اپی ژنتیک رحم اجاره‌ای: آیا نوزاد شبیه مادر اجاره‌ای خواهد بود؟
درمان ناباروری
از زوج‌ها و متخصصان باروری را جلب کرده است. یکی از رایج‌ترین پرسش‌ها در این مسیر آن است که آیا نوزادی که در رحم یک مادر جایگزین رشد می‌کند، ممکن است از نظر ظاهری یا رفتاری به او شبیه شود؟ علم اپیژنتیک پاسخ این سؤال را با نگاهی تازه بررسی می‌کند. اپیژنتیک نشان می‌دهد که اگرچه ساختار اصلی DNA کودک از والدین بیولوژیکی می‌آید، اما محیط رحم و عوامل بیولوژیکیِ مادر جایگزین می‌توانند بر نحوه عملکرد ژنها تأثیر بگذارند. در این مقاله به‌طور علمی و ساده بررسی خواهیم کرد که نقش رحم در شکل‌گیری صفات کودک چقدر واقعی است.
چهره نوزاد چگونه شکل می‌گیرد؟
اصلی‌ترین عامل شکل‌گیری قیافه و ویژگیهای ظاهری یک فرد، خصوصیات ژنتیکی است که از پدر و مادر بیولوژیک به ارث می‌رسد. ویژگیهای چهره والدین شامل شکل بینی، شکل لب‌ها و فک، اندازه و فاصله چشم‌ها، رنگ چشم و پوست و... روی ژنتیک چهره نوزاد اثر میگذارد. در کنار آن، برخی عوامل محیطی در طول 9 ماهه رشد جنین و پس از تولد تا زمان نوجوانی ممکن است تغییراتی در چهره کودک ایجاد کند. بنابراین ظاهر نوزاد بیش از هر عاملی به ژنهای او وابسته است.
نقش مادر جایگزین در انتقال ویژگیهای ظاهری
در فرزندآوری به روش رحم اجاره‌ای، جنین در رحم مادر جایگزین رشد می‌کند و ممکن است تحت تأثیر برخی ویژگیهای رحم قرار بگیرد. همچنین منبع تأمین اکسیژن و مواد مغذی برای جنین، از طریق خون مادر اهداکننده رحم است. علاوه بر این، عوامل قابل کنترل مانند میزان استرس و سطح هورمون‌های بدن مادر، برنامه غذایی دوران بارداری، بیماری‌های احتمالی و داروهای مصرفی می‌تواند تأثیراتی روی خصوصیات فیزیکی و جسمانی کودک بگذارد که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ارتباط خونی
جنین از طریق بند ناف خود به مادر اجاره‌ای متصل می‌شود و خونرسانی به او تا زمان زایمان از این طریق صورت می‌گیرد. با این‌حال در این ارتباط خونی، امکان انتقال هیچ‌گونه خصوصیت ژنتیکی وجود ندارد و حتی گروه خونی مادر جایگزین هم روی جنین تأثیر نمی‌گذارد. بنابراین چهره و ویژگیهای ظاهری کودک تغییری نمی‌کند.
محیط رحم
رحم مادر دوم یا جایگزین، محل رشد جنین تا زمان تولد است و اگرچه نقشی در تغییرات ژنتیکی کودک ندارد اما می‌تواند در نحوه بروز ژنها مؤثر باشد. به عبارت دیگر، هر نوزاد ژنهای زیادی را در سلولهای خود حمل می‌کند که برخی از آن‌ها ممکن است تا پایان عمر نیز فعال نشوند. اما شرایط رحمی در طول 9 ماهه بارداری روی فعال یا غیرفعال شدن برخی ژنها اثر میگذارد و متناسب با خصوصیات به ارث‌رسیده از والدین واقعی، چهره کودک را دستخوش تغییر می‌کند.
سایر عوامل
شباهت مادر اجاره‌ای و کودک در روش رحم اهدایی یا جایگزین هرگز رخ نمی‌دهد. اما میزان شباهت نوزاد به والدینش تا حدی به عوامل محیطی قابل کنترل در طول بارداری مادر جایگزین نیز وابسته است. رژیم غذایی دوران حاملگی و کم یا زیاد بودن ویتامین‌های دریافتی روی رشد جنین اثر میگذارد. سطح بالای استرس با بر هم زدن تعادل هورمونی بدن مادر، عملکرد هورمونی جنین و رشد عصبی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مصرف برخی داروها هم باعث تغییراتی در قد، وزن یا تکامل اندام‌های داخلی نوزاد می‌شود.
نقش روش لقاح در انتقال ویژگیهای ظاهری
در حال حاضر برای لقاح تخمک و اسپرم در فرزندآوری با رحم اجاره‌ای، دو راهکار پیش روی زوج‌های نابارور قرار دارد. در روش اول که تخمک‌های مادر قوی و سالم هستند و علت نازایی او صرفاً مشکلات رحمی می‌باشد، از تخمک مادر برای انجام لقاح با اسپرم پدر استفاده می‌شود. اما در روش دوم که مادر علاوه بر ناهنجاری‌های رحمی دارای ضعف یا فقدان تخمک است، تخمک اهداشده از مادر جایگزین یا یک اهداکننده‌ی دیگر به کار می‌رود.
تخمک مادر
سلول تخمک، نیمی از ویژگیهای ژنتیکی و سلول اسپرم هم نیمی دیگر از ویژگیهای ژنتیکی جنین را در خود حمل می‌کند. اگر تخمک مادر به همراه اسپرم پدر برای لقاح آزمایشگاهی و انتقال جنین به رحم اجاره‌ای مورد استفاده قرار گیرد، صددرصد خصوصیات ژنتیکی کودک از جمله ظاهر و قیافه او از والدین واقعی‌اش به ارث می‌رسد.
تخمک اهدایی
در صورت اهدای تخمک به زوج برای بچه‌دار شدن، 50 درصد از خصوصیات ژنتیکی از جمله ویژگیهای چهره کودک به فرد اهداکننده‌ی تخمک شباهت پیدا می‌کند. این فرد می‌تواند همان مادر جایگزین یا یک اهداکننده‌ی دیگر باشد. در چنین شرایطی برای ایجاد شباهت حداکثری بین کودک و زوج متقاضی رحم اجاره‌ای، بهتر است اهداکننده‌ای را انتخاب کرد که بیشترین تشابه ظاهری را به مادر یا هر دو والد کودک داشته باشد.
سخن پایانی
با توجه به عدم انتقال و ارتباط ژنتیکی بین مادر جایگزین و جنین، احتمال بروز صفات ژنتیکی مشابه با مادر اجاره‌ای در کودک خصوصاً ویژگیهای ظاهری به صفر می‌رسد. اما فعال یا غیرفعال شدن ژنها تحت تأثیر عوامل محیطی و بیرونی که به اپی ژنتیک معروف است، می‌تواند با در نظر گرفتن شرایط رحمی مادر دوم و نحوه تغذیه و سلامت او در دوران بارداری باعث بروز برخی خصوصیات ارثی در کودک شود که در صورت رشد در رحم مادر اصلی بروز پیدا نمی‌کرده است. با این وجود، تمام این خصوصیات از والدین بیولوژیک (صاحبان تخمک و اسپرم) به ارث خواهد رسید.
برای دریافت هرگونه مشاوره و راهنمایی درباره رحم اجاره ای با ما تماس بگیرید:
03537283090 داخلی 232
شماره WhatsApp
تلگرام
فیسبوک
ایمیل
سؤالات متداول
منشأ ویژگیهای ظاهری نوزاد چیست؟
مبدأ و منشأ خصوصیات ظاهری هر کودک، ژنهای او است که این ژنها هم درون هستهی سلولهای جنسی اولیه (تخمک مادر و اسپرم پدر) قرار دارند.
اپیژنتیک رحم بر کدام ویژگیهای جنین اثر میگذارد؟
شرایط محیطی یا اپیژنتیک رحم صرفاً ممکن است روی رشد مغزی، وزن نوزاد و خلقوخوی او اثر بگذارد، اما در تغییرات چهره و زیبایی ظاهری کودک مؤثر نیست.
چرا چهره نوزاد من بعد از چند روز تغییر می‌کند؟
تغییر چهره نوزاد تا چند هفته یا چند ماه بعد از تولد به دلیل ادامه یافتن فرایند رشد، کاملاً طبیعی است و تا زمان رسیدن به یک ظاهر تثبیت‌شده ادامه می‌یابد. بنابراین این موضوع ارتباطی با بارداری طبیعی یا بارداری به روش رحم اجاره‌ای ندارد.
نظری ثبت نشده
نظر شما