منظور از اختلال قاعدگی، به هم خوردن نظم و روند طبیعی چرخه قاعدگی است که عوامل مختلفی میتواند در این زمینه مؤثر باشد. یکی از انواع اختلالات قاعدگی، آمنوره میباشد که به معنی فقدان یک یا چند دوره عادت ماهانه است. به عبارتی دیگر، در صورت از دست دادن حداقل سه دوره قاعدگی متوالی در خانمها و یا عدم شروع قاعدگی در دختران تا سن 15 سالگی، میتوان گفت که فرد به آمنوره مبتلا شده است.
ضخیم شدن دیواره رحم یکی از مراحل طبیعی است که هر ماه در چرخه قاعدگی اتفاق میافتد. در هر چرخه دیواره رحم به اندازهای ضخیم خواهد شد تا در صورت بارداری برای لانه گزینی آماده شود. در صورتی که بارداری اتفاق نیفتد، این پوشش ریخته و همراه با خونریزی قاعدگی از بدن خارج میشود. در صورتی که رشد این بافتها بیش از اندازه طبیعی باشد، منجر به ضخیم شدن دیواره رحم یا آندومتر خواهد شد.
آزمایش پرولاکتین یکی از آزمایشهای رایج برای زنان و مردان است که سطح هورمونی به همین نام را در بدن اندازه میگیرد. با توجه به اینکه هورمون پرولاکتین پس از ترشح از غده هیپوفیز به تولید شیر در خانمها، حفظ سلامت جنسی افراد، کمک به ترشح هورمونهای جنسی استروژن و پروژسترون، تقویت سیستم ایمنی بدن و... کمک میکند، هرگونه عدم تعادل در آن میتواند مشکلاتی جدی را به وجود آورد.
اگرچه انجام عمل هیسترکتومی جهت خارجسازی رحم و تخمدانها موجب نازایی و توقف قاعدگی میشود؛ اما گاهی برای درمان سرطان رحم و تخمدان یا بیماریهای مشابه، تنها گزینه است. بااینحال روشهای مختلفی نظیر هیسترکتومی شکمی، واژینال و لاپاراسکوپی وجود دارد که آگاهی از نحوه انجام و عوارض هر یک، به انتخاب بهترین درمان کمک خواهد کرد.
تلقیح داخل رحمی یا آی یو آی که یکی از روشهای کمکباروری با ایمنی بالا است، از نظر کارآمدی به عواملی همچون سن مادر و کیفیت تخمک و اسپرم بستگی دارد. اما مصرف غذاهایی همچون حبوبات، سبزیجات سبزبرگ، لبنیات سالم و... میتواند شانس موفقیت آن را بالا ببرد. همچنین لازم است با مشورت پزشک، از خوراکیهای مضر در این دوران خودداری شود.
برای تعیین جنسیت جنین در IVF میتوان قبل از لقاح، اسپرمهایی با جنسیت دلخواه را انتخاب کرد و یا بعد از لقاح و ضمن نمونهبرداری از رویانها، جنینی با جنسیت مدنظر را برای لانهگزینی انتخاب نمود. باتوجه به فواید تعیین جنسیت نظیر جلوگیری از انتقال بیماریهای ژنتیکی مختص فرزند دختر یا پسر، انجام این آزمایش برای بسیاری از زوجها مفید خواهد بود.
آی یو آی از نخستین راههای درمان ناباروری است که برای مردان دارای اختلالات مایع منی و اسپرم یا زنان دارای مشکلات رحم به کار میرود؛ اما درصورت وجود اختلالات تخمک یا بیماریهای شدید زنانه، چندان اثرگذار نیست. آشنایی با مراقبتهای قبل و بعد از IUI و نحوه انجام و مراحل درمان آن، شانس موفقیت بارداری با این روش را افزایش میدهد.
با وجود آنکه بیشتر بارداریها به صورت ایمن و بدون هرگونه خطری سپری میشود، اما گاهی ممکن است مشکلاتی برای مادر و جنین پیش بیاید که نیاز به مراقبت ویژه دارد. از مشکلات احتمالی این دوران میتوان به دیابت بارداری، فشارخون بالا، عفونت، اختلال عملکرد تیروئید و... اشاره کرد. آشنایی با علائم هر یک، به تشخیص و درمان بهموقع عارضه کمک خواهد نمود.
از جمله عوامل اثرگذار در افزایش شانس موفقیت انتقال جنین در روش آی وی اف، انتخاب رژیم غذایی مناسب شامل تخم مرغ، برخی ماهیها، منابع پروتئین و اسید فولیک، آجیل، آب آشامیدنی کافی و... است. در عین حال باید از مصرف مواد مضر نظیر نوشابههای قندی و کافئیندار، الکل، کنسرو و غذاهای فرآوریشده، لبنیات ناسالم، برخی میوهها و... پرهیز کرد.
درمان ناباروری با آی وی اف همانند هر روش درمانی دیگری دارای درصدی شکست است. معمولاً عواملی همچون بالا بودن سن زنان، پایین بودن کیفیت جنین، تنبلی تخمدان، کاشت ناموفق جنین، ناهنجاریهای رحمی و... ممکن است باعث نیاز به تکرار درمان شود که آشنایی با نحوه مدیریت و رفع آنها، به افزایش شانس موفقیت IVF کمک خواهد کرد.









