از جمله مهمترین عوامل موثر در باروری سالم، سلامت تخمک می باشد؛ چراکه سلامت تخمک بر لقاح و سلامت جنین در دوره حاملگی اثرگذار است. برخی از زنان به علت ضعیف بودن تخمک ها قادر به بارداری طبیعی نیستند و از روش های درمان ناباروری نظیر روش IVF استفاده می کنند. کیفیت تخمک
برای بارداری طبیعی، نیاز به تعداد مشخصی از فولیکولها در تخمدان است که گاهی عواملی همچون اختلالات لولههای رحمی، اوریون و آندومتریوز، مشکلات ژنتیکی، عفونت لگن و... باعث کاهش ذخیره تخمدان میشود. بااینحال تشخیص و درمان بهموقع توسط آی وی اف، دارودرمانی، تخمک اهدایی و... به حاملگی با تخمک کم نیز کمک خواهد کرد.
رحم دارای یک پوشش داخلی به نام آندومتر است که گاهی به بخشهای دیگر بدن نفوذ میکند. رشد اندومتر در داخل دیواره عضلانی رحم (میومتر)، یک عارضه خوشخیم میباشد که با نام آدنومیوز شناخته میشود. افراد مبتلا به ادنومیوز علائم و نشانههای مختلفی را مشاهده میکنند که برخی از آنها شبیه به دیگر بیماریهای زنان است.
یکی از مهمترین نگرانیهای زوجین در سه ماهه اول بارداری، سقط جنین است. طبق برخی از مطالعات، ۵۰ درصد از سقطهای سه ماهه اول بارداری، در اثر مشکلات و ناهنجاریهای کروموزومی رخ میدهد که به عنوان بارداری پوچ یا حاملگی بدون جنین (anembryonic pregnancy) شناخته میشود.
یکی از روشهای سقط جنین، کورتاژ (Curetage) نام دارد که تحت عنوان دیلاتاسیون و کورتاژ (Dilation and curettage) و به صورت مخفف با نام D&C هم شناخته میشود.به عبارتی دیگر، کورتاژ نوعی عمل جراحی کوتاه است که علاوه بر سقط جنین، جهت تشخیص وضعیت رحم و درمان شرایط خاص آن نیز به کار میرود.
سقط فراموش شده که به آن سقط بی صدا یا ساکت نیز گفته میشود، سقطی است که در آن جنین مرده و یا شکل نگرفته؛ اما جفت و بافت جنین هنوز بدون هیچ علائمی در رحم وجود دارد. همان طور که از نام این سقط پیدا است، زنان باردار علائمی مانند دل درد و یا خونریزی ندارند، از این رو ممکن است تا مدتی بعد از سقط نیز متوجه آن نشوند.
با وجود طبیعی بودن درد قاعدگی، برخی افراد دردهای شدیدی را تجربه میکنند که میتواند ناشی از اندومتریوز، آدنومیوز، سندرم پیش از قاعدگی، فیبروم رحم، کیست تخمدان و... باشد. اغلب این دردها با مصرف داروی مسکن یا درمانهای خانگی قابل تسکین است؛ اما برای یافتن عامل اصلی درد و درمان اصولی آن باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
اگر شما هم خانمی هستید که به ندرت به سراغ چکاپهای تخصصی زنان میروید، ممکن است حتی بدون وجود هرگونه علائم و نشانهای دارای بیماری فیبروم رحم باشید! فیبروم رحمی از جمله شایع ترین بیماریهای بانوان است که گاهی تا سالها بدون علامت باقی میماند و ممکن است صرفاً با سونوگرافی های قبل از بارداری یا معاینات مشابه، مورد شناسایی قرار گیرد.
از مهمترین بیماریهای تخمدان زنان که در سنین مختلفی رخ میدهد، باید به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) اشاره کرد. این عارضه که در اصطلاح عامیانه با نام تنبلی تخمدان شناخته میشود، هم در زنان بالغ و هم در دختران نوجوان به وقوع میپیوندد و درمان آن نیازمند معاینات دقیق و تعیین شدت بیماری است.
باتوجه به نقش رحم در حفظ و رشد جنین تا زمان تولد، پیش از اقدام به بارداری باید به کمک روشهایی همچون بهبود شرایط محیطی، حفظ تعادل هورمونها، پیروی از رژیم غذایی استاندارد و همچنین حفظ سلامت روحی و جسمی بدن، رحم را تقویت و آماده کرد. البته انتخاب برنامه غذایی مناسب با هر فرد، نوع ورزشها و... نیاز به مشورت با پزشک دارد.