی بینی

در عمل زیبایی بینی معمولاً دو جراحی به صورت توأمان انجام می‌شود؛

رینوپلاستی

عمل زیبایی بینی و تغییر فرم بینی به صورت خلاصه‌وار و جزئی با این روش انجام می‌شود که در لغت از دو کلمه «رینو» و «پلاستی» تشکیل شده است؛ رینو به معنای بینی و پلاستی به معنای اصلاح یا زیبا کردن می‌باشد.

سپتوپلاستی

این روش برای تصحیح انحراف تیغه بینی به کار می‌رود که در آن تیغه بینی باید در حالت متعادل و در وسط بینی قرار بگیرد. در این روش چون مقداری از غضروف بینی باید برش بخورد، متقاضی باید تحت بیهوشی عمومی قرار گیرد.

 عمل زیبایی بینی از نظر میزان برش پوستی

عمل بینی باز

در این روش علاوه بر ایجاد برش‌هایی در داخل بینی، در ناحیه کلوملا (columela) یا به عبارتی، پوست میان حفره‌های بینی، یک برش دیگر ایجاد می‌گردد و پوست به طور کامل از روی بینی بلند می‌شود و مسلماً در این روش، جراح بینی اشراف کامل‌تری به بینی دارد.

عمل بینی بسته

در این روش تمامی برش‌های جراحی، داخل بینی ایجاد شده و پوست بینی به میزان بسیار کمی از اسکلت بینی جدا می‌شود. جراح با ابزار مخصوصی پوست بینی را بالا نگه داشته؛ سپس اقدام به اعمال تغییرات روی بینی می‌نماید.

عمل زیبایی بینی بر اساس نوع انحراف و مشکل بینی

عمل جراحی بینی گوشتی

در بینی‌های گوشتی لازم است یک پایه غضروف خوب ساخته شود؛ بنابراین، پزشک اغلب بافت غضروفی را از یک قسمت بینی بر‌می‌دارد و به قسمت دیگری منتقل می‌کند؛ گاهی نیز این احتمال وجود دارد که این غضروف به جای تیغه بینی از گوش برداشته شود و در شکل‌دهی به بینی گوشتی که کار دشواری نیز می‌باشد، مورد استفاده قرار گیرد.

عمل جراحی بینی استخوانی

این نوع عمل راحت‌تر است؛ زیرا بینی‌های استخوانی غضروف بیشتری دارند و راحت‌تر اصلاح می‌شوند. در این حالت، پزشک حجم بینی را کاهش داده و فرم مناسبی به آن می‌دهد تا ناهنجاری‌های غضروفی_استخوانی برطرف گردند.

عمل زیبایی بینی گوشتی بهتر است یا استخوانی؟

بینی‌های استخوانی، پوستی ظریف‌تر با قابلیت ارتجاعی بیشتری دارند؛ در حالی که کیفیت پوست در بینی‌های گوشتی، به‌ویژه در نوک بینی، کمتر از بینی‌های استخوانی است.

افزودن یا کاستن بافت در بینی گوشتی به خودی خود، امکان بازگشت حالت بینی به پیش از عمل را افزایش نمی‌دهد؛ اما اگر ساخت پایه غضروف یا تقویت غضروف در بینی گوشتی به درستی انجام نشود، پوست روی بینی و بافت نرم زیر آن که حاوی مقداری چربی و غدد است تغییر شکل می‌دهد. این امر به دلیل عدم وجود پایه یا داربست مناسب است؛ در نتیجه تجمع چربی در یک نقطه از بینی، گاهی بافتی اضافه تشکیل داده که منجر به بدشکل شدن نوک بینی خواهد شد. تورم بعد از عمل در بینی‌های گوشتی نیز مدت بیشتری به طول می‌انجامد که این امر امکان به وجود آمدن بافت فیبروز را افزایش می‌دهد؛ اما در صورتی که پس از عمل، توصیه‌های پزشک به خوبی انجام گردد و ماساژ دادن و چسب زدن در مدت زمان طولانی‌تر و با دقت بیشتری صورت بگیرد، از این مشکل پیشگیری می‌شود.

حد و مرز کوچک کردن بینی

در طراحی عمل جراحی بینی همواره سعی بر این است که خصوصیات مثبت در بینی فرد حفظ شده و تنها مواردی که دچار عیب هستند اصلاح گردند. شایان ذکر است که پوست قسمت پایین بینی نقش به‌سزایی در شکل دادن به بینی دارد و هرچه ضخامت آن کمتر و انعطاف‌پذیری آن بیشتر باشد، پزشک متخصص زیبایی بینی بهتر می‌تواند به بینی، به‌ویژه نوک آن، فرم دهد.

اصل «یک سوم»؛ معیار مهم زیبایی بینی

یک سوم بالای صورت، پیشانی است؛ یک سوم تحتانی از زیر بینی تا زیر چانه امتداد دارد و یک سوم میانی صورت، فاصله بین ریشه بینی در بالا و قاعده بینی در پایین را در برمی‌گیرد. کوتاه نمودن طول بینی و بالا بردن نوک آن باید در حدی باشد که این نسبت‌ها را حفظ نماید. در صورتی که بدون توجه به این نسبت‌ها اقدام به بالا بردن بیش از حد نوک بینی شود، اشکالات متعددی در تناسب صورت پدیدار خواهد شد که شامل بلندی لب بالا، کاهش نسبت بینی به طول صورت و نمود بیش‌ازحد بعضی از قسمت‌های صورت می‌باشد.

عمل روتوش بینی چیست؟

روتوش بینی به انجام یکسری از فعالیت‌ها و ریزه‌کاری‌های بعد از عمل اصلی گفته می‌شود. این نوع عمل زیبایی که معمولاً با بی‌حسی موضعی قابل انجام است؛ به عمل ثانویه یا ترمیمی بینی (second Rhinoplasty) نیز شهرت دارد. روتوش بینی معمولاً به روش‌های زیر انجام می‌گردد:

• سوهان کشیدن: این کار در مطب پزشک هم قابل انجام است؛ اما پزشک باید به خوبی بینی را بی حس کند؛ هرچند باز هم بیمار درد ناشی از آن را تا حدودی حس می‌کند که برای وی ناخوشایند است.
• تزریق کورتون: گاهی ممکن است بتوان با تزریق کورتون برخی از بدشکلی‌های بینی را اصلاح نمود.
• تزریق ژل: با تزریق ژل‌های مخصوص، تزریق غضروف مایع شده، به کارگیری غضروف در مطب و یا کلینیک، برخی از ایرادهای جزئی بینی را می‌توان برطرف کرد.

اکثر این گونه اقدامات در مطب پزشک قابل انجام است؛ اما اگر احتمال دردناک بودن و یا نیاز به استریل بودن محیط مورد توجه باشد، بهتر است این مراحل در اتاق عمل انجام‌ شود.

نقش لیزر و آندوسکوپ در جراحی زیبایی بینی

هدف اصلی بهره‌گیری از اين دو روش، پیشگیری از به مخاطره افتادن عملكرد بینی است؛ یعنی اگر عملكرد بينی بهتر نشود، دست‌كم بايد وظايف خود را به خوبی پيش از عمل انجام دهد.

• لیزر: در بسیاری از جراحی‌های ظريف بينی، استفاده از ليزر اين مزيت را دارد كه با خون‌ريزی كمتری همراه است. در این روش، ليزر نقش عمده‌ای در نتيجه نهايی ندارد و آنچه تعيين كننده نتيجه عمل است در دستان هنرمند جراح نهفته است.
• آندوسكوپ: این روش با فراهم كردن ديد عالي و دسترسي به قسمت‌های عمقی‌تر، رفع مشكلات داخلي بيني را تسهيل می‌كند.

نکات لازم ‌الإجرا قبل از عمل جراحی بینی

•  حداقل ده روز قبل از عمل جراحی بینی باید از مصرف آسپیرین و داروهای مشابه (ایبوبروفن، دیکلوفناک سدیم، ایندومتاسین، مفنامیک اسید و...) خودداری نمود. استفاده از استامینوفن بلامانع است.
• استعمال دخانیات به مدت 4 هفته قبل و بعد از عمل جراحی بینی ممنوع است؛ زیرا نیکوتین به دلیل انقباض عروقی، خون‌رسانی به بافت‌های عمل شده را مختل می‌نماید.
• به مدت 8 ساعت قبل از عمل جراحی بینی باید از خوردن و نوشیدن اجتناب کرد.
• در هنگام مراجعه به کلینیک، باید لباسی به تن داشت که جلوباز باشد تا فرد مجبور به از سر به تن پوشیدن آن نباشد.

بایدها و نبایدهای بعد از عمل زیبایی بینی

• در زمان ترخیص بیمار، داروهایی نظیر مسکن، آنتی‌بیوتیک و آنتی‌هیستامین نسخه می‌شود.
• رژیم غذایی بعد از جراحی بینی در ابتدا به‌صورت مایعات است و از روز بعد طبق معمول می‌شود. همچنین باید به مدت 2 هفته از مصرف خوردنی‌هایی که مستلزم حرکت زیاد لب‌ها هستند (مثل سیب) پرهیز شود. 
• پس از جراحی بینی، در زمان استراحت، سر باید کمی بالاتر از بدن باشد.
• کمپرس سرد (کیسه حاوی یخ) روی چشم‌ها به مدت 48 ساعت بعد از جراحی بینی باعث کاهش ورم خواهد شد. میزان ورم ظرف 72 ساعت به حداکثر می‌رسد.
• ترشح از بینی تا 72 ساعت پس از جراحی طبیعی است و در صورت لزوم، گاز کوچک جلوی بینی را می‌توان تعویض نمود.
• گچ 10-7 روز پس از جراحی بینی برداشته می‌شود. در طی این مدت می‌توان بدون خیس شدن گچ استحمام کرد.
• شل شدن چسب‌ها در طی 5 روز اول طبیعی است.
• تمیز کردن داخل بینی با گوش‌پاک‌کن به آرامی امکان‌پذیر می‌باشد.
• کبودی بعد از عمل جراحی بینی طبیعی بوده و ظرف 2 هفته از بین می‌رود.
• بعد از برداشتن گچ تغییرات عمده مشهود است؛ ولی تغییرات تدریجی در طی 12-6 ماه پس از جراحی تکمیل می‌شود.
• بعد از برداشتن گچ تا 3 هفته نباید از عینک استفاده کرد و از آن پس به مدت 3 هفته باید با چسب، عینک را به پیشانی چسباند.
• تا 3 هفته پس از جراحی نباید از طریق بینی فین نمود و عطسه کردن باید با دهان باز انجام شود.
• باید از فعالیت و ورزش‌های سنگین مانند ایروبیک، وزنه‌برداری و خم شدن‌های طولانی‌مدت، طی 3 هفته بعد از جراحی بینی پرهیز شود.
• ورزش‌های تماسی مانند کشتی، فوتبال، رزمی و غیره تا 3 ماه ممنوع است.
• بخیه‌های خارجی در روز پنجم پس از جراحی بینی کشیده شده و بخیه‌های داخلی خودبه‌خود جذب می‌شوند.
• پوست بینی بعد از جراحی بینی نسبت به نور خورشید حساس است؛ بنابراین نباید تا 8 هفته در معرض آفتاب طولانی‌مدت قرار گرفت. همچنین استفاده از کرم‌های ضدآفتاب ضروری است.
• حس نوک بینی بعد از جراحی کاهش یافته و در ظرف چندین هفته به حالت طبیعی برمی‌گردد.

عوارض جانبی عمل زیبایی بینی

جراحی زیبایی بینی درست مثل هر جراحی دیگری می‌تواند با عوارض احتمالی همراه باشد که عبارتند از:

• عفونت یا واکنش منفی نسبت به ماده‌ بیهوشی
• خون دماغ شدن مکرر
• تنفس سخت از راه بینی
• بی‌حسی دائمی در داخل و اطراف بینی
• احتمال ایجاد ظاهر نامتقارن و غیر یکدست در بینی
• درد، تغییر رنگ یا ورم مداوم بینی
• بر جای ماندن آثار زخم
• سوراخ شدن تیغه‌ بینی

عوامل مؤثر بر هزینه جراحی زیبایی بینی

تجربه جراح

با توجه به تجربه و مهارت جراح و سابقه کاری او هزینه‌ها متفاوت است؛ زیرا جراحی که چندین سال عمل بینی انجام داده است با چالش‌های هنگام عمل آشنایی کامل دارد و قطعاً هزینه بیشتری دریافت می‌کند. همچنین عمل ترمیمی بینی اگر توسط جراح دیگری (به غیر از جراح اول) انجام شود، هزینه بیشتری از عمل اول دارد.

نوع بینی

بینی افراد سهم به‌سزایی در تعیین قیمت جراحی بینی دارد. افرادی که بینی گوشتی یا غضروفی دارند معمولاً هزینه بیشتری برای عمل بینی پرداخت می‌کنند؛ اما هزینه جراحی بینی استخوانی کمی کمتر است.

منطقه جغرافیایی

همانند سایر خدمات پزشکی، هزینه جراحی بینی نیز با توجه به منطقه جغرافیایی متفاوت است؛ به طور مثال، هزینه عمل بینی در تهران با شهرستان‌های کوچک قابل مقایسه نیست. البته این نکته حائز اهمیت است که جراحان خوب و کاربلد به علت امکانات خوب شهرهای بزرگ در این شهرها اسکان دارند.

تصوری اشتباه درباره بیهوشی موضعی عمل بینی

برخی افراد تصور می‌کنند بی‌حسی موضعی برای عمل بینی بهتر از بیهوشی عمومی است؛ اما نتایج تحقیقات نشان داده که این تصور اشتباه است. با توجه به اینکه جراحی بینی جزو عمل‌های کم تهاجم‌تر نسبت به دیگر جراحی‌هاست؛ بنابراین با دوز کافی بیهوشی می‌توان به یک بیهوشی عمومی مطلوب در طی عمل رسید. در بیهوشی کامل، بیمار هیچ‌گونه دردی در هنگام عمل احساس نمی‌کند و با بی‌حرکت بودن او، جراح بیشترین تسلط را بر روی بینی وی دارد.

در مورد نگرانی‌های بعد از بیهوشی عمومی هم باید گفت که با ترکیب داروهای بیهوشی با داروی ضد تهوع و سرگیجه می‌توان حالات ناخوشایند بعد از بیهوشی را به حداقل رساند.