کورتاژ تشخیصی چیست و چگونه انجام می‌شود؟

مشکلات مربوط به رحم و دهانه رحم یکی از رایج‌ترین مشکلات در میان زنان است. برای شناسایی و درمان این بیماری‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که پزشکان با توجه به نوع بیماری آن را برای بیماران تجویز می‌کنند. کورتاژ تشخیصی یکی از روش‌های تشخیص و درمان است که به شکل نمونه‌برداری از رحم انجام می‌شود.

با استفاده از این روش تشخیص و درمان می‌توان موارد مختلف مربوط به بیماری‌های زنان مانند اختلال هورمونی یا علت خونریزی‌های غیرطبیعی را تشخیص داد. با ما همراه شوید تا به طور کامل با کورتاژ تشخیصی آشنا شویم.

کورتاژ تشخیصی چیست؟

سلامت رحم تأثیر مهم و قابل‌توجهی بر روی باروری زنان خواهد داشت. رحم نیز مانند هر عضو دیگر بدن می‎تواند دچار مشکلات و بیماری‌هایی شود که در برخی از این موارد بنا به تجویز پزشک می‌توان از کورتاژ تشخیصی استفاده کرد. در کورتاژ تشخیصی از بافت دیواره رحم نمونه‌برداری می‌شود تا آزمایش‌های لازم روی آن انجام شود.

از این روش علاوه بر تشخیص می‌توان برای درمان برخی بیماری‌های زنان نیز استفاده کرد. عمل کورتاژ تشخیصی ممکن است همراه با دیگر عمل‌های جراحی زنان مانند عمل هیستروسکوپی انجام شود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع عمل کورتاژ و مراقبت های بعد از آن

کاربرد کورتاژ تشخیصی

یکی از اصلی‌ترین دلایل تجویز کورتاژ تشخیصی خونریزی غیرطبیعی پس از یائسگی است که معمولاً پس از 35 سالگی ممکن است در برخی از زنان ایجاد شود. خونریزی پس از قاعدگی معمولاً یک سال پس از قطع کامل خونریزی اتفاق می‌افتد و باید در اسرع وقت موردبررسی قرار گیرد. البته در صورت خونریزی‌های غیرطبیعی در برخی زنان زیر 35 سال نیز، می‌توان از این روش تشخیصی استفاده کرد. ازجمله کاربردهای کورتاژ تشخیصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی‌های غیرطبیعی رحم مانند خونریزی شدید در دوران قاعدگی، خونریزی غیرطبیعی در دوران یائسگی، لکه بینی و خونریزی در اواسط سیکل ماهیانه، قاعدگی نامنظم
• بیرون آوردن بقایای بارداری پس از زایمان یا سقط‌جنین
• بررسی برخی اختلالات رحم مانند انواع فیبروم رحم، سرطان دهانه رحم یا پولیپ
• خارج کردن پولیپ‌های ریز از رحم
• تشخیص برخی بیماری‌های مقاربتی مانند زگیل تناسلی
• نمونه‌برداری از رحم
• بررسی بافت‌های آلوده ناشی از رابطه جنسی
• تشخیص تومورهای بدخیم

بیشتر بخوانید: کدام بیماری های رحم و تخمدان باعث ناباروری می شود؟

کورتاژ تشخیصی چگونه انجام می‌شود؟

عمل کورتاژ تشخیصی با توجه به وضعیت بیمار می‌تواند در کلینیک مجهز، مطب یا بیمارستان انجام شود. این عمل معمولاً در زمان کوتاهی انجام شده و بین 20 تا 30 دقیقه طول خواهد کشید. برای انجام این عمل از بیهوشی یا بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود و پس از بیهوشی بیمار با استفاده از لوله‌های مخصوص، دهانه رحم را باز کرده و پزشک با کمک ابزاری به نام کورت، لایه‌های رحم را تراشیده و از آن نمونه‌برداری می‌کند.

بافت‌های نمونه‌برداری شده برای بررسی به آزمایشگاه تخصصی فرستاده می‌شوند و بیمار چند ساعت پس از انجام عمل می‌تواند به منزل بازگردد. کورتاژ در بیمارستان یا در مطب تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و هرکدام باید به شکلی تخصصی انجام شوند.

آمادگی‌های قبل از انجام کورتاژ تشخیصی

برای انجام کورتاژ تشخیصی فرد باید مراقبت‌های لازم را از 48 ساعت قبل انجام دهد. ازجمله این مراقبت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام آزمایشات لازم مانند آزمایش خون
• درمان کامل عفونت واژینال در صورت وجود
• عدم مصرف خوراکی و نوشیدنی از شب قبل از عمل
• اطلاع رسانی به پزشک معالج در صورت مصرف دارو های خاص
• خالی بودن مثانه قبل از انجام عمل
• استفاده از دارو های مخصوص برای نرم شدن بافت واژن در صورت نیاز
• معاینه کامل لگنی توسط پزشک قبل از انجام عمل کورتاژ

مراقبت‌های پس از انجام کورتاژ تشخیصی

پس از انجام کورتاژ تشخیصی باید مراقبت‌های لازم را انجام دهید تا عوارض عمل به کمترین مقدار ممکن برسد.

• تا پایان دوران نقاهت رانندگی ممنوع است.
• معمولاً چند ساعت پس از انجام عمل، بیمار باید در اتاق ریکاوری یا مطب بماند تا پزشک بروز احتمالی مشکلاتی مانند خونریزی‌های سنگین را بررسی کند.
• داروهای تجویزشده حتماً باید به طور کامل مصرف شود.
• دوش گرفتن، استخر و یا ماندن در وان در دوران نقاهت ممنوع است.
• تا یک هفته پس از انجام عمل نباید کارهای سنگین بدنی انجام شود.
• با توجه به ایجاد یک پوشش جدید در رحم، ممکن است خونریزی قاعدگی بعدی دیرتر یا زودتر انجام شود.
• تا چند روز پس از عمل کورتاژ تشخیصی می‌توان برای تسکین درد از داروهای مسکن و برای خونریزی از پد بهداشتی استفاده کرد.

چه کسانی کاندید مناسبی برای انجام کورتاژ تشخیصی نیستند؟

انجام عمل کورتاژ تشخیصی برای برخی از بانوان مناسب و قابل اجرا نیست. انجام کورتاژ تشخیصی برای زنان در شرایط زیر ممنوع است:

• زنان باردار به هیچ وجه نباید کورتاژ تشخیصی انجام دهند، چرا که می‌تواند به جنین آسیب برساند.
• در صورتی که پزشک نتواند دهانه رحم را مشاهده کند، نباید عمل کورتاژ را انجام دهد.
• در صورت وجود عفونت در لگن و واژینال ابتدا باید عفونت به طور کامل رفع شده و سپس عمل انجام شود.
• زنان مبتلا به تنگی بیش از اندازه دهانه رحم یا اندومتر
• زنانی که به دلیل وجود ضایعه دهانه رحم آن‌ها مسدود است.
• زنان مبتلا به بیماری‌های خاص یا آرتروز شدید مفصلی
• زنان مبتلا به ناهنجاری‌های رحمی
• زنان مبتلا به دیابت یا فشار خون کنترل نشده
• زنانی که بیهوشی می‌تواند برای آن‌ها مشکل ساز باشد.
• زنان مبتلا به اختلالات خونی که می‌تواند منجر به خونریزی شدید پس از عمل شود.

خطرات و عوارض کورتاژ تشخیصی چیست؟

اگر چه اغلب خطرات احتمالی و عوارض کورتاژ تشخیصی به ندرت رخ می‌دهد؛ اما احتمال وقوع آن‌ها در برخی بانوان وجود دارد. لذا باید از خطراتی نظیر موارد زیر آگاه شد:

• درد‌های عضلانی
• خونریزی و لکه بینی
• اختلالات قاعدگی
• بروز عفونت
• آسیب دیدگی دهانه رحم
• بی‌حالی
• چسبندگی رحم

دردهای عضلانی

پس از عمل، احساس درد شدید تا خفیف و کشیدگی در ناحیه شکم و رحم طبیعی است. در این حالت بیمار می‌تواند از داروهای مسکن استفاده کند.

خونریزی و لکه بینی

با توجه به آن که در کورتاژ تشخیصی بافت رحم خراشیده می‌شود، احتمال خونریزی و لکه بینی پس از انجام آن زیاد است.

اختلالات قاعدگی

با توجه به ایجاد زخم در رحم، ممکن است قاعدگی پس از انجام عمل زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد.

بروز عفونت

با توجه به باز بودن دهانه رحم تا چند روز، عدم رعایت موارد بهداشتی می‌تواند منجر به بروز عفونت در فرد شود.

آسیب‌دیدگی دهانه رحم

در صورتی که انجام کورتاژ تشخیصی توسط افراد غیرمتخصص انجام شود، وسایل مورد استفاده می‌تواند باعث آسیب به دهانه رحم شود.

بی‌حالی

یکی از عوارض داروهای بیهوشی احساس بی‌حالی و ضعف در افراد است که در این عمل جراحی نیز طبیعی است. البته اگر بی‌حالی و ضعف بیش از چند روز طول بکشد، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید.

چسبندگی رحم

ممکن است طولانی شدن فرآیند ترمیم زخم باعث چسبیدن زخم به دیواره روبه‌رویی رحم شود که این مسئله باعث ایجاد چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن شود.