چرا در پاهایتان احساس درد و سنگینی می کنید؟

سنگینی پا اغلب به صورت احساس سفتی، وزن داشتن و خستگی در پاها توصیف می شود به گونه ای که بلند کردن و حرکت دادن آنها به جلو به دشواری انجام شود؛ مثل اینکه یک کیسه آرد ۵ کیلویی به هر کدام از پاها آویزان باشد.

شرایط مختلف می تواند مسبب این احساس باشد. یکی از مهمترین آنها بیماری واریس است. درمان اولیه و مهم سنگینی پا در زمینه واریس، استفاده از جوراب طبی و بهترین درمان آن در موارد پیشرفته لیزر درمانی است.

احساس سنگینی پاها ممکن است نشانه هایی از بیماری بوده و یا فقط واکنش طبیعی بدن به خستگی ناشی از فعالیت طولانی مدت باشد. اولین قدم برای درمان یا تسکین این وضعیت، تعیین علت اصلی آن است. این مقاله با استفاده از نظرات پروفسور اقدسی استاد بیماری های وریدی تنظیم شده است؛ تا انتهای مطلب با ما باشید تا با این بیماری بیشتر آشنا شوید.

سنگینی پا چیست؟

جمع شدن خون در پاها باعث احساس سنگینی می شود. کار اصلی وریدها بازگرداندن خون به قلب است که برای انجام این کار آن ها باید برخلاف نیروی جاذبه کار کنند.

وقتی وریدها نارسا می شوند بازگشت خون به قلب با مشکل روبرو می شود. این وضعیت باعث جمع شدن خون در پاها شده و در نهایت منجر به سنگینی پاها می شود.

سنگینی پا (نارسائی وریدی) همراه چه علائمی است؟

علائم معمول عبارتند از: 

• تورم پاها 
• احساس ناراحتی و خستگی 
• احساس سنگینی 
• خارش و سوزش 
• احساس گزگز یا بیحسی 
• احساس درد 
• گرفتگی عضلات 

این علائم اغلب با گذشت روز و در هوای گرم تشدید می شوند. 

علل سنگینی پا

سنگین بودن پاها می تواند نشانه تعدادی از شرایط یا اختلالات در بدن باشد:

رگهای واریسی

رگهای واریسی رگ هایی هستند که از رگهای اطراف واضح تر، بزرگتر و گره دار به نظر می رسند. واریس می تواند به دلایلی مانند چاقی، سالخوردگی، ایستادن یا نشستن طولانی مدت و عدم تعادل هورمونی ایجاد شوند. فراموش نکنیم که واریس ممکن است نهفته باشد؛ یعنی در ظاهر پا سالم است ولی مملو از رگهای برجسته ای است که در درون پا رشد کرده اند و بیمار دچار سنگینی پا می شود.

بیش از حد ورزش کردن

همانطور که گفتیم احساس خستگی در پاها برای چند روز بعد از یک تمرین شدید، طبیعی است. اما اگر بطور افراطی و پشت سرهم ورزش سنگین و شدید نمایید، بیش از حد عضلات خود را تحت فشار قرار میدهید و این عضلات قبل از استفاده مجدد، فرصت ترمیم نخواهند داشت. در نتیجه اغلب عضلات کند، ضعیف یا سنگین می شوند. به همین ترتیب ورزشکارانی مانند دوچرخه سواران و دونده ها از سنگینی پاها شکایت می کنند.

بیماری شریانی محیطی

بیماری شریانی محیطی (PAD) نوعی بیماری عروقی است که می تواند رگها را تحت تاثیر قرار دهد. علائم این بیماری با تجمع چربی در دیواره رگها شروع می شود که عبور خون را دشوار می کند. PAD در پاها بسیار شایع بوده تا جایی که می تواند تا حدی گردش خون در پاها را قطع کند و باعث درد، احساس سنگینی یا گرفتگی شود. افراد سیگاری، بیماران دیابت پیشرفته ، فشار خون مزمن ممکن است دچار این وضعیت شوند.

چاقی

اضافه وزن یا چاقی ممکن است در تعدادی از اختلالات دیگر که باعث سنگین شدن پاها می شوند، تاثیر بگذارد. در واقع حمل وزن اضافی می تواند فشار بیشتری به مفاصل، عضلات و تاندون های پا وارد کند، خصوصا اگر فرد در طول روز برای مدت طولانی بایستد. احتمال ابتلای افراد چاق به نارسایی وریدی ۱۰ برابر دیگران است؛ بنابراین یک فرد دارای اضافه وزن و سبک زندگی کم تحرک، ممکن است دارای مشکلات گردش خون هم باشد که می تواند احساس سنگینی در پاها را بدتر نماید.

بارداری

احتمال ابتلا به واریس در زنان بیشتر از مردان است؛ از طرفی سنگینی پا نیز معمولا در دوران بارداری تجربه می شود. این امر ممکن است هم به دلیل وزن اضافی باشد و هم تغییرات هورمونی که یک زن در حین بارداری متحمل می شود.

سن و زمینه ارثی

از دیگر علل سنگینی پا میتوان به افزایش سن و زمینه ارثی اشاره نمود. بدیهی است که با افزایش سن، سلول‌های سیستم عروقی پیرتر شده و احتمال ابتلا به اختلالات وریدی افزایش می‌یابد. همچنین اگر اختلال وریدی جزیی از سابقه خانوادگی باشد، احتمال ابتلای دیگر افراد نیز بیشتر خواهد شد.

چگونه می توان از سنگینی پا پیشگیری کرده یا آن را بهبود بخشید؟

شما می توانید با تغییر بعضی از رفتارها و انتخاب سبک زندگی سالم تر، خطرات ناشی از سندرم پای سنگین و علائم آن را کاهش دهید. این موارد بسیار ساده هستند:

• از ماندن طولانی مدت در یک وضعیت (ایستادن یا نشستن های طولانی) خودداری نمایید. شما می توانید به سادگی با انجام حرکات منظم، باعث بهبود جریان خون در پاها شوید.
• استراحت کافی داشته باشید.
• بطور مرتب ورزش کنید تا میزان عضله در پاها افزایش یابد (عضله باعث بازگشت خون به قلب می شود). در بین فعالیت های بدنی در این زمینه، پیاده روی یک انتخاب عالی است.
• داشتن وزن اضافی، فشار وارد شده به وریدهای پاها را افزایش می دهد، بنابراین آن را کنترل نمایید.
• در پایان یک روز کاری، پاهای خود را بلند کنید. در واقع بالا بردن پاها با کاهش تاثیر نیروی جاذبه، بازگشت جریان خون به قلب را آسان میکند.
• از چهارزانو نشستن خودداری کنید.
• جورابهای واریس (کمپرشن) بپوشید. این نوع جوراب ها باعث ایجاد فشار مقطعی روی پاها می شوند تا بازگشت خون به قلب را تقویت کنند.
• از استحمام با آب بسیار گرم خودداری نمایید.
• سیگار کشیدن را ترک کنید.
• از پوشیدن کفش های خیلی تنگ یا پاشنه بلند جدا خودداری نمایید.
• ماساژ پا مفید است.

چه موقع برای سنگینی پا به دنبال کمک و درمان باشیم؟

هر کسی که هر چند وقت یکبار احساس سنگینی پاها را تجربه می کند، ممکن است خیلی طولانی نشسته یا خیلی سخت کار کرده باشد. اما وقتی احساس سنگینی بیش از حد معمول است یا علائم بسیار آزاردهنده هستند، قطعا باید به پزشک مراجعه کرد. متخصصان سوابق پزشکی افراد را بررسی کرده، در مورد علائم سوال می کنند و آزمایشات لازم را برای مشخص کردن علت انجام می دهند. به عنوان مثال به منظور تشخیص PAD، ممکن است سونوگرافی را برای پی بردن به اختلال جریان خون در رگها پیشنهاد دهند.

سخن پایانی

سنگینی پاها می‌تواند طبیعی و یا نشانه ای از اختلالات جدی باشد؛ لازم است پس از مواجهه با آن، به دنبال تشخیص و در صورت نیاز تحت درمان باشید. درمان ممکن است شامل انجام فعالیت ورزشی و یا استفاده از جوراب طبی واریس باشد و به این ترتیب می توانید از پیشرفت بیماری و نیاز به درمان های پیشرفته پیشگیری کنید.

امیدواریم توانسته باشیم با ارائه این مطلب علت سنگینی کف پا را به خوبی شرح دهیم و در مسیر درمان این اختلال شما را یاری کنیم.

درمان واریس پا در کلینیک دکتر مهرداد اقدسی