تنبلی تخمدان با نام علمی سندرم تخمدان پلی کیستیک، از علل ناباروری در زنان است که علائم و عوارض مختلفی دارد. گاهی صرفاً با بهبود سبک زندگی، مصرف داروهای هورمونی و تنظیم چرخه قاعدگی می‌توان آن را درمان کرد؛ اما در برخی افراد برای بارداری با تنبلی تخمدان می‌بایست به سراغ روش‌های آی یو آی، آی وی اف، لاپاراسکوپی و... رفت.
![راه های تقویت رحم برای بارداری + [رژیم غذایی]](https://hws.raadinahealth.com/images/user_upload/blog/mix/5_1666242524_main.webp "برای تقویت رحم قبل از بارداری چه کنیم؟")
باتوجه به نقش رحم در حفظ و رشد جنین تا زمان تولد، پیش از اقدام به بارداری باید به کمک روش‌هایی همچون بهبود شرایط محیطی، حفظ تعادل هورمون‌ها، پیروی از رژیم غذایی استاندارد و همچنین حفظ سلامت روحی و جسمی بدن، رحم را تقویت و آماده کرد. البته انتخاب برنامه غذایی مناسب با هر فرد، نوع ورزش‌ها و... نیاز به مشورت با پزشک دارد.
تشکیل توده‌های کوچک در رحم زنان یائسه و برخی زنان بارور که به پولیپ معروف است، با علائمی همچون قاعدگی دردناک، بی‌نظمی پریود، خونریزی شدید و غیرعادی عادت ماهانه، لکه‌بینی و خونریزی‌های بعد از یائسگی یا مقاربت و... همراه می‌باشد. از آن‌جایی که این عارضه می‌تواند موجب مشکلات باروری شود، باید برای تشخیص علائم و درمان آن در اولین فرصت اقدام کرد.
عارضه پیچ‌خوردگی تخمدان که در بسیاری از زنان رخ می‌دهد، اغلب ناشی از عواملی همچون کیست جسم زرد دوران بارداری، تغییرات هورمونی، سابقه بستن لوله‌های رحم و... می‌باشد. اصلی‌ترین علامت آن درد شدید است که می‌تواند همراه با تهوع و استفراغ یا خونریزی غیرعادی باشد. به دلیل خطر از دست رفتن تخمدان‌ها، درمان سریع این بیماری ضرورت دارد.
در تخمدان زنان و دختران کیست‌های مختلفی شکل می‌گیرد که بسیاری از آن‌ها کوچک و خوش‌خیم هستند و آسیبی به بدن نمی‌رسانند. بااین‌حال گاهی در اثر ترکیدن و پارگی کیست مشکلاتی نظیر خونریزی، عفونت، ورم و... به وجود می‌آید که نیاز به درمان فوری دارد. با انجام سونوگرافی، آزمایش خون، آزمایش ادرار و... می‌توان از این مشکل پیشگیری کرد.
از عوارض خطرناک حاملگی، بارداری خارج از رحم است که در اثر مشکلاتی همچون بیماری التهابی لگن، جراحی رحم و لوله‌های فالوپ، استفاده از IUD یا قرص جلوگیری از بارداری، آندومتریوز و... رخ می‌دهد. خطر بروز این عارضه در برخی زنان بیشتر است؛ اما آشنایی با علائم آن می‌تواند موجب تشخیص و درمان به‌موقع و نجات جان مادر شود.
کیسه‌های کوچک حاوی مواد جامد یا مایع موسوم به کیست که در داخل یا روی تخمدان زنان شکل می‌گیرند، اغلب خودبه‌خود از بین می‌روند. اما گاهی در روند بارداری مشکل ایجاد می‌کنند که این اختلال شامل تأخیر در شروع قاعدگی، خطر پیچ‌خوردگی تخمدان، تشدید ناباروری درصورت ابتلای همزمان به اندومتریوز و... است.
تمام بانوان در سنین بالا با توقف قاعدگی، یائسه می‌شوند؛ اما برخی عوامل مانند سابقه خانوادگی، مصرف سیگار، رژیم غذایی گیاه‌خواری، اختلال عملکرد تیروئید، لاغری شدید، صرع و... می‌تواند سن یائسگی را تا زیر ۴۰ سال هم پایین بیاورد. این مشکل که سبب نازایی و بروز عوارض یائسگی می‌گردد، درصورت تشخیص به‌موقع تا حد زیادی قابل کنترل است.
یکی از اصلی ترین دلایل ناباروری زنان مشکلات لوله‌های رحمی، از جمله؛ انسداد لوله های رحمی یا هیدروسالپنکس (Hydrosalpinx) می‌باشد که به معنی جمع شدن مایع در یکی از لوله های رحم یا هر دوی آن‌هاست که مانع از حرکت اسپرم و تخمک به سمت یکدیگر می‌شود و احتمال بروز آن در صورت وجود برخی عوامل خطرزا افزایش می‌یابد. به بیانی دیگر، درصورت انسداد لوله های رحمی در اثر عواملی همچون زخم، عفونت‌های لگنی و یا جراحی، مسیر به‌هم رسیدن اسپرم و تخمک مسدود شده و یا تخمک بارورشده در لوله رحمی توانایی بازگشت به رحم را ندارد و درنتیجه باعث ناباروری در زنان می‌شود.
هورمون‌های متعددی در باروری زنان و مردان نقش دارند که از جمله آن‌ها باید به تستروسترون، استروژن، پرولاکتین و آنتی مولرین اشاره کرد. گاهی به دلیل عواملی همچون کمبود مواد مغذی، مصرف برخی داروها، سرطان و... تعادل هورمون‌ها به هم می‌خورد که برای رفع این مشکل و بازگشت قدرت باروری باید درمان‌های پزشکی را در پیش گرفت.