حاملگی پوچ به وضعیتی اشاره دارد که تخمک بارورشده با اسپرم، به دیواره رحم میچسبد؛ اما جنینی داخل آن شروع به رشد نمیکند. این وضعیت که در زنان دارای سابقه بارداری پوچ یا سقط جنین و همچنین افراد بالای ۴۰ سال بیشتر رخ میدهد، بعد از مدتی منجر به توقف رشد جفت و حالتی شبیه سقط جنین میشود که برای تشخیص آن باید به پزشک مراجعه کرد.
یکی از روشهای سقط جنین، کورتاژ (Curetage) نام دارد که تحت عنوان دیلاتاسیون و کورتاژ (Dilation and curettage) و به صورت مخفف با نام D&C هم شناخته میشود.به عبارتی دیگر، کورتاژ نوعی عمل جراحی کوتاه است که علاوه بر سقط جنین، جهت تشخیص وضعیت رحم و درمان شرایط خاص آن نیز به کار میرود.
با وجود آن که سقط جنین با علائم زیادی از جمله درد و خونریزی همراه است، گاهی پس از از بین رفتن جنین یا عدم تشکیل آن همچنان بافت بارداری در رحم باقی میماند و علائمی از خود نشان نمیدهد. لذا همه بانوان و بهویژه افراد دارای سابقه سقط باید بهطور منظم توسط پزشک معاینه شوند تا در صورت تشخیص این وضعیت -موسوم به سقط فراموششده-، تحت درمان قرار گیرند.
سقط جنین که به معنای مرگ جنین در طول تقریباً ۲۰ هفتهی اول بارداری است، به دلایلی همچون نقص کروموزومی تخمک و اسپرم، مشکلات رحم و... رخ میدهد. بااینحال به کمک روشهایی همچون معاینه منظم و کامل توسط پزشک، واکسیناسیون جامع، مصرف ویتامینهای ضروری، درمان بیماریهای مؤثر بر جنین و... میتوان خطر سقط را به حداقل رساند.
از عوارض خطرناک حاملگی، بارداری خارج از رحم است که در اثر مشکلاتی همچون بیماری التهابی لگن، جراحی رحم و لولههای فالوپ، استفاده از IUD یا قرص جلوگیری از بارداری، آندومتریوز و... رخ میدهد. خطر بروز این عارضه در برخی زنان بیشتر است؛ اما آشنایی با علائم آن میتواند موجب تشخیص و درمان بهموقع و نجات جان مادر شود.
اگرچه امکان بارداری بعد از سقط جنین وجود دارد، اما اغلب توصیه میشود بارداری مجدد در فاصله ۳ تا ۶ ماه پس از سقط انجام گیرد؛ زیرا اقدام زودهنگام ممکن است باعث فشار جسمانی به مادر و اقدام دیرتر نیز موجب افزایش خطر سقط مجدد شود. لازم به ذکر است که برای تعیین بهترین زمان بارداری، باید ابتدا علت سقط توسط معاینات پزشکی مشخص گردد.
وقوع دو مرتبه سقط متوالی یا سه مرتبه سقط متناوب را سقط جنین مکرر میگویند. این مسئله علاوه بر ضعف و ناهنجاریهای رحم، میتواند ناشی از مشکلات تخمک و اسپرم بهویژه اختلالات ژنتیکی آنها باشد. تشخیص علت سقط مکرر جنین موجب انتخاب بهترین راهکار درمانی میشود که شامل تخمک اهدایی، اسپرم اهدایی، رحم جایگزین و... است.
درصورتی که تخمک پس از لقاح با اسپرم در لولههای فالوپ، به سمت رحم حرکت نکند و در هر جایی غیر از رحم به رشد خود ادامه دهد، بارداری خارج رحمی رخ میدهد. این وضعیت خطرناک که میتواند موجب مرگ مادر شود، علائمی نظیر درد شکم و لگن، درد شانه و گردن، تپش قلب، خونریزی، غش و... دارد و باید فوراً به پزشک مراجعه کرد.
سقط جنین از عوارض شایع بارداری در فاصله لانهگزینی تا هفته ۲۰ حاملگی است که در اثر عللی همچون ناهنجاری رحم، سیگار و الکل، سن بالا، عفونت، مسمومیت بارداری، کمخونی و... رخ میدهد. خانمها درصورت مشاهده علائمی نظیر خونریزی با لخته، درد انقباضی رحم، از بین رفتن ناگهانی تهوع بارداری، کمردرد و... باید به پزشک مراجعه کنند.