تخمک لقاحیافته با اسپرم در بدو ورود به رحم، برای تغذیه و ادامه رشد به دیواره رحم میچسبد که به آن لانهگزینی میگویند. این فرایند تا چند روز با اندکی خونریزی یا لکهبینی و درد همراه است؛ اما بسیاری از علائم آن با قاعدگی تفاوت دارد. آشنایی با نشانههای لانهگزینی همچون درد و ورم سینه، ویار، تهوع و... راه مؤثری برای تشخیص آغاز بارداری به شمار میرود.
بارداری به روش آی وی اف (IVF) یکی از رایجترین و موفقیتآمیزترین راههای درمان نازایی است که با لقاح تخمک و اسپرم در آزمایشگاه و انتقال رویان به رحم مادر انجام میشود. آشنایی با مراحل درمان IVF برای متقاضیان آن از جمله زنان بالای ۴۰ سال، مردان دارای اسپرم ضعیف، سابقه سقط مکرر و ناباروری و... میتواند کمککننده باشد.
دهانه رحم در حالت طبیعی و حتی پس از شروع بارداری، بسیار تنگ است و صرفاً در هفتههای آخر حاملگی برای سهولت تولد نوزاد، کمکم گشاد میشود. در زنانی که باز شدن دهانه زودتر از موعد رخ دهد، خطر زایمان زودرس یا سقط جنین وجود دارد و بنابراین عمل جراحی سرکلاژ یا دوختن دهانه رحم (با عوارض کم و درصد موفقیت بسیار بالا) انجام میگیرد.
هورمون LH که از هیپوفیز ترشح میشود، نقش مهمی در شکلگیری و عملکرد اندامهای جنسی زنان و مردان دارد و باید در سطح نرمال باشد. میزان طبیعی و استاندارد این هورمون در مردان معمولاً به سن آنها وابسته است و در زنان به قرارگیری در دوره بارداری، یائسگی، مراحل مختلف چرخه قاعدگی، دوران مصرف داروهای ضد بارداری و... بستگی دارد.
در میان بیماریهای شایع و البته دردناک زنان، نام آندومتریوز به عنوان عارضهای جدی و مهم دیده میشود. بیماری اندومتریوز که در اثر رشد بافت داخلی رحم (اندومتر) در فضای خارج از رحم به وجود میآید، مشکلات متعددی را برای بانوان ایجاد میکند. از آنجایی که گاهی علائم و نشانههای این بیماری دیر ظاهر میشوند، لازم است که خانمها راههای پیشگیری و کنترل آن را بشناسند.
درمان ناباروری به روش ZIFT که در گذشته رایجتر بود و هنوز هم گاهی استفاده میشود، تقریباً مشابه IVF است. با این تفاوت که سلول تخم لقاحیافته در آزمایشگاه، به جای انتقال به رحم، از طریق لاپاراسکوپی به لوله فالوپ غیرمسدود منتقل میشود. تشخیص مؤثر بودن این روش و تصمیم بر به کار بردن آن جهت بارداری، پس از معاینات پزشکی انجام میگیرد.
سطح هورمون پرولاکتین بهطور معمول در دوران شیردهی افزایش مییابد و سپس به مرور زمان کم میشود. بالا بودن پرولاکتین در ایام دیگر که به دلیل بیماریهایی همچون آدنومای هیپوفیز رخ میدهد، مانع تخمکگذاری و در نتیجه موجب کاهش احتمال قاعدگی و بارداری میگردد. لذا انجام درمانهایی همچون مصرف دارو، پرتودرمانی، جراحی و... برای رفع آن ضرورت دارد.
بروز کیست تخمدان یک بیماری شایع در بانوان است که بسته به نوع آن ازجمله کیست فانکشنال یا کیست پاتولوژیک، نیازمند درمانهای متفاوتی میباشد. به علت اثرگذاری کیستها بر روند قاعدگی و قدرت باروری، آشنایی با علائم این بیماری و اقدام به درمان بهموقع آن توسط دارو، جراحی یا روشهای خانگی، موجب پیشگیری از عوارض جدی میشود.
بسیاری از زوجها در طول درمان ناباروری خود دچار نگرانیهایی میشوند که شامل ترس از شکست درمان، بچهدار نشدن، عدم تولد فرزند سالم و... است و علائمی همچون اضطراب و کمخوابی را بروز میدهد. این نگرانیها اگرچه نادرست، اما طبیعی است و با راهکارهایی نظیر مشورت با پزشک و روانشناس، امید به آینده، پرهیز از عوامل استرسزا، تفریحات نشاطآور و... قابل درمان میباشد.
هیسترسکوپی یک روش تشخیص و درمان بیماریهای داخلی زنان است که به دلیل تهاجمی بودن ممکن است آثاری نظیر درد و نفخ دستگاه گوارش، خونریزی اندک و لکهبینی، درد کتف و بالای شکم، سرگیجه، گرفتگی عضلات و... را در پی داشته باشد. انجام اقدامات و مراقبتهای بعد از عمل به کاهش عوارض درمان و کوتاه شدن مدتزمان دوره نقاهت کمک خواهد کرد.