آموزش گام به گام احیای قلبی-ریوی (CPR)

احیای قلبی ریوی شامل مجموعه اقداماتی می باشد که فرد حاضر در صحنه برای بازگرداندن فعالیت حیاتی دو عضو قلب و ریه فرد بیهوش، ادامه خون رسانی و نیز رساندن اکسیژن به مغز جهت جلوگیری از آسیب های مغزی انجام می دهد. احیای قلبی ریوی به دو صورت پایه و پیشرفته انجام می شود:

CPR پایه بدون استفاده از وسیله خاص و با دست خالی انجام پذیر است. انجام به هنگام و درست این روش می تواند سبب رهایی فرد مصدوم از خطر مرگ حتمی شود.

CPR پیشرفته شامل اقدامات تخصصی احیای قلبی ریوی نظیر مراقبت از راه های هوایی و استفاده از دارو حین CPR می باشد.

آیا یادگیری علمیات احیای قلبی-ریوی ضروریست؟

ایست قلبی به علت های گوناگون نظیر اختلالات قلبی و تنفسی، انسداد راه هوایی، مسمومیت با داروها و مواد مخدر، برق گرفتگی، غرق شدگی و سرمازدگی های شدید رخ می دهد. اغلب ایست قلبی در خارج از مراکز درمانی رخ می دهد و به همین علت یادگیری احیای قلبی – ریوی برای عموم افراد جامعه ضروری می باشد

.به محض بروز ایست قلبی، خونرسانی به اعضای بدن از جمله مغز متوقف می شود. در صورت عدم انجام احیای قلبی – ریوی در بازه ۴-۶ دقیقه بعد از وقوع ایست قلبی، احتمال بروز آسیب های مغزی وجود دارد. در صورتی که ۱۰ دقیقه پس از بروز ایست قلبی احیاء انجام نپذیرد، مغز از دست رفته و بیمار دچار مرگ مغزی خواهد شد؛ پس زمان در این روش بسیار حائز اهمیت است.

علائم ایست قلبی

• بیهوشی ناگهانی
• تنفس غیر طبیعی یا قطع تنفس
• عدم وجود نبض و ضربان قلب

آموزش گام به گام احیای قلبی–ریوی

قبل از انجام عملیات احیای قلبی ریوی ، بررسی وضعیت بیمار ضروری می باشد. برای احیاء ابتدا وجود نبض مورد بررسی قرار می گیرد. بهترین محل برای گرفتن نبض، روی گردن (اولین فرورفتگی) می باشد. در صورتی که تنفس متوقف شود، فرد ضربان قلب نخواهد داشت.

مراحل انجام احیای قلبی ریوی

مرحله اول:

ابتدا بیمار باید روی یک سطح سفت و به پشت قرار گیرد، آن گاه کنار بیمار زانو زده و انتهای کف دست خود را روی مرکز قفسه سینه بیمار قرار دهید.

مرحله دوم:

سپس دست خود را قفل کنید و کف دست خود را روی سینه بیمار قرار دهید. در این حالت انگشتان نباید قفسه سینه بیمار را لمس کنند. سعی کنید بازوهای خود را راست نگه دارید.

مرحله سوم:

در این مرحله به جلو خم شده و بر یک سوم انتهایی استخوان جناغ سینه بیمار فشاری به صورت عمودی و به سمت پایین وارد کنید. سپس فشار را آزاد کنید اما دست خود را از روی سینه برندارید. این عمل باعث گردش خون در قلب خواهد شد.

افراد آموزش دیده پس از هر ۳۰ بار وارد کردن فشار روی قفسه سینه، دو بار تنفس مصنوعی خواهند داد. در صورتی که فرد آموزش کامل ندیده باشد فشار های سینه را با تعداد ۱۰۰-۱۲۰ بار در دقیقه تا رسیدن نیروهای امدادی ادامه می دهد.

مرحله چهارم:

با شل کردن سر بیمار و بلند کردن چانه او راه هوایی را باز کنید. در این حالت کمی سر را به عقب خم کرده و دهان بیمار را باز کنید.

مرحله پنجم:

چانه بیمار را بالا نگه داشته و سوراخ بینی او را ببندید. سپس یک تنفس عمیق کرده و به بیمار تنفس مصنوعی دهید. بالا آمدن قفسه سینه بیمار نشان دهنده موفقیت آمیز بودن تنفس مصنوعی خواهد بود.

مرحله ششم:

سپس تنفس را قطع کرده و صبر کنید قفسه سینه بیمار به حالت عادی باز گردد. سپس بلافاصله تنفس دوم را به صورت قبل انجام دهید. پس بطور کلی پس از هر ۳۰ بار فشار بر قفسه سینه، در زمان ۵ ثانیه دو تنفس مصنوعی انجام دهید. هر دو دقیقه یک بار باید علائم حیاتی فرد چک شود.

نکات اساسی جهت افزایش کیفیت CPR

• در صورت حضور دو احیاگر بهتر است در هر سیکل جای خود را تعویض کنند؛ چرا که خستگی بر کیفیت عملیات احیای قلبی ریوی تأثیر خواهد گذاشت.
• در صورتی که فرد دچار خفگی شود تنفس مصنوعی ضروریست.
• تکرار مداوم عملیات CPR تا شروع مجدد خونرسانی و اکسیژن رسانی به مغز بسیار حائز اهمیت می باشد.
• بهترین عمق فشار در بزرگسالان ۵ تا ۶ سانتی متر و در کودکان ۴ تا ۵ سانتی متر می باشد.
• کیفیت و تعداد فشارهای سینه بسیار تأثیر گذار خواهد بود. تعداد ۱۰۰ تا ۱۲۰ بار فشار در دقیقه ضروری است.
• در صورت وجود ترشح در دهان بیمار او را به پهلو بخوابانید تا ترشحات تخلیه شود؛ چرا که ورود ترشحات به ریه ها، سبب عفونت ریوی خواهد شد.
• پس از هر بار فشار اجازه دهید قفسه سینه به حالت اول باز گردد.