سقط فراموش شده چیست و چه علتی دارد؟

سقط فراموش شده معمولا قبل از هفته بیستم اتفاق می‌افتد و باقی ماندن جنین مرده در رحم می‌تواند باعث بروز مشکلاتی برای مادر شود. آمارها نشان می‌دهد حدود 10 درصد از بارداری‌ها منجر به از دست رفتن جنین‌ خواهد شد که سقط فراموش شده نیز جزئی از آن به شمار می‌رود.

سقط فراموش شده چیست؟

سقط فراموش شده (silent miscarriage) که به آن سقط بی صدا، ساکت یا خاموش نیز گفته می‌شود، سقطی است که در آن جنین مرده و یا شکل نگرفته؛ اما جفت و بافت جنین هنوز بدون هیچ علائمی در رحم وجود دارد. همان طور که از نام این سقط پیدا است، زنان باردار علائمی مانند دل درد و یا خونریزی ندارند، از این رو ممکن است تا مدتی بعد از سقط نیز متوجه آن نشوند.

علائم هشداردهنده در سقط جنین فراموش‌شده 

سقط جنین فراموش‌شده بدون علامت مشخصی اتفاق می‌افتد و بسیاری از خانم‌ها ممکن است تا چند روز یا حتی چند هفته از این اتفاق بی‌خبر باشند. البته، بعضی نشانه‌ها به عنوان هشدارهایی برای وقوع این نوع سقط در نظر گرفته می­شوند. از جمله:

·لکه‌بینی یا خونریزی کم از واژن

·ترشحات قهوه‌ای‌رنگ

·احساس گرفتگی یا درد در قسمت پایین شکم

·کاهش یا ناپدید شدن علائم بارداری مانند تهوع یا حساسیت سینه‌ها

·خروج مایع غیرعادی از واژن

·کمردرد که ممکن است خفیف یا شدید باشد

نکته مهم این است که خونریزی( شایع‌ترین علامت سقط) ممکن است با تأخیر ظاهر شود. چون روند سقط در این نوع، به‌صورت تدریجی و بی‌صدا انجام می‌شود، ممکن است جنین بدون اطلاع مادر از دست رفته باشد. به همین خاطر، پیگیری منظم بارداری و سونوگرافی‌های دوره‌ای بسیار ضروری است.

بیشتر بخوانید: نکاتی که باید درباره علائم و علل سقط جنین بدانید!

چه زمانی به پزشک باید مراجعه کرد؟

درصورت هرگونه سابقه قبلی در رابطه با سقط جنین مراجعه کردن به پزشک به طور مداوم ضروری است. همچنین هنگام مشاهده هر کدام از علائم ذکر شده باید به پزشک معالج خود مراجعه کرده تا معاینه و آزمایش‌های لازم از شما گرفته شود.

علل سقط جنین خاموش یا فراموش‌شده 

در بیشتر موارد، علت دقیق این نوع سقط مشخص نیست. اما تحقیقات نشان می‌دهد که حدود ۵۰ درصد سقط‌ها در سه‌ماهه اول بارداری به دلیل مشکلات کروموزومی در جنین رخ می‌دهد. یعنی تعداد یا ساختار کروموزوم‌ها که حامل اطلاعات ژنتیکی هستند، درست نیست و همین موضوع باعث توقف رشد جنین می‌شود. عوامل دیگری که ممکن است خطر سقط جنین خاموش را افزایش بدهند:

·مشکلات رحمی مانند زخم دهانه رحم یا ناهنجاری‌های ساختاری رحم

·اختلالات هورمونی یا مشکلات غدد درون‌ریز

·بیماری‌های خودایمنی که در آن سیستم ایمنی بدن به جنین حمله می‌کند

·عفونت‌ها، دیابت کنترل‌نشده یا اختلالات تیروئیدی

·ضربه فیزیکی شدید به شکم یا لگن

سقط فراموش شده چگونه تشخیص داده می‌شود؟

سقط خاموش غالباً با سونوگرافی‌های قبل از هفته بیستم بارداری تشخیص داده می شود. معمولاً هنگامی که پزشک متخصص نتواند ضربان قلب جنین را تشخیص دهد، متوجه از دست رفتن جنین می‌شود.

همچنین در اوایل بارداری (کمتر از هفته هشتم بارداری)، پزشک متخصص می‌تواند سطح هورمون Hcg را در خون طی چند روز اندازه گیری کند. سطح این هورمون در هفته‌های اول به سرعت بالا می‌رود، به طوری که در هر 48 تا 72 ساعت، حدود دوبرابر خواهد شد. بنابراین اگر در تست چند روزه این هورمون افزایش وجود نداشته باشد، پزشک تشخیص می‌دهد که جنین سقط شده و بارداری پایان یافته است.

درمان سقط جنین فراموش شده

پس از تشخیص هر گونه سقط از جمله سقط بدون خونریزی یا همان فراموش شده، باید تمامی بافت های باقی مانده بارداری از بدن دفع شود. در اغلب موارد دو هفته بعد از تشخیص سقط خاموش، روند خروج محصولات بارداری از بدن به طور طبیعی آغاز می‌شود.

درمان سقط جنین فراموش شده مشابه با دیگر روش‌های درمان سقط جنین خودبه خود است. زنان باردار با توجه به شرایط جسمی و روحی خود می‌توانند یکی از روش‌های زیر را انتخاب کنند.

روند طبیعی

همان طور که در بالا نیز اشاره شد، خروج طبیعی محصولات بارداری در حدود 65 درصد زنانی که سقط جنین را تجربه کرده‌اند، موفقیت آمیز است. برای خروج کامل بافت و جنین همراه با خونریزی کافی است به مدت چند هفته صبور بود. لازم به ذکر است در صورت انتخاب این روش، تا زمان دفع کامل محصولات بارداری و به صفر رسیدن میزان هورمون تیتر بتا، پیگیری مرتب به پزشک متخصص انجام گیرد.

درمان دارویی

درمان دارویی به انقباض رحم و خارج کردن بافت بارداری کمک کرده و روند آن را سرعت می‌بخشد. این دارو به نام Cytotc (میزوپروستول) تنها در بیمارستان به بیماران داده خواهد شد.

درمان جراحی

در برخی از موارد ممکن است پزشک معالج تشخیص دهد که باید بلافاصله جنین با روش جراحی کورتاژ (D&C) از بدن خارج شود. همچنین اگر جنین به طور طبیعی و یا به وسیله دارو دفع نشود، از این روش جراحی برای خروج کامل بافت های بارداری استفاده می‌شود.

روش جراحی کورتاژ که به آن اتساع و D&C می‌گویند، شامل گشاد شدن آرام گردنه رحم و برداشتن محتویات بارداری است. برای انجام این عمل بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. این روش مدت بهبودی زنان را افزایش داده و احتمال بروز عوارضی مانند زخم رحم را نیز کاهش می‌دهد.

بهبودی پس از سقط جنین فراموش شده

زمان بهبودی پس از سقط جنین فراموش شده می‌تواند در افراد مختلف از چند هفته تا حتی چند ماه نیز طول بکشد. به طور معمول قاعدگی از هفته چهارم تا ششم به روال عادی باز می‌گردد. در کنار مشکلات جسمی، زنان بعد از سقط جنین با مشکلات روحی نیز مواجه هستند که رویایی با آن می‌تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.

در صورتی که احساس افسردگی و اضطراب زیاد باشد، صحبت با یک درمانگر و مشاور می‌تواند بسیار مفید واقع شود. همچنین صحبت کردن با افرادی که سابقه سقط جنین داشته‌اند، نیز می‌تواند به بهبود حالت روانی کمک کند.

بارداری پس از سقط جنین فراموش شده

طبیعی است که تجربه از دست دادن جنین باعث شود، نگرانی وقوع مجدد این مشکل را در افراد به وجود آورد، اما لازم به ذکر است که احتمال سقط جنین دوم مانند نرخ طبیعی سقط جنین حدود 14 درصد است، بنابراین داشتن یک سقط فراموش شده یا سقط خاموش، شانس شما را برای سقط مجدد جنین در آینده افزایش نمی دهد.

بهتر است پس از سقط جنین اول حدود 6 تا 8 هفته صبر کرده و سپس نسبت به بارداری مجدد اقدام کنید. همچنین انجام سونوگرافی‌های منظم و رعایت نکات و مراقبت های مورد نیاز، احتمال سقط را کاهش می‌دهد.

بیشتر بخوانید: بارداری بعد از سقط جنین؛ علائم و مراقبت های لازم