رشد جنین و تغذیه از بدن مادر در کنار صرف انرژی بیشتر توسط بدن در طول بارداری، خانمها را ملزم به مصرف خوارکیهای مفید و پرخاصیت میکند. این غذاها باید شامل انواع ویتامین، پروتئین، چربیهای سالم، فیبر، کلسیم، آهن و... باشند. با توجه به تفاوتهای جسمی بانوان، جهت آشنایی با مواد غذایی مفید و مضر باید به کارشناس تغذیه مراجعه کرد.
سقط جنین که به معنای مرگ جنین در طول تقریباً ۲۰ هفتهی اول بارداری است، به دلایلی همچون نقص کروموزومی تخمک و اسپرم، مشکلات رحم و... رخ میدهد. بااینحال به کمک روشهایی همچون معاینه منظم و کامل توسط پزشک، واکسیناسیون جامع، مصرف ویتامینهای ضروری، درمان بیماریهای مؤثر بر جنین و... میتوان خطر سقط را به حداقل رساند.
افزایش شانس موفقیت بارداری و تولد یک نوزاد سالم، نیازمند مراقبتهایی هم از سوی زن و هم از سوی مرد است. مهمترین اقدامات قبل از بارداری را باید در رعایت تغذیه سالم و مقوی، ترک سیگار و الکل و مواد مخدر، معاینه توسط پزشک متخصص، انجام کامل آزمایشهای تشخیصی، رسیدن به وزن ایدهآل و بهطور کلی در پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم دانست.
کیسههای کوچک حاوی مواد جامد یا مایع موسوم به کیست که در داخل یا روی تخمدان زنان شکل میگیرند، اغلب خودبهخود از بین میروند. اما گاهی در روند بارداری مشکل ایجاد میکنند که این اختلال شامل تأخیر در شروع قاعدگی، خطر پیچخوردگی تخمدان، تشدید ناباروری درصورت ابتلای همزمان به اندومتریوز و... است.
اگرچه در سالهای اخیر مشکلات باروری افزایش یافته، اما اقدام به بارداری زنان در سنین کمتر از ۳۵ سال و حفظ سلامت اسپرم مردان با سبک زندگی سالم، دو عامل کلیدی در افزایش شانس فرزندآوری هستند. همچنین انجام معاینات کامل پیش از بارداری، انتخاب برنامه غذایی سالم و مقوی، مقاربت در زمان مناسب و... به بارداری سریع کمک میکند.
اگرچه امکان بارداری بعد از سقط جنین وجود دارد، اما اغلب توصیه میشود بارداری مجدد در فاصله ۳ تا ۶ ماه پس از سقط انجام گیرد؛ زیرا اقدام زودهنگام ممکن است باعث فشار جسمانی به مادر و اقدام دیرتر نیز موجب افزایش خطر سقط مجدد شود. لازم به ذکر است که برای تعیین بهترین زمان بارداری، باید ابتدا علت سقط توسط معاینات پزشکی مشخص گردد.
احساس خستگی و بیحالی در سه ماهه اول بارداری، معمولاً ناشی از تغییرات هورمونی نظیر افزایش استروژن و پروژسترون و گاهی نیز کاهش هموگلوبین و فشار خون است. در سه ماهه سوم نیز رشد جنین و افزایش وزن باعث خستگی میشود. بنابراین رژیم غذایی مقوی و داشتن استراحت کافی به مدیریت خستگی ناشی از حاملگی کمک میکند و انرژی را افزایش میدهد.
تمام بانوان در سنین بالا با توقف قاعدگی، یائسه میشوند؛ اما برخی عوامل مانند سابقه خانوادگی، مصرف سیگار، رژیم غذایی گیاهخواری، اختلال عملکرد تیروئید، لاغری شدید، صرع و... میتواند سن یائسگی را تا زیر ۴۰ سال هم پایین بیاورد. این مشکل که سبب نازایی و بروز عوارض یائسگی میگردد، درصورت تشخیص بهموقع تا حد زیادی قابل کنترل است.
یکی از اصلی ترین دلایل ناباروری زنان مشکلات لولههای رحمی، از جمله؛ انسداد لوله های رحمی یا هیدروسالپنکس (Hydrosalpinx) میباشد که به معنی جمع شدن مایع در یکی از لوله های رحم یا هر دوی آنهاست که مانع از حرکت اسپرم و تخمک به سمت یکدیگر میشود و احتمال بروز آن در صورت وجود برخی عوامل خطرزا افزایش مییابد. به بیانی دیگر، درصورت انسداد لوله های رحمی در اثر عواملی همچون زخم، عفونتهای لگنی و یا جراحی، مسیر بههم رسیدن اسپرم و تخمک مسدود شده و یا تخمک بارورشده در لوله رحمی توانایی بازگشت به رحم را ندارد و درنتیجه باعث ناباروری در زنان میشود.
هورمونهای متعددی در باروری زنان و مردان نقش دارند که از جمله آنها باید به تستروسترون، استروژن، پرولاکتین و آنتی مولرین اشاره کرد. گاهی به دلیل عواملی همچون کمبود مواد مغذی، مصرف برخی داروها، سرطان و... تعادل هورمونها به هم میخورد که برای رفع این مشکل و بازگشت قدرت باروری باید درمانهای پزشکی را در پیش گرفت.