کورتاژ تشخیصی چیست و چگونه انجام می‌شود؟

مشکلات مربوط به رحم و دهانه رحم یکی از رایج‌ترین مشکلات در میان زنان است. برای شناسایی و درمان این بیماری‌ها روش‌های مختلفی وجود دارد که پزشکان با توجه به نوع بیماری آن را برای بیماران تجویز می‌کنند. کورتاژ تشخیصی یکی از روش‌های تشخیص و درمان است که به شکل نمونه‌برداری از رحم انجام می‌شود.

با استفاده از این روش تشخیص و درمان می‌توان موارد مختلف مربوط به بیماری‌های زنان مانند اختلال هورمونی یا علت خونریزی‌های غیرطبیعی را تشخیص داد. با ما همراه شوید تا به طور کامل با کورتاژ ضخامت دیواره رحم آشنا شویم.

کورتاژ تشخیصی چیست؟

سلامت رحم تأثیر مهم و قابل‌ توجهی بر روی باروری زنان خواهد داشت. رحم نیز مانند هر عضو دیگر بدن می‎تواند دچار مشکلات و بیماری‌هایی شود که در برخی از این موارد بنا به تجویز پزشک می‌توان از کورتاژ تشخیصی استفاده کرد. در کورتاژ تشخیصی از بافت دیواره رحم نمونه‌برداری می‌شود تا آزمایش‌های لازم روی آن انجام شود.

از این روش علاوه بر تشخیص می‌توان برای درمان برخی بیماری‌های زنان نیز استفاده کرد. عمل کورتاژ تشخیصی مانند کورتاژ رحم ممکن است همراه با دیگر عمل‌های جراحی زنان مثل عمل هیستروسکوپی انجام شود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع عمل کورتاژ و مراقبت های بعد از آن

کاربرد کورتاژ تشخیصی

یکی از اصلی‌ترین دلایل تجویز کورتاژ تشخیصی خونریزی غیرطبیعی پس از یائسگی است که معمولاً پس از 35 سالگی ممکن است در برخی از زنان ایجاد شود. خونریزی پس از قاعدگی معمولاً یک سال پس از قطع کامل خونریزی اتفاق می‌افتد و باید در اسرع وقت موردبررسی قرار گیرد. البته در صورت خونریزی‌های غیرطبیعی در برخی زنان زیر 35 سال نیز، می‌توان از این روش تشخیصی استفاده کرد. ازجمله کاربردهای کورتاژ تشخیصی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خونریزی‌های غیرطبیعی رحم مانند خونریزی شدید در دوران قاعدگی
• خونریزی غیرطبیعی در دوران یائسگی
• لکه بینی و خونریزی در اواسط سیکل ماهیانه، قاعدگی نامنظم
• بیرون آوردن بقایای بارداری پس از زایمان یا سقط‌جنین
• بررسی برخی اختلالات رحم مانند انواع فیبروم رحم، سرطان دهانه رحم یا پولیپ
• خارج کردن پولیپ‌های ریز از رحم
• تشخیص برخی بیماری‌های مقاربتی مانند زگیل تناسلی
• نمونه‌برداری از رحم
• بررسی بافت‌های آلوده ناشی از رابطه جنسی
• تشخیص تومورهای بدخیم

طبق گفته‌ Mayo Clinic، کورتاژ تشخیصی به عنوان یک روش پزشکی برای بررسی و درمان مشکلات مختلف رحمی استفاده می‌شود. این روش معمولاً زمانی انجام می‌شود که پزشک نیاز به بررسی علت خونریزی غیرعادی رحمی، تشخیص بیماری‌هایی مانند پولیپ یا فیبروم رحمی یا ارزیابی بافت‌های غیرطبیعی در رحم داشته باشد. همچنین کورتاژ تشخیصی می‌تواند در مواردی مانند بعد از سقط جنین یا در صورت مشکوک بودن به بارداری خارج از رحم برای برداشت بافت از رحم انجام شود. این روش به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دقیقی از وضعیت رحم بیمار بدست آورد و در صورت لزوم درمان‌های بعدی را برنامه‌ریزی کند.

بیشتر بخوانید: کدام بیماری های رحم و تخمدان باعث ناباروری می شود؟

عمل کورتاژ تشخیصی چگونه انجام می‌شود؟

کورتاژ تشخیصی یک عمل کوتاه و ساده است که بسته به شرایط بیمار در بیمارستان، کلینیک یا مطب انجام می­شود. این کار حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه زمان می‌برد. در ابتدا بیمار با بیهوشی سبک یا بی‌حسی موضعی آماده می‌شود. سپس پزشک با وسیله‌ای مخصوص دهانه رحم را کمی باز می‌کند و با ابزاری به نام کورت لایه‌های داخلی رحم را به آرامی تراشیده و نمونه‌هایی از بافت رحم برمی‌دارد.

این نمونه‌ها برای بررسی دقیق‌تر به آزمایشگاه ارسال می‌شوند تا علت مشکلات رحمی مشخص شود. بیشتر بیماران فقط چند ساعت پس از انجام عمل می‌توانند به خانه بازگردند. البته انجام کورتاژ در بیمارستان و مطب ممکن است تفاوت‌هایی جزئی داشته باشد، اما در هر دو محیط باید توسط پزشک متخصص و با رعایت اصول ایمنی صورت گیرد.

آمادگی‌های قبل از انجام کورتاژ تشخیصی

برای انجام کورتاژ تشخیصی فرد باید مراقبت‌های لازم را از 48 ساعت قبل انجام دهد. ازجمله این مراقبت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام آزمایشات لازم مانند آزمایش خون
• درمان کامل عفونت واژینال در صورت وجود
• عدم مصرف خوراکی و نوشیدنی از شب قبل از عمل
• اطلاع رسانی به پزشک معالج در صورت مصرف دارو های خاص
• خالی بودن مثانه قبل از انجام عمل
• استفاده از دارو های مخصوص برای نرم شدن بافت واژن در صورت نیاز
• معاینه کامل لگنی توسط پزشک قبل از انجام عمل کورتاژ

جدول مراقبت‌های پس از انجام کورتاژ تشخیصی

مراقبت‌های پس از انجام کورتاژ تشخیصی

بعد از کورتاژ تشخیصی ممکن است در ناحیه زیر شکم کمی درد و گرفتگی شبیه به دردهای قاعدگی احساس کنید که طبیعی است و با مسکن قابل کنترل خواهد بود. بیشتر افراد از فردای عمل می‌توانند کارهای روزانه خود را انجام دهند، اما رعایت نکات زیر ضروری است:

• حداقل یک هفته رابطه جنسی نداشته باشید.
• از تامپون و کاپ قاعدگی تا یک هفته استفاده نکنید تا خطر عفونت کاهش یابد.
• تا پایان دوران نقاهت رانندگی نکنید.
• داروهای تجویز شده توسط پزشک را کامل مصرف کنید.
• تا یک هفته از فعالیت‌های سنگین و ورزش خودداری کنید.
• دوچرخه‌سواری نکنید چون فشار به رحم وارد می‌کند.
• اگر حالت تهوع داشتید، بهتر است غذاهای سبک و کم‌چرب بخورید.
• تا زمان بهبودی کامل از استخر رفتن و نشستن در وان پرهیز کنید.
• چند ساعت بعد از عمل در بخش ریکاوری بمانید تا پزشک وضعیت شما را بررسی کند.
• خونریزی خفیف طبیعی است و می‌توانید از نوار بهداشتی استفاده کنید؛ اما اگر خونریزی شدید داشتید حتماً با پزشک تماس بگیرید.
• چرخه قاعدگی ممکن است کمی جلو یا عقب بیفتد که جای نگرانی ندارد.

کورتاژ تشخیصی در زنان یائسه

خونریزی یا لکه‌بینی بعد از یائسگی همیشه غیرطبیعی در نظر گرفته می‌شود و نیاز به بررسی دقیق دارد. یکی از روش‌های اصلی برای بررسی علت این خونریزی‌ها، انجام کورتاژ تشخیصی است. در این روش، پزشک نمونه‌ای از بافت داخلی رحم را برمی‌دارد تا در آزمایشگاه بررسی شود و دلیل خونریزی مشخص گردد.

علت‌های مختلفی باعث خونریزی پس از یائسگی می­شوند، از جمله پولیپ‌های رحمی، فیبروم‌ها، خشکی یا عفونت واژن. به علاوه، مصرف برخی داروها و کرم‌های استروژنی موجب افزایش ضخامت و پرخونی اندومتر می­شود و به دنبال آن خونریزی خفیف یا شدید رخ می­دهد. در موارد جدی‌تر، این خونریزی نشانه‌ای از سرطان رحم یا دهانه رحم است که اهمیت مراجعه سریع به پزشک را دوچندان می‌کند.

اگر زنی پس از یائسگی دچار هر نوع خونریزی حتی خفیف شد، باید حتما به پزشک مراجعه کند. گاهی حتی بدون وجود لکه‌بینی هم پزشک ممکن است انجام کورتاژ را برای بررسی ضخامت رحم و پیشگیری از مشکلات جدی‌تر توصیه نماید.

خونریزی بعد از کورتاژ ضخامت دیواره رحم چقدر طول می‌کشد؟

لکه بینی یا خونریزی خفیف واژینال تا چند روز پس از عمل کورتاژ برای ضخامت رحم است. دوره نقاهت فرد بعد از عمل کورتاژ 2 الی 3 روز است و بعد از طی این مدت می توانید به راحتی کارهای عادی و روزمره خود را انجام دهید. اما اگر ابزار مورد استفاده در طول پروسه اتساع و کورتاژ به دیواره‌های رحم آسیب برسانند، ممکن است خونریزی اتفاق بیفتد. همچنین اگر فیبرومی که شناسایی نشده، در طول این پروسه بریده شود، ممکن است خونریزی رخ دهد.

اگر در طول دو ساعت، بیشتر از دو نوار بهداشتی استفاده کردین و خونریزی همچنان ادامه داشت، با پزشکتان تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.

چه کسانی کاندید مناسبی برای انجام عمل کورتاژ تشخیصی نیستند؟

انجام عمل کورتاژ تشخیصی برای برخی از بانوان مناسب و قابل اجرا نیست. انجام کورتاژ تشخیصی برای زنان در شرایط زیر ممنوع است:

• زنان باردار به هیچ وجه نباید کورتاژ تشخیصی انجام دهند، چرا که می‌تواند به جنین آسیب برساند.
• در صورتی که پزشک نتواند دهانه رحم را مشاهده کند، نباید کورتاژ ضخامت دیواره رحم را انجام دهد.
• در صورت وجود عفونت در لگن و واژینال ابتدا باید عفونت به طور کامل رفع شده و سپس عمل انجام شود.
• زنان مبتلا به تنگی بیش از اندازه دهانه رحم یا اندومتر
• زنانی که به دلیل وجود ضایعه دهانه رحم آن‌ها مسدود است.
• زنان مبتلا به بیماری‌های خاص یا آرتروز شدید مفصلی
• زنان مبتلا به ناهنجاری‌های رحمی
• زنان مبتلا به دیابت یا فشار خون کنترل نشده
• زنانی که بیهوشی می‌تواند برای آن‌ها مشکل ساز باشد.
• زنان مبتلا به اختلالات خونی که می‌تواند منجر به خونریزی شدید پس از عمل شود.

خطرات و عوارض کورتاژ برای ضخامت رحم چیست؟

اگر چه اغلب خطرات احتمالی و عوارض کورتاژ تشخیصی به ندرت رخ می‌دهد؛ اما احتمال وقوع آن‌ها در برخی بانوان وجود دارد. لذا باید از خطراتی نظیر موارد زیر آگاه شد:

• درد‌های عضلانی
• خونریزی و لکه بینی
• اختلالات قاعدگی
• بروز عفونت
• آسیب دیدگی دهانه رحم
• بی‌حالی
• چسبندگی رحم

دردهای عضلانی

پس از عمل، احساس درد شدید تا خفیف و کشیدگی در ناحیه شکم و رحم طبیعی است. در این حالت بیمار می‌تواند از داروهای مسکن استفاده کند.

خونریزی و لکه بینی

با توجه به آن که در کورتاژ تشخیصی بافت رحم خراشیده می‌شود، احتمال خونریزی و لکه بینی پس از انجام آن زیاد است.

اختلالات قاعدگی

با توجه به ایجاد زخم در رحم، ممکن است قاعدگی پس از انجام عمل زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد.

بروز عفونت

با توجه به باز بودن دهانه رحم تا چند روز، عدم رعایت موارد بهداشتی می‌تواند منجر به بروز عفونت در فرد شود.

آسیب‌دیدگی دهانه رحم

در صورتی که انجام کورتاژ تشخیصی توسط افراد غیرمتخصص انجام شود، وسایل مورد استفاده می‌تواند باعث آسیب به دهانه رحم شود.

بی‌حالی

یکی از عوارض داروهای بیهوشی احساس بی‌حالی و ضعف در افراد است که در این عمل جراحی نیز طبیعی است. البته اگر بی‌حالی و ضعف بیش از چند روز طول بکشد، حتماً آن را به پزشک خود اطلاع دهید.

چسبندگی رحم

ممکن است طولانی شدن فرآیند ترمیم زخم باعث چسبیدن زخم به دیواره روبه‌رویی رحم شود که این مسئله باعث ایجاد چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن شود.

کلام آخر

کورتاژ تشخیصی یکی از روش‌ های مؤثر برای شناسایی مشکلات رحم و دیگر بیماری‌های زنان است که به پزشکان کمک می‌کند تا دقیق‌ترین تشخیص‌ها را ارائه دهند. انجام این روش، اگرچه ممکن است کمی اضطراب‌آور به نظر برسد، اما با رعایت اصول آمادگی قبل از عمل و مراقبت‌های بعد از آن، عوارض حداقلی دارد و به بهبود سلامت زنان کمک می‌کند.

همچنین آگاهی از مواردی که باید قبل و بعد از کورتاژ رعایت شود، می‌تواند تجربه این فرایند را راحت‌تر و ایمن‌تر کند. اگر شما یا یکی از نزدیکانتان نیاز به انجام این روش دارید، پیشنهاد می‌شود با پزشک متخصص مشورت کرده و با آمادگی کامل برای این فرایند اقدام کنید. توجه به نکات بهداشتی و دستورات پزشکی پس از عمل می‌تواند نقش مهمی در کاهش عوارض احتمالی و بهبود سریع‌تر داشته باشد.

تماس با ما

برای دریافت هرگونه مشاوره و راهنمایی درباره کورتاژ با ما تماس بگیرید:

03537283090 داخلی 232 شماره WhatsApp تلگرام فیسبوک ایمیل

سوالات متداول

آیا کورتاژ ضخامت دیواره رحم دردناک است؟

در حین عمل به دلیل بی‌حسی یا بیهوشی معمولاً دردی احساس نمی‌شود، اما پس از آن ممکن است درد خفیف یا گرفتگی در ناحیه شکم رخ دهد که با مسکن قابل کنترل است.

آیا کورتاژ تشخیصی می‌تواند به ناباروری منجر شود؟

اگر توسط پزشک متخصص و با دقت انجام شود، خطر ناباروری بسیار کم است. عوارض نادر مانند چسبندگی رحم ممکن است ایجاد شود که نیازمند درمان است.

چه مدت پس از کورتاژ تشخیصی می‌توان فعالیت‌های عادی را از سر گرفت؟

اغلب پس از ۲ تا ۳ روز استراحت سبک، می‌توانید فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرید، اما باید از فعالیت‌های سنگین تا چند هفته اجتناب کنید.

خونریزی بعد از کورتاژ تشخیصی چقدر طول می‌کشد؟

معمولاً خونریزی بعد از کورتاژ تشخیصی بین ۳ تا ۷ روز طول می‌کشد و به‌تدریج کاهش می‌یابد؛ اگر خونریزی شدید یا طولانی شد باید به پزشک مراجعه کرد.

بعد از کورتاژ چند روز استراحت لازم است؟

اغلب زنان به ۲ تا ۳ روز استراحت نسبی نیاز دارند، اما بازگشت کامل به فعالیت‌های روزمره معمولاً طی یک هفته امکان‌پذیر است.

زمان نزدیکی بعد از کورتاژ تشخیصی چه موقع مناسب است؟

توصیه می‌شود تا دو هفته بعد از کورتاژ از رابطه جنسی پرهیز شود تا خطر عفونت و خونریزی کاهش یابد.

اولین پریود بعد از کورتاژ تشخیصی چه زمانی رخ می‌دهد؟

اولین قاعدگی معمولاً ۴ تا ۶ هفته بعد از کورتاژ شروع می‌شود و ممکن است در سیکل اول کمی متفاوت از قبل باشد.

کورتاژ تشخیصی برای ضخامت رحم چه کاربردی دارد؟

این روش برای بررسی و نمونه‌برداری از بافت رحم در مواردی مثل ضخیم شدن اندومتر به‌کار می‌رود و به تشخیص مشکلاتی مانند پولیپ یا سرطان رحم کمک می‌کند.

دلیل لکه‌بینی بعد از کورتاژ چیست؟

لکه‌بینی پس از کورتاژ طبیعی است و به دلیل ترمیم دیواره رحم ایجاد می‌شود؛ اما اگر بیش از دو هفته ادامه یابد یا همراه با درد و تب باشد، می‌تواند نشانه عفونت یا باقی‌ماندن بافت رحمی باشد.