هیستروسکوپی یکی از روش‌های رایج برای تشخیص و درمان برخی بیماری‌های داخلی زنان به کمک آندوسکوپ است که امکان یافتن مشکلاتی نظیر خونریزی غیرطبیعی رحم، چسبندگی رحم و... را فراهم می‌کند. این تکنیک پزشکی در موارد بسیاری برای رفع ناهنجاری‌های رحم و توده‌های رحمی (نظیر پولیپ، فیبروم و...) به کار می‌رود و ممکن است برای برداشتن و خارج کردن رحم نیز استفاده شود.
با پیشرفت علم، روش بهتری برای تشخیص بیماری‌های داخلی بدن ابداع شده که در آن به جای عمل جراحی باز با برش‌های بزرگ در شکم، پزشک می‌تواند به وسیله یک لوله باریک مجهز به دوربین از طریق یک برش شکمی کوچک به داخل شکم و لگن فرد بیمار دسترسی داشته باشد؛ به این روش، لاپاراسکوپی گفته می‌شود.
یکی از روش‌های تشخیصی و درمانی برای بیماری‌های رحم زنان، هیستروسکوپی نام دارد که تکنیکی ساده و کم‌تهاجمی محسوب می‌شود. در روش هیستروسکوپی که معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می‌پذیرد، پزشک لوله باریکی شامل یک دوربین کوچک (هیستروسکوپ) را وارد دستگاه تناسلی می‌کند تا مشکلات دهانه رحم، واژن و رحم (نظیر خونریزی‌های غیرطبیعی واژن، قاعدگی دردناک و...)را مورد بررسی قرار دهد.
یکی از اصلی ترین دلایل ناباروری زنان مشکلات لوله‌های رحمی، از جمله؛ انسداد لوله های رحمی یا هیدروسالپنکس (Hydrosalpinx) می‌باشد که به معنی جمع شدن مایع در یکی از لوله های رحم یا هر دوی آن‌هاست که مانع از حرکت اسپرم و تخمک به سمت یکدیگر می‌شود و احتمال بروز آن در صورت وجود برخی عوامل خطرزا افزایش می‌یابد. به بیانی دیگر، درصورت انسداد لوله های رحمی در اثر عواملی همچون زخم، عفونت‌های لگنی و یا جراحی، مسیر به‌هم رسیدن اسپرم و تخمک مسدود شده و یا تخمک بارورشده در لوله رحمی توانایی بازگشت به رحم را ندارد و درنتیجه باعث ناباروری در زنان می‌شود.
در صورتی که غشای داخلی رحم در خارج از رحم رشد کند، عارضه‌ای به نام اندومتریوز رخ می‌دهد که در حدود ۵ تا ۱۰ درصد از زنان در سنین باروری دیده می‌شود. اندومتریوز با علائمی نظیر ناباروری، حرکات روده‌ای دردناک، قاعدگی دردناک با خونریزی شدید و درد در هنگام مقاربت همراه می‌باشد و به دلیل ضعف سیستم ایمنی و افزایش سطح استروژن ایجاد می‌گردد.
با توجه به تفاوت در ساختار دستگاه تولید مثل زنان و مردان، معمولاً بیماری‌هایی که در خانم‌ها باعث ناباروری می‌شود با بیماری‌های مؤثر در ناباروری مردان تفاوت دارد. رحم و تخمدان از جمله بخش‌های مهم سیستم تولید مثل بانوان است که گاهی به علت مسائل ژنتیکی یا مشکلات محیطی، دچار بیماری‌های جدی می‌گردد.
لاپاراسکوپی یکی از روش‌های جدید جراحی است که طی 20 الی 30 سال گذشته در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و با توجه به ایجاد زخم‌های کمتر حین جراحی، روشی کاربردی و ایمن به شمار می‌رود. انجام لاپاراسکوپی در زنان برای درمان مشکلات مختلفی به کار می‌رود که از جمله آن‌ها می‌توان به لاپاراسکوپی رحم و تخمدان اشاره کرد.
رحم، اندامی به شکل و اندازه گلابی برعکس است که در قسمت وسط لگن و بالا و پشت مثانه قرار دارد. هر ماه با افزایش سطح هورمون استروژن، دیواره رحم به منظور آماده شدن برای بارداری ضخیم تر می شود و در صورتی که بارداری اتفاق نیفتد دیواره رحم تخریب شده و پریود
یکی از روش های تعیین سلامت اندام های تولید مثل و دستگاه های جنسی به منظور شناسایی علل ناباروری و مشکلات بارداری (مانند سقط جنین)، استفاده از عکس رنگی رحم است. در عکس رنگی رحم (هیستروسالپنگوگرافی)، از نوعی اشعه ایکس برای بررسی رحم و لوله های فالوپ و همچنین برای بررسی سقط
رحم جایگزین، جانشین و یا به اصلاح عامه مردم رحم اجاره ای از جمله روش های درمان ناباروری است که با استفاده از رحم یک فرد داوطلب انجام می شود و این جایگزینی ممکن است به صورت نسبی یا کلی صورت پذیرد.در این مطلب مطالعه خواهید کرد: