همه چیز در مورد ناباروری در مردان
ناباروری مردانامروزه به علت تغییر سبک زندگی، مشکل ناباروری در مردان به سرعت در حال افزایش است. عواملی نظیر: تولید کم اسپرم، نقص یا بی حرکتی اسپرم، انسداد در مجرای رهایی اسپرم، مشکلات قلبی و حتی سبک زندگی می تواند شانس پدر شدن را در مردان کاهش دهد و میتوان گفت که در ۵۰ درصد موارد علل بروز ناباروری، ناشی از مشکلات باروری در مردان است. انجام آزمایشات تشخیصی جهت بررسی علل بروز ناباروری در مردان و پیگیری برای درمان می تواند سبب افزایش شانس باروری در زوجین نابارور شود.
علائم ناباروری در مردان
اصلی ترین علامت ناباروری در مردان، ناتوانی در باردار کردن همسر بعد از مدت یک سال رابطه جنسی محافظت نشده می باشد. سایر نشانه ها عبارتند از:
- اختلال در عملکرد جنسی (مشکل در نعوظ و یا نگه داشتن نعوظ)
- درد یا تورم در نواحی بیضه ها
- کاهش موی صورت یا بدن
چه عواملی بر کیفیت و کمیت اسپرم اثرگذار است؟
تعداد اسپرم ها
بطور نرمال در هر میلی متر منی باید حدود ۱۵ میلیون اسپرم و یا ۳۹ میلیون اسپرم در هر انزال وجود داشته باشد. البته برای باروری شدن تخمک، تنها یک اسپرم نیاز است و از این رو، گاه افراد با تعداد کم اسپرم نیز قادر به باروری طبیعی هستند.
سرعت اسپرم ها
فاکتور اصلی در تعیین میزان کیفیت اسپرم، تحرک آن ها است. اسپرم های بدون تحرک نمی توانند از مجاری تناسلی عبور کرده و تخمک را بارور کنند. بطور کلی اسپرم ها بر اساس میزان حرکت خود، در ۴ دسته C، B، A و D قرار می گیرند.
در این دسته بندی گروه A به معنی اسپرم های سریع و گروه D به معنی اسپرم های بدون تحرک است. به طور نرمال باید ۲۵ درصد از اسپرم ها متعلق به گروه A و یا حدود ۵۰ درصد از آن ها متعلق به گروه A و B باشند.
در دسته بندی دیگری، حرکت اسپرم ها به ۳ دسته: حرکت پیش رونده، حرکت غیر پیش رونده و بی حرکت تقسیم می شوند. در این دسته بندی باید حداقل ۳۲ درصد از اسپرم ها حرکت پیش رونده داشته باشند و یا حداقل ۴۰ درصد از آن ها دارای حرکت باشند.
شکل اسپرم ها
شکل اسپرم ، از دیگر عوامل مؤثر بر کیفیت اسپرم می باشد. این فاکتور توسط نرم افزار های کامپیوتری و بصورت کیفی بررسی می شود. بطور کلی حداقل ۱۴ درصد از اسپرم ها باید دارای شکل طبیعی باشند. البته در روش های درمان ناباروری مثل روش IVF، اگر حدود ۴ درصد از اسپرم ها شکل طبیعی داشته باشند نیز کفایت می کند.
برای بهبود کیفیت اسپرم چه بخوریم؟
9 خوراکی مؤثر در بهبود کیفیت و تعداد اسپرم عبارتند از :
- سیر
- گردو
- شکلات تلخ
- مارچوبه
- آووکادو
- انار
- موز
- گوشت قرمز
- توت سیاه
عوامل بروز ناباروری در مردان
عوامل دخیل در بروز ناباروری مردان به چند دسته کلی تقسیم می شود:
عوامل محیطی
- قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند سرب
- قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی
- وارد شدن ضربه به بیضه
- گرم شدن بیضه به علت گذاشتن لپ تاپ روی پا، پوشیدن لباس های تنگ و یا نشستن طولانی مدت
مصرف برخی از داروها
- برخی از آنتی بیوتیک ها
- داروهای حاوی تستوسترون
- مصرف بلند مدت استروئید آنابولیک
- داروهای تجویزی برای درمان سرطان
- داروهای ضد قارچ
سبک زندگی
- استعمال دخانیات و مواد مخدر و داروهای غیرمجاز
- مصرف مشروبات الکلی
- فشارهای روحی
- رژیم غذایی نامناسب
- اضافه وزن
- دوچرخه سواری طولانی مدت
- افزایش سن
اختلالات جسمی
- بیماری های طولانی مدت تب دار
- آسیب های نخاعی
- MS
- تومورهای مغزی
- دیابت
- سندرم کارتاژنر
- سندرم کلاین فلتر
- فیبروز کیستیک
- بیماری های کبد
- نقص کروموزوم
- اوریون
- اختلالات هورمونی
- تومورهای سرطانی
اختلالات جنسی
- واریکوسل
- عفونت های دستگاه تناسلی
- بالا و یا کوچک بودن بیضه
- بیضه نازل نشده
- نقص مجرای اسپرم
- مشکل در رابطه جنسی مانند اختلال در نعوظ و انزال زودرس
- جراحی های اطراف بیضه
روش های تشخیص ناباروری در مردان
پزشک برای تجویز روش درمانی مناسب و یا تشخیص ناباروری دائمی، از روش های تشخیصی متفاوتی استفاده می کند که در ادامه به بررسی این روش ها خواهیم پرداخت.
آزمایش اسپرم
این آزمایش بر روی مایع منی مردان انجام می شود. برای افزایش دقت این آزمایش می بایست مایع منی بلافاصله پس از خروج در کمتر از چند ساعت مورد آزمایش قرار گیرد و باید حداقل ۴۸ ساعت و حداکثر ۵ روز از انجام رابطه جنسی و انزال گذشته باشد. در این آزمایش خصوصیاتی نظیر: حجم کل، تعداد اسپرم موجود در آن، قدرت نفوذ، شکل، سرعت و تحرک اسپرم، میزان فروکتوز و آنتی بادی های اسپرم مورد بررسی قرار می گیرد.
آزمایش خون
آزمایش خون برای بررسی هورمون های مربوط به تولید مثل مانند: هورمون محرک فولیکول FSH، آندروژن، هورمون جسم زرد (LH) و پرولاکتین انجام می شود.
آزمایش ژنتیک
گاهی ریشه تعداد کم اسپرم به اختلالات کروموزومی در فرد دارد. در این موارد با استفاده از آزمایش خون و یا سایر آزمایشات ژنتیکی، ناهنجاری های ژنتیکی مورد بررسی قرار می گیرد.
سایر آزمایش ها
در بعضی از موارد پزشک آزمایشات دیگری نظیر: اولتراسوند، عکسبرداری با اشعه ایکس و نمونه برداری از بیضه تجویز می کند. در روش التراسوند با استفاده از امواج صوتی و نیز در روش عسکبرداری با اشعه ایکس با استفاده از پرتوهای اشعه ایکس، ساختار اجزای بدن را بررسی می کنند. در روش نمونه برداری از بیضه، نمونه کوچکی از بافت بیضه گرفته می شود.
روش های درمان ناباروری در مردان
روش های درمان ناباروری در مردان با توجه به علت بروز این مشکل می تواند متفاوت باشد. بطور کلی این روش ها عبارتند از:
- جراحی
- درمان عفونت
- درمان مشکلات فرد در رابطه جنسی
- درمان های هورمونی و دارویی
- استفاده از روش های جایگزین در درمان ناباروری
درمان ناباروری پروسه ای زمان بر می باشد. توصیه می شود زن و شوهر برای حل این مشکل، مشارکت کافی داشته باشند. معمولاً زمانی که فرد دچار واریکوسل باشد، از روش جراحی استفاده می شود. در صورت تشخیص آزواسپرمی، گاهاً روش هایی مانند IVF با استفاده از اسپرم اهدایی و یا روش تکثیر سلول های بنیادی اسپرم ساز توصیه می شود. البته روش تکثیر سلول های بنیادی اسپرم ساز در حال حاضر در مرحله آزمایش است و برای اولین بار در ایران در حال انجام می باشد.
درمان های خانگی برای ناباروری در مردان
گاهی استفاده از روش هایی نظیر افزایش تعداد رابطه جنسی در دوران تخمک گذاری همسر و اجتناب از مصرف لوسیون ها در زمان رابطه جنسی، می تواند شانس باروری همسر را افزایش دهد. استفاده از لوسیون ها ممکن است باعث کاهش سرعت حرکت اسپرم ها شود. فرد می تواند با تغییر در سبک زندگی و رعایت موارد زیر احتمال فرزند دار شدن خود را افزایش دهد:
- تغییر در زمان برقراری رابطه جنسی
- جلوگیری از قرار گرفتن در معرض گرمای شدید
- عدم مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی
- عدم استفاده از لباس های تنگ
- تناسب وزن
- کاهش استرس و اضطراب
- استفاده از مکمل های غذایی تحت نظر پزشک
روش های پیشگیری از ناباروری در مردان
رعایت عوامل زیر می تواند در جلوگیری از بروز ناباروری در مردان مؤثر باشد:
- عدم مصرف مشروبات الکلی
- عدم مصرف مواد مخدر و داروهای غیر مجاز
- تناسب وزن
- عدم انجام وازکتومی
- مدیریت استرس
- جلوگیری از قرار گرفتن در معرض مواد سمی و فلزات سنگین
نظری ثبت نشده
نظر شما