یکی از روشهای سقط جنین، کورتاژ (Curetage) نام دارد که تحت عنوان دیلاتاسیون و کورتاژ (Dilation and curettage) و به صورت مخفف با نام D&C هم شناخته میشود.به عبارتی دیگر، کورتاژ نوعی عمل جراحی کوتاه است که علاوه بر سقط جنین، جهت تشخیص وضعیت رحم و درمان شرایط خاص آن نیز به کار میرود.
با وجود آن که سقط جنین با علائم زیادی از جمله درد و خونریزی همراه است، گاهی پس از از بین رفتن جنین یا عدم تشکیل آن همچنان بافت بارداری در رحم باقی میماند و علائمی از خود نشان نمیدهد. لذا همه بانوان و بهویژه افراد دارای سابقه سقط باید بهطور منظم توسط پزشک معاینه شوند تا در صورت تشخیص این وضعیت -موسوم به سقط فراموششده-، تحت درمان قرار گیرند.
با وجود طبیعی بودن درد قاعدگی، برخی افراد دردهای شدیدی را تجربه میکنند که میتواند ناشی از اندومتریوز، آدنومیوز، سندرم پیش از قاعدگی، فیبروم رحم، کیست تخمدان و... باشد. اغلب این دردها با مصرف داروی مسکن یا درمانهای خانگی قابل تسکین است؛ اما برای یافتن عامل اصلی درد و درمان اصولی آن باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
تشکیل تودههای رحمی غالباً خوشخیم در سنین ۳۵ تا ۵۰ سال که به فیبروم رحم معروف است، علائمی مانند درد شکم، قاعدگی طولانی، خونریزی شدید واژینال، فشار در مثانه و تکرر ادرار، درد حین مقاربت و... را ایجاد میکند. این عارضه که ممکن است مشکلاتی را برای بارداری به وجود آورد، نیازمند تشخیص بهموقع و درمان با دارو یا عمل جراحی است.
تنبلی تخمدان با نام علمی سندرم تخمدان پلی کیستیک، از علل ناباروری در زنان است که علائم و عوارض مختلفی دارد. گاهی صرفاً با بهبود سبک زندگی، مصرف داروهای هورمونی و تنظیم چرخه قاعدگی میتوان آن را درمان کرد؛ اما در برخی افراد برای بارداری با تنبلی تخمدان میبایست به سراغ روشهای آی یو آی، آی وی اف، لاپاراسکوپی و... رفت.
باتوجه به نقش رحم در حفظ و رشد جنین تا زمان تولد، پیش از اقدام به بارداری باید به کمک روشهایی همچون بهبود شرایط محیطی، حفظ تعادل هورمونها، پیروی از رژیم غذایی استاندارد و همچنین حفظ سلامت روحی و جسمی بدن، رحم را تقویت و آماده کرد. البته انتخاب برنامه غذایی مناسب با هر فرد، نوع ورزشها و... نیاز به مشورت با پزشک دارد.
تشکیل تودههای کوچک در رحم زنان یائسه و برخی زنان بارور که به پولیپ معروف است، با علائمی همچون قاعدگی دردناک، بینظمی پریود، خونریزی شدید و غیرعادی عادت ماهانه، لکهبینی و خونریزیهای بعد از یائسگی یا مقاربت و... همراه میباشد. از آنجایی که این عارضه میتواند موجب مشکلات باروری شود، باید برای تشخیص علائم و درمان آن در اولین فرصت اقدام کرد.
عارضه پیچخوردگی تخمدان که در بسیاری از زنان رخ میدهد، اغلب ناشی از عواملی همچون کیست جسم زرد دوران بارداری، تغییرات هورمونی، سابقه بستن لولههای رحم و... میباشد. اصلیترین علامت آن درد شدید است که میتواند همراه با تهوع و استفراغ یا خونریزی غیرعادی باشد. به دلیل خطر از دست رفتن تخمدانها، درمان سریع این بیماری ضرورت دارد.
در تخمدان زنان و دختران کیستهای مختلفی شکل میگیرد که بسیاری از آنها کوچک و خوشخیم هستند و آسیبی به بدن نمیرسانند. بااینحال گاهی در اثر ترکیدن و پارگی کیست مشکلاتی نظیر خونریزی، عفونت، ورم و... به وجود میآید که نیاز به درمان فوری دارد. با انجام سونوگرافی، آزمایش خون، آزمایش ادرار و... میتوان از این مشکل پیشگیری کرد.
از عوارض خطرناک حاملگی، بارداری خارج از رحم است که در اثر مشکلاتی همچون بیماری التهابی لگن، جراحی رحم و لولههای فالوپ، استفاده از IUD یا قرص جلوگیری از بارداری، آندومتریوز و... رخ میدهد. خطر بروز این عارضه در برخی زنان بیشتر است؛ اما آشنایی با علائم آن میتواند موجب تشخیص و درمان بهموقع و نجات جان مادر شود.