در میان بیماریهای شایع و البته دردناک زنان، نام آندومتریوز به عنوان عارضهای جدی و مهم دیده میشود. بیماری اندومتریوز که در اثر رشد بافت داخلی رحم (اندومتر) در فضای خارج از رحم به وجود میآید، مشکلات متعددی را برای بانوان ایجاد میکند. از آنجایی که گاهی علائم و نشانههای این بیماری دیر ظاهر میشوند، لازم است که خانمها راههای پیشگیری و کنترل آن را بشناسند.
درمان ناباروری به روش ZIFT که در گذشته رایجتر بود و هنوز هم گاهی استفاده میشود، تقریباً مشابه IVF است. با این تفاوت که سلول تخم لقاحیافته در آزمایشگاه، به جای انتقال به رحم، از طریق لاپاراسکوپی به لوله فالوپ غیرمسدود منتقل میشود. تشخیص مؤثر بودن این روش و تصمیم بر به کار بردن آن جهت بارداری، پس از معاینات پزشکی انجام میگیرد.
سطح هورمون پرولاکتین بهطور معمول در دوران شیردهی افزایش مییابد و سپس به مرور زمان کم میشود. بالا بودن پرولاکتین در ایام دیگر که به دلیل بیماریهایی همچون آدنومای هیپوفیز رخ میدهد، مانع تخمکگذاری و در نتیجه موجب کاهش احتمال قاعدگی و بارداری میگردد. لذا انجام درمانهایی همچون مصرف دارو، پرتودرمانی، جراحی و... برای رفع آن ضرورت دارد.
بروز کیست تخمدان یک بیماری شایع در بانوان است که بسته به نوع آن ازجمله کیست فانکشنال یا کیست پاتولوژیک، نیازمند درمانهای متفاوتی میباشد. به علت اثرگذاری کیستها بر روند قاعدگی و قدرت باروری، آشنایی با علائم این بیماری و اقدام به درمان بهموقع آن توسط دارو، جراحی یا روشهای خانگی، موجب پیشگیری از عوارض جدی میشود.
بسیاری از زوجها در طول درمان ناباروری خود دچار نگرانیهایی میشوند که شامل ترس از شکست درمان، بچهدار نشدن، عدم تولد فرزند سالم و... است و علائمی همچون اضطراب و کمخوابی را بروز میدهد. این نگرانیها اگرچه نادرست، اما طبیعی است و با راهکارهایی نظیر مشورت با پزشک و روانشناس، امید به آینده، پرهیز از عوامل استرسزا، تفریحات نشاطآور و... قابل درمان میباشد.
هیسترسکوپی یک روش تشخیص و درمان بیماریهای داخلی زنان است که به دلیل تهاجمی بودن ممکن است آثاری نظیر درد و نفخ دستگاه گوارش، خونریزی اندک و لکهبینی، درد کتف و بالای شکم، سرگیجه، گرفتگی عضلات و... را در پی داشته باشد. انجام اقدامات و مراقبتهای بعد از عمل به کاهش عوارض درمان و کوتاه شدن مدتزمان دوره نقاهت کمک خواهد کرد.
باوجود ایمنی و درصد موفقیت بالای بارداری با آی وی اف، این روش نیز ممکن است عوارضی داشته باشد. عمده عوارض IVF برای مادر، در مراحل تزریق داروها، تخمککشی یا پانکچر و انتقال جنین رخ میدهد. همچنین احتمال چندقلویی یا مشکلات رشد و سقط جنین تا حدی وجود دارد. با مشورت پزشک میتوان از میزان احتمال این خطرات آگاه شد.
اگرچه دقت تعیین جنسیت جنین با IUI به خوبی روشهایی همچون IVF نیست؛ اما میتوان به کمک بررسی کروموزومهای اسپرم برای تعیین سرعت آنها یا استفاده از تکنیک میکروسورت جهت مقایسه وزن اسپرمها، جنسیت احتمالی را تشخیص داد. البته لازم است پیش از این کار، زوجین با نحوه انجام آزمایشها و عوارض آنها آشنا شوند.
لاپاراسکوپی در مقایسه با جراحیهای باز، روشی کمتهاجمی است که عوارض اندکی دارد. این تکنیک که با برشهای کوچک شکمی برای درمانهایی نظیر هیسترکتومی، اوفورکتومی، برداشتن کیست و فیبروم و... انجام میشود، برای اغلب افراد مناسب است. اما پس از جراحی باید مراقبتهایی همچون استراحت، مصرف داروها و... را در پیش گرفت تا عوارض به حداقل برسد.
به دلیل نقش هورمون هیپوفیزی FSH در توانایی باروری زنان و مردان، آزمایش اندازهگیری آن کمک زیادی به تعیین علل ناباروری، دلایل بلوغ زودرس، علت کمبود اسپرم در مردان یا عدم تخمکگذاری در زنان و... میکند. بااینحال برای کسب نتیجه دقیق و تفسیر صحیح تست، باید اقداماتی را در پیش گرفت و آزمایش را در زمان پیشنهادشده توسط پزشک انجام داد.