بررسی کامل اهدا تخمک در اسلام، احکام شرعی و مذهب

تخمک اهدایی یکی از روش های چالش انگیز است که موافقان و مخالفان بسیاری دارد. یکی از مهم‌ترین پرسش‌های زوج‌های نابارور این است که آیا اهدا تخمک در اسلام جایز است یا خیر. پاسخ کوتاه این است که اصل عمل به‌طور کلی حرام اعلام نشده، اما مشروعیت آن وابسته به شرایطی است که باید رعایت شوند. اینکه این شرایط دقیقاً شامل چه مواردی هستند و مراجع تقلید چه دیدگاهی دارند، موضوعی است که در ادامه مقاله به تفصیل بررسی کرده‌ایم؛ پس تا انتها همراه باشید.

دیدگاه اسلام درباره اهدای تخمک

اهدا تخمک در اسلام چه از نظر مذهب شیعه چه از نظر مذهب سنی موافقان و مخالفان زیادی دارد. برخی افراد آن را کاملا حلال می‎دانند. معتقد هستند اگر این روش هیچ آسیبی به اهدا کننده، گیرنده و کودک وارد نکرده و هیچ کار خلاف شرعی اتفاق نیفند، کاملا شرعی و جایز است. این روش به زوجینی که سال ‏‎ها در آرزوی فرزندآوری بوده‏ اند کمک می‎کند که رویای شیرین پدر و مادر شدن را بچشند. همچنین این افراد تاکید می‎کنند که فرزند متولد شده فرزند شرعی پدر و مادر (زن گیرنده) خواهد بود.

گروه دیگر مخالف انجام این روش درمان هستند و اعتقاد دارند این روش مخالف کرامت و شان انسانی بوده و باعث بروز مشکلاتی در حفظ نسب و پیوند خونی والدین و فرزندان خواهد شد.



نظر علمای شیعه درباره درمان با تخمک اهدایی

در فقه شیعه بارداری با استفاده از تخمک اهدایی به طور کلی حلال شمرده شده و اغلب علمای شیعه با آن تحت شرایط خاص موافق هستند. برای مثال آیت الله خامنه ‏ای معتقد است که اهدای تخمک، جنین و حتی رحم جایگزین در شرایط خاص کاملا شرعی و مجاز است. البته ایشان عنوان کردند که در تشکیل جنین و انتقال آن لمس، نگاه نامحرم و رابطه جنسی نامشروع به هیچ عنوان نباید اتفاق بیفتد. از دیدگاه رابطه جنسی نامشروع به معنای تماس فیزیکی و جنسی است که در این روش درمان هیچ کدام از این موارد اتفاق نخواهد افتاد.

ایت الله خامنه ای و آیت الله سیستانی و بسیاری دیگر از مراجع شیعه معتقد هستند که این روش مصداق عمل خیر بوده و باعث حفظ بنیان خانواده یکی از مقاصد مهم شریعت خواهد شد.

برخی از علمای شیعه مانند آیت الله نوری همدانی و آیت الله وحید خراسانی نیز نسبت به این روش نگرانی ‏هایی داشته و احتمال بروز مشکلات بعد از آن را نیز داده‏اند. این مراجع استفاده از تخمک اهدایی را حرام نمی‏دانند و اعتقاد دارند تخمک اهدایی باید با مراقبت های دقیق تر و در چهارچوب های مشخص شرعی و قانونی انجام شده تا از بروز مشکلات بعد از آن جلوگیری شود.

نظر علمای اهل سنت درباره تخمک اهدایی

در فقه اهل سنت، موضوع اهدا تخمک با مخالفان بیشتری مواجه است. برخی علمای اهل سنت مانند شیخ ابن باز و شیخ ابن عثیمین اهدای تخمک را به دلیل ورود شخص سوم در تولید مثل غیر شرعی می‎دانند. این گروه اعتقاد دارند که این روش درمان باعث اختلال در اصل و نسب نوزاد متولد شده خواهد شد. به نظر آنان هرگونه ترکیب اسپرم و تخمک زن غیر همسر حتی با نیت درمان و در فضای آزمایشگاهی ممنوع است.

از طرف دیگر برخی علمای اهل سنت تحت شرایط خاصی این روش درمان را جایز دانسته ‏اند. برای مثال شیخ محمد صالح المنجد معتقد است اگر زن اهدا کننده حتی به صورت نکاح موقت با مرد گیرنده ازدواج کند، استفاده از تخمک او برای بارداری زن گیرنده مجاز است. در حالت کلی میزان مخالفان علمای اهل سنت با این روش درمان بیشتر از علمای شیعه است.

نظر قرآن درباره اهدای تخمک

قرآن به صورت مستقیم به موضوع اهدای تخمک اشاره‎ای نکرده است اما در حالت کلی می‏توان شریعت را به این موضوع تعمیم داد. شرط اصلی استفاده از این روش درمان در همه فتواها پرهیز از رابطه جنسی نامشروع، رضایت کامل طرفین و حفظ شان و کرامت انسانی است. اگر این اصول به طور کامل رعایت شود، اهدای تخمک و بارداری با این روش بلامانع خواهد بود.

ایران قطب اهدای تخمک در جهان اسلام

ایران به عنوان یکی از کشورهای پیشرفته در علم پزشکی و با اکثریت مذهب شیعه، تنها کشور اسلامی است که اهدای تخمک رحم جایگزین را به صورت قانونی و تحت نظر مراجع دینی انجام می‏دهد. در ایران کلینیک‏های درمان مجهز با کادری حرفه ‏ای دارد. در ایران نه تنها زوج ‏های ایرانی بسیاری با استفاده از این روش فرزندآوری داشته‎اند، بلکه زوج‏ های بسیاری از کشورهای دیگر برای استفاده از این روش درمان به ایران سفر کرده‏اند.

جمع بندی

اهدا تخمک یکی از روش ‏های درمان ناباروری در ایران و بسیاری از کشورهای جهان است. این روش با وجود چالش های بسیار از نظر اسلامی تحت شرایط خاص کاملا مجاز و قانونی بود و به زوج‎ های نابارور کمک می‎کند تا آرزوی شیرین فرزندآوری خود را محقق کنند.

تماس با ما

برای دریافت هرگونه مشاوره و راهنمایی درباره تخمک اهدایی با ما تماس بگیرید:

03537283090 داخلی 232 شماره WhatsApp تلگرام فیسبوک ایمیل

سوالات متداول

آیا اهدا تخمک در اسلام حلال است؟

با توجه به وجود مذهب شیعه و سنت، پاسخ به این سوال متفاوت است. اغلب علمای شیعه این روش درمان را مجاز دانسته و بسیاری از علمای اهل سنت آن را ممنوع می‎دانند. بنابراین برای استفاده از این روش درمان باید نظر مرجع تقلید خود را بدانید.

آیا فرزند حاصل از اهدای تخمک فرزند مشروع است؟

بله چون در فرایند باروری هیچ عمل خلاف شرعی مانند نگاه و لمس نامحرم اتفاق نمی‏افتد، فرزند متولد شده مشروع است.

جایگاه ایران در روش درمان با تخمک اهدایی چیست؟

ایران تنها کشور مسلمان و پیشرفته در این زمینه است که خدمات بارداری با تخمک اهدایی را به صورت قانونی، تحت نظر پزشکان متخصص و با مجوز مراجع دینی انجام می‎دهد.

اهدا کننده تخمک چه ویژگی باید داشته باشد؟

اهدا کننده تخمک باید از نظر سلامت عمومی، کیفیت تخمک، نبود مشکلات ژنتیکی، نداشتن سو سابقه کیفری و مشکلات روانی کاملا مورد بررسی و تایید قرار گیرد.