روش های افزایش شانس بارداری در سن بالا

یکی از دغدغه‌های رو به رشد بانوان در عصر حاضر، میزان توانایی باروری آنان در سنین بالا و مشکلات و خطرات احتمالی آن است. در واقع، بسیاری از بانوان به دلایل مختلف تصمیم می‌گیرند که در سن نسبتاً بالا باردار شوند و از این رو به دنبال رفع موانع موجود در این زمینه هستند.

باید گفت که حاملگی و بارداری در سنین بالا، احتمال بروز مشکلاتی نظیر ناباروری یا ناهنجاری‌های ژنتیکی نوزاد را افزایش می‌دهد و جز در موارد ضروری و خاص، به هیچ‌یک از زوج‌های جوان توصیه نمی‌شود. حاملگی در سن بالا عوارض و خطراتی برای مادر و کودک دارد که در اثر علل و عوامل مختلفی پدید می‌آید. با این حال، راهکارهایی نیز جهت گذراندن یک بارداری موفق در سنین بالا به ویژه بعد از چهل سالگی، وجود دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته می‌شود.

چه سنی برای بارداری مناسب است؟

در حقیقت، بهترین سن جهت باردارشدن زمانی است که زوجین آمادگی لازم برای پدر و مادرشدن را در خود می‎بینند. ازاین‌رو، سن مناسبی جهت حاملگی ذکر نشده؛ اما باید دانست که زنان در مراحل مختلف زندگی خود، قدرت باروری متفاوتی دارند و ممکن است با افزایش سن، چالش‌ها و مشکلات جدیدی را جهت فرزندآوری پیش روی خود ببینند.

در واقع، هر دختر پس از تولد به میزان مشخصی تخمک درون بدن خود دارد که به ذخیره تخمدانی معروف است. با بالا رفتن سن، این فولیکول‌های حاوی تخمک به مرور زمان در اثر قاعدگی و سایر فعل و انفعالات طبیعی بدن از بین می‌رود و تعداد آن کم می‌شود. در اینجا توصیه می‌شود درباره آزمایش AMH، که به بررسی ذخیره تخمدانی در زنان اشاره دارد، مطالعه نمایید.

دلایل کاهش احتمال بارداری بانوان در سنین بالا

در کل، عوامل مختلفی در وقوع عارضه ناباروری دخیل است و می تواند یکی از علل ناباروری در زنان باشد؛ اما باید دانست که مهم‌ترین عامل ناباروی، سن زن می‌باشد که تمام فاکتورها و عوامل دیگر تأثیرگذار در ناباروری را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد. از جمله عواملی که موجب کاهش شانس بارداری بعد از چهل سالگی می‌شود عبارتند از:

• کاهش ترشحات واژن و نازک شدن دیواره رحم
• كوتاه و نامنظم شدن چرخه قاعدگی
• کاهش ذخیره تخمک در تخمدان‌ها
• افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن و مشکلات دستگاه تناسلی نظیر سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، کلامدیا و اندومتریوز

چه سنی برای حاملگی، سن بالا محسوب می‌شود؟

با توجه به مطالب ذکرشده، نمی‌توان به طور دقیق آستانه سن بالا را برای بارداری مشخص کرد؛ اما به نظر می‌رسد ۳۵ سالگی، آغاز سن بالای بارداری در زنان باشد و پس از آن، مشکلاتی جدی در زمینه باروری پدید می‌آید. حتی با وجود پیشرفت روش‌های درمانی مانند فریز و تخمک و جنین با آی‌وی‌اف (IVF) و… همچنان نمی‌توان از خطرات بارداری در سنین بالا _مخصوصاً در صورت چندقلوزایی_ ایمن بود.

طبق تحقیقات، شانس بارداری زنان از ۴۰ سالگی به بعد، با سختی همراه خواهد بود. اگرچه این به معنای ناباروری و نازایی نیست و زنان در سنین بعد از ۴۰ سالگی نیز شانس فرزندآوری و تولد نوزادی سالم را دارند؛ اما معمولاً خطرات این سن به مراتب بیشتر از بارداری در سنین پایین‌تر است.

قدرت باروری زنان در مراحل مختلف زندگی

به طور کلی، توانایی باردار شدن از زمان اولین قاعدگی فرد آغاز می‌شود و تا دوران یائسگی (اتمام قاعدگی) ادامه می‌یابد و شانس بارداری موفق در شرایط نرمال و در زوجین بدون مشکل در هر ماه 30% می‌باشد. اگرچه در این بازه زمانی امکان فرزندآوری برای زنان وجود دارد؛ اما خطرات و پیامدهای آن در تمام سنین یکسان نیست و در برهه‌هایی با ریسک بالاتری همراه می‌شود.

طبق توصیه پزشکان، بهترین زمان باردار شدن برای هر زن، دهه سوم زندگی او است؛ چراکه توانایی جسمانی کافی برای تحمل دوره حاملگی را دارد. از طرفی دیگر، از دهه چهارم زندگی قدرت فرزندآوری کم می‌شود و به نظر می‌رسد بعد از سن حدود ۳۷ سالگی، این توانایی به شدت کاهش یابد.

بارداری بعد از سی سالگی (۳۰ تا ۳۹ سالگی)

گفته می‌شود پس از سن 32 سالگی، به تدریج، کاهش قدرت باروری در بانوان مشاهده می‌گردد و این کاهش پس از 35 سالگی سریع‌تر شده؛ به‌طوری‌که بعد از 37 سالگی تنها 25 هزار تخمک در بدن خانم باقی خواهد ماند. با این توصیفات، احتمال باردارشدن تا 35 سالگی و بعد از 3 ماه تلاش، در حدود 12% است و پس از این سن، احتمال بروز بیماری‌های ژنتیکی در نوزاد و یا خطر سقط جنین روند افزایشی خواهد داشت.

به علاوه، عوارض ناشی از بارداری و زایمان در سنین بالا نیز ازجمله مواردی است که فرد در سال‌های آتی زندگی با آن‌ها مواجه می‌شود. به همین دلیل، انجام آزمایشات بیشتر مادر و جنین و تحت نظر پزشک بودن در بارداری‌های سنین بالا، امری الزامی محسوب می‌شود.

بارداری بعد از چهل سالگی (۴۰ تا ۵۰ سالگی)

طبق آمار، شانس بارداری در سن 40 سالگی و بعد از 3 ماه تلاش، به حدود 7%، در 42 سالگی به 5% و در 44 سالگی به 2% می‌رسد و از آنجایی که کیفیت و کمیت تخمک‌ها در این سنین بالا، کاهش می‌یابد؛ لذا احتمال بروز اختلالات ژنتیکی و نقص مادرزادی در نوزاد افزایش خواهد یافت. به علاوه، احتمال مواجهه بانوان بالای 40 سال، با خطرات زیادی در دوران وجود دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• زایمان زودرس
• سزارین اجباری
• حاملگی خارج رحمی
• تولد نوزاد مرده
• تولد نوزاد با وزن کم
• تولد نوزاد مبتلا به سندرم داون
• سقط جنین

البته به این نکته نیز باید اشاره کرد که اگرچه، بارداری در سنین بالا معایبی دارد؛ اما یکی از مزایای آن چنین است که در صورت فرزندارشدن بعد از 40 سالگی، به دلیل مشغله کمتر والدین، کودکان وقت بیشتری با پدرومادر می‌گذرانند و بهره بیشتری از تمام منابع و امکانات موجود می‌برند.

بیشتر بخوانید: کیفیت و کمیت تخمک؛ عاملی مؤثر در قدرت باروری زنان

خطرات و عوارض بارداری در سنین بالا

بارداری در سن بالا همچون بارداری در سایر سنین، نیازمند مراقبت‌های خاص است؛ با این وجود، حتی در صورت رعایت تمام موارد پزشکی نیز خطرات و عوارض این بارداری بیش از دیگر سنین خواهد بود. از جمله عوارض حاملگی در سنین بالا باید به موارد زیر اشاره کرد:

تأثیر عوارض بارداری سنین بالا بر مادر:

• اضافه وزن بیشتر
• خستگی و ضعف
• نمایان شدن خطوط کشش پوستی
• آویزان شدن سینه‌ها
• تحلیل قدرت عضلانی
• بالا رفتن فشار خون در اثر سن بالای مادر یا مسمومیت حاملگی به ویژه در زنان بالای ۳۵ سال
• خطر تشکیل جفت سر راهی و مسدودشدن راه دهانه رحم و نیاز به عمل سزارین
• بروز انواع خونریزی مخصوصاً در سه ماهه سوم بارداری به علت وجود جفت سرراهی یا کنده شدن جفت
• افزایش خطر ابتلا به دیابت و همچنین دیابت بارداری
• وقوع زایمان زودرس و زودتر از موعد در بسیاری از بارداری‌های بالای ۳۵ سال

تأثیر عوارض بارداری سنین بالا بر جنین:

• بزرگی بیش از حد جنین و وزن بالای آن _بیش از ۴ کیلوگرم حین تولد_ یا رشد بیش‌ازحد جنین در اثر دیابت بارداری مادر و در نتیجه، بروز مشکلات متعدد برای زایمان همچون نیاز به سزارین و یا آسیب حین زایمان
• رشد کم جنین
• نقص‌های کروموزومی ناشی از کاهش کمیت و کیفیت تخمک‌ها و ایجاد سقط‌های مکرر
• احتمال ابتلای نوزارد به سندرم داون

اثر منفی بارداری در سن بالا بر زایمان

بارداری در سن بالا موجب اثرات منفی و بعضاً خطرناکی روی روند زایمان می‌شود. به طور طبیعی با رسیدن به روز زایمان، کم‌کم جفت فاسد می‌شود و مانع از ارسال مواد غذایی و اکسیژن لازم به جنین می‌گردد. این اتفاق می‌تواند فشار زایمان را برای جنین، غیرقابل تحمل کند و در نتیجه نوزاد، مرده به دنیا بیاید.

علاوه بر این، عدم انقباض کافی رحم در سنین بالا برای زایمان، مشکل دیگری است که انجام سزارین را در بیشتر موارد ضروری می‌سازد. اما باید اشاره کرد که حاملگی در سن بالا تأثیری روی روند شیردهی نمی‌گذارد و امکان یک شیردهی طبیعی و بدون مشکل به نوزاد وجود خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: برای بارداری سریع چه باید کرد؟

روش های افزایش شانس بارداری سالم در سنین بالا

برای افزایش شانس بارداری بعد از چهل سالگی و به دنیا آوردن فرزندی سالم پیش از اقدام به روش‌های درمانی و حتی در حین آن‌، باید نکات و اقداماتی را مد نظر قرار داد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از:

معاینات و مشاوره پیش از بارداری

انجام معاینات پیش از بارداری و مشاوره گرفتن از پزشک متخصص زنان و زایمان برای حاملگی در سنین بالا، از اقدامات بسیار مهمی است که کمک می‌کند هر گونه مشکل و ناتوانی جسمی در فرزندآوری شناسایی شود و برنامه‌ریزی‌های دقیق و موثری نیز برای اقدام به بارداری و گذراندن یک دوره حاملگی سالم و مطلوب انجام گیرد.

انجام منظم و زودهنگام معاینات

با اقدام به موقع برای آغاز معاینات و چکاپ‌های پزشکی می‌توان شانس بارداری بعد از چهل سالگی و تولد نوزادی سالم را افزایش داد. در واقع، طی ۸ هفته اول بارداری باید نسبت به انجام آزمایش‌های منظم، غربالگری‌ها، معاینات فیزیکی و آموزش‌ها اقدام کرد؛ بدین ترتیب، امکان تشخیص و درمان زودهنگام مشکلاتی نظیر دیابت بارداری و پره‌اکلامپسی وجود خواهد داشت.

تغذیه سالم

داشتن یک رژیم غذایی سالم قبل و در طول دوره بارداری از جمله عوامل مؤثر در تجربه یک بارداری موفق در سنین بالا است. ازاین‌رو، مصرف مواد مغذی حاوی ویتامین D و آهن برای داشتن حاملگی راحت‌تر ضروری می‌باشد.

فعالیت جسمی منظم

به منظور تقویت سلامت عمومی مادر، پیشگیری از احساس درد و تسکین آن و همچنین جهت افزایش انرژی، بنیه و عضلات مادر، انجام فعالیت‌های جسمی منظم و داشتن یک برنامه ورزشی مناسب توصیه می‌شود که می‌بایست زیر نظر پزشک باشد.

مصرف ویتامین‌های ضروری در دوران بارداری

در دوران حاملگی بسیار مهم است که مقادیر کافی از اسید فولیک طی سه ماهه اول بارداری و حتی ماه‌های پیش از آن دریافت شود تا به جلوگیری از نقص‌های مادرزادی در نخاع و مغز نوزاد کمک کند. باید گفت که با توجه به بالا رفتن ریسک چنین خطراتی در مادران بالای چهل سال، مصرف اسید فولیک در آن‌ها اهمیت بیشتری دارد.

بیشتر بخوانید: مهم ترین اقدامات قبل از بارداری برای زنان و مردان

کنترل وزن و جلوگیری از افزایش آن

جلوگیری از افزایش وزن و کنترل آن در حد معمول، در هر سنی به ویژه سنین بالا موجب کاهش خطرات دوران بارداری و نیز افزایش شانس تولد نوزادی سالم و بی‌عیب می‌شود. این کار به حفظ سلامت مادر و کاهش ریسک بارداری و زایمان نیز کمک می‌کند.

عدم مصرف دخانیات و الکل

از آنجایی که مصرف الکل، دخانیات و تنباکو در دروان بارداری ممنوع است؛ لذا باید قبل مصرف هرگونه دارو یا مکمل، پزشک را در جریان گذاشت.

سبک زندگی مناسب

دقت بیشتر به روش زندگی نظیر داشتن خواب خوب و کافی و عدم برعهده گرفتن وظایف و پروژه‌های سنگین کاری در طول دوره بارداری در همه سنین _به‌ویژه سنین بالا_ و نیز کنترل دقیق قند خون از طریق اصلاح رژیم غذایی و فعالیت فیزیکی و یا مصرف دارو، می‌تواند کمک شایانی به راحت‌ترشدن دوره بارداری در سنین بالا می‌کند.

راه های کمک به بارداری در سنین بالا

با توجه به خطرات و مشکلات ذکرشده برای بارداری در سن بالا، بانوان علاقه‌مند به فرزندآوری دو انتخاب پیش روی خود خواهند داشت؛ آن‌ها یا باید در سنین پایین‌تر و مناسب‌تر اقدام به بارداری نمایند و یا در صورت تمایل و اجبار به فرزندآوری در سنین بالا، از روش‌های کمکی مدرن برای گذراندن یک بارداری موفق و تولد نوزادی سالم بهره ببرند.

استفاده از این راه‌های کمکی تا زمان رسیدن به سن یائسگی (معمولاً ۵۱ سالگی) امکان‌پذیر خواهد بود؛ اما همان گونه که گفته شد درصد موفقیت در زنان بالای 40 سال بسار پایین است. لازم به ذکر است که روش‌های کمک‌باروری (ART) برای فرزندآوری در سنین بالا، شامل مجموعه‌ای از راهکارهای دارودرمانی و نیز برخی تکنیک‌های آزمایشگاهی به شرح زیر می‌شود:

فریز تخمک

انجماد یا فریز تخمک زنان، یکی از شیوه‌های رایج حفظ و نگهداری طولانی‌مدت تخمک است که اجازه می‌دهد تخمک‌های باکیفیت دوران جوانی، برای دوره‌ای چندساله حفظ شود و در زمان مورد نظر جهت لقاح استفاده گردد. این روش توسط خانم‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که هنوز ازدواج نکرده یا قصد بچه‌دار شدن ندارند.

برای فریز تخمک، هورمون‌هایی جهت تحریک تخمک‌گذاری دریافت و سپس تخمک آزادشده ذخیره می‌شود. این تخمک را می‌توان در زمان مورد نظر از انجماد خارج کرد و پس از لقاح با اسپرم در آزمایشگاه، به رحم منتقل نمود. باید ذکر کرد که گاهی با وجود داشتن تخمک‌های خود طی سال‌های آتی، مشکلات دیگری نظیر ضعف و بیماری رحم و… مانع از فرزندآوری موفق می‌گردد.

لقاح آزمایشگاهی یا آی‌ وی‌ اف

لقاح آزمایشگاهی یا آی‌ وی‌ اف (IVF) نیز روش مناسبی است که پس از فریز تخمک یا بدون انجام آن، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، تخمک و اسپرم درون آزمایشگاه با هم لقاح می‌یابد و سپس سلول تخم به رحم زن منتقل می‌شود. روش IVF در مواردی که مشکل ناباروری از جانب مرد و ضعف اسپرم‌های او باشد نیز کاربرد بسیاری دارد.

تخمک اهدایی

دریافت تخمک اهدایی از سوی یک اهداکننده اگرچه به عنوان راهکاری نهایی در نظر گرفته می‌شود؛ اما روش خوبی برای به دست آوردن تخمک‌های باکیفیت و اقدام به فرزندآوری توسط آن‌ها است. پس از اهدای تخمک، لقاح با اسپرم مرد در آزمایشگاه انجام می‌پذیرد و سلول تخم در رحم قرار می‌گیرد.

مراقبت های بارداری در سن بالا

در صورت اقدام به باردار شدن بعد از چهل سالگی، باید از قبل تا بعد از بارداری به طور منظم تحت نظر پزشک قرار گرفت و مراقبت‌های دوران بارداری را به دقت طی کرد. لازم است بانوان با نحوه اندازه‌گیری قند خون و فشار خون خود در دوران حاملگی و مقادیر مجاز آن آشنا شوند تا بتوانند به طور منظم، این موارد را اندازه‌گیری و بررسی نمایند.

سونوگرافی‌های دوران بارداری نیز برای تشخیص برخی اختلالات مادرزادی احتمالی نظیر سندرم داون در نظر گرفته می‌شود که باید دقیقاً در هفته‌های مشخص‌شده، نسبت به انجام آن‌ها اقدام کرد. ضمناً توصیه می‌شود زایمان در یک مرکز معتبر و حرفه‌ای صورت گیرد تا در صورت بروز هرگونه مشکل احتمالی، امکان حفظ مادر و فرزند از خطرات جانبی وجود داشته باشد.

تشخیص اختلالات کروموزومی در بارداری‌های سنین بالا

مجموعه‌ای از تست‌ها و آزمایش‌های تشخیصی تهاجمی وجود دارد که به بررسی و شناسایی مشکلات کروموزومی در زنان باردار با سنین بالا می‌پردازد. به کمک چنین آزمایش‌هایی می‌توان نقص‌های احتمالی جنین و یا حتی ریسک ابتلای جنین به بیماری‌های خاص را تشخیص داد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

• سونوگرافی: در روش سونوگرافی با ارسال امواج صوتی به داخل شکم و ثبت تصاویر دریافتی، امکان تعیین مواردی نظیر تعداد جنین (احتمال چندقلوزایی)، جنسیت نوزاد، زنده بودن جنین، بررسی مایع آمنیوتیک حول جنین و همچنین محل قرارگیری جفت وجود خواهد داشت.
• تست آمنیوسنتز (Amniocentesis): این آزمایش با هدف بررسی مایع آمنیون (آمنیوتیک) به کمک نمونه‌برداری از طریق سوزن در مادران بالای ۳۵ سال انجام می‌شود و امکان تشخیص اختلالات و مشکلات دیگری نظیر سندرم داون، تای‌ساکس (نوعی بیماری ذخیره‌ای مربوط به یک آنزیم)، فیبروز کیستیک، آنانسفالی (اختلال نخاعی)، دیستروفی عضلانی، اسپینا بیفیدا (نقص ستون فقرات و نخاع) و… را هم دارد.
• تست چندقلوزایی: این تست با اندازه‌گیری هورمون‌های خون و تعیین ریسک ابتلا به نارسایی‌های کروموزومی، به غربالگری سندرم داون می‌پردازد و چندقلوزایی بودن جنین را هم مشخص می‌کند. تست چندقلوزایی که باید طی هفته‌های ۱۶ تا ۱۸ بارداری انجام گیرد، مانع از تولد نوزاد کم‌وزن و نارس می‌شود.
• آزمایش پرزهای جفتی (CVS): نمونه‌برداری از پرزهای جفتی به صورت بررسی نمونه‌های بارورشده توسط تخمک و حاوی ژن‌های نوزاد، موجب شناسایی یا پیش‌بینی بیماری‌های کروموزومی در نوزادان مادران بالای ۳۵ سال می‌شود و یک تست مهم به حساب می‌آید.
• اسکن گردن جنین: اسکن زجاجی گردن با اندازه‌گیری و بررسی مایع پشت گردن جنین، تست بسیار مهمی است که طی هفته‌های ۱۰ الی ۱۴ بارداری در زنان دارای سن بالا انجام می‌شود و به تشخیص یا تعیین میزان احتمال بروز سندرم داون در نوزاد می‌پردازد.

بیشتر بخوانید: آشنایی با آزمایشات غربالگری سه ماهه اول و دوم بارداری

سخن نهایی

بارداری می‌بایست با علم و آگاهی دقیق و تحت نظر پزشک انجام گیرد تا سلامت مادر و جنین حفظ شود. به طور کلی، بهترین زمان جهت اقدام برای بارداری، سنین جوانی است؛ چراکه مشکلات کمتری بر سر راه است و زوجین می‌توانند به راحتی از این نعمت الهی بهره‌مند شوند و زندگی شیرینی تجربه کنند. نکته مهم اینکه بهتر است زوجین بارداری را به سال‌های بعد از ۳۵ سالگی موکول نکنند تا بتواند فرزندی سالم داشته باشند.

سوالات متداول

در ادامه، به برخی از سؤالات رایج و متداول در مورد بارداری در سنین بالا پاسخ داده شده است:

قبل از بارداری در سن بالا چه کنیم که شانس داشتن فرزند سالم را بالا ببریم؟

اقداماتی نظیر چکاپ‌های منظم توسط پزشک، دنبال کردن رژیم غذایی سالم، ورزش مداوم، مصرف روزانه دوز مناسبی از اسید فولیک، اجتناب از مصرف سیگار و الکل، کاهش وزن و جلوگیری از اضافه وزن یا چاقی، پرهیز از قرارگیری در معرض مواد مضر و… می‌تواند شانس داشتن فرزند سالم را در مادران دارای سن بالا، افزایش دهد.

اگر تمایل دارید که درباره‌ی ورزش های مفید در زمان بارداری بیشتر بدانید، مطلب ورزش های دوران بارداری را از دست ندهید.

آیا خطر دوقلو و چندقلوزایی با افزایش سن بیشتر می شود؟

افزایش سن به خودی خود باعث افزایش احتمال دوقلو یا چندقلوزایی نمی‌شود؛ بلکه استفاده از برخی روش‌های کمک‌باروری موجب این اتفاق می‌گردد. در واقع، از آن‌جایی که بسیاری از افراد برای بارداری در سنین بالا از برخی تکنیک‌های کمک‌باروری نظیر IVF یا داروهای باروری استفاده می‌کنند، شانس تشکیل بیش از یک جنین در رحم خود را افزایش می‌دهند. لازم به ذکر است که در بارداری دوقلو یا چندقلوزایی، معمولاً احتمال زایمان زودرس نیز وجود دارد.

آیا سن پدر نیز در مشکلات بارداری مؤثر است؟

تاکنون پژوهشی انجام نشده که اثبات کند بالا رفتن سن پدر موجب اختلالات بارداری و مشکلات جنین می‌شود. البته به نظر می‌رسد افزایش سن مردان پس از ۵۵ سالگی، به میزان کمی خطر ابتلای نوزاد به سندرم داون را افزایش دهد. همچنین گروهی از محققان توصیه می‌کنند که مردان پیش از سن ۴۰ سالگی بچه‌دار شوند. با این حال، تمام این موارد جزو پیشنهادهای متخصصان محسوب می‌گردد و به طور قطع اثبات نشده است.

توصیه پزشک متخصص زنان و زایمان برای بارداری در سن بالا چیست؟

در صورت تمایل شما به بارداری در سنین بالا، پزشک متخصص زنان و زایمان اقدام به انجام معاینات و آزمایش‌های مختلف می‌کند تا سلامت فیزیکی شما و مناسب بودن این تصمیم را براساس آمادگی‌های جسمی و روحی‌تان تأیید نماید.

پزشک درمورد هزینه‌های روش‌هایی همچون IVF و تخمک اهدایی با شما صحبت می‌کند و خطرات بارداری در سن بالا با این روش‌ها را توضیح می‌دهد. معمولاً تست‌هایی نظیر آزمایش AMH برای بررسی ذخیره تخمدانی انجام می‌شود و تمام جوانب بارداری دیرهنگام به اطلاع زوجین می‌رسد.

باید توجه کرد که در مجموع، پزشکان زمان دقیق و مشخصی را برای بارداری به زوجین توصیه نمی‌کنند و همه چیز به آمادگی خود آن‌ها و برنامه‌ریزی‌شان برای آینده بستگی دارد؛ اما اغلب توصیه می‌شود که در صورت اطمینان از تمایل به فرزندآوری در سن بالا، بهتر است از سن ۲۰ سالگی به بعد اقدامات لازم (نظیر معاینات پزشکی، بررسی ذخیره تخمدانی، فریز تخمک و...) انجام گیرد.

آیا کیفیت تخمک بر موفقیت آی وی اف در سن بالا اثر دارد؟

بله، همان‌طور که گفته شد کیفیت تخمک نقش مؤثری در گذراندن یک بارداری موفق دارد که این ویژگی با افزایش سن، کاهش می‌یابد. کاهش کیفیت تخمک با بالا رفتن سن، در موفقیت بارداری به روش آی وی اف نیز مؤثر است. در واقع، برای انجام IVF لازم است که تعداد کافی از فولیکول‌های بالغ و باکیفیت در فرایند تخمک‌کشی (پانکچر) استخراج شود.

از آن‌جایی که افزایش سن موجب کاهش ذخیره تخمدان و کم شدن تعداد تخمک‌های باکیفیت می‌گردد، احتمال یافتن تعداد کافی از فولیکول‌های سالم و قوی کاهش می‌یابد و در نتیجه شانس موفقیت آی وی اف کمتر می‌شود.

البته گاهی کیفیت تخمک زنان در سنین بالا، بیش از حد انتظار بوده است؛ اما به‌طور کلی برای اطمینان از آن می‌بایست از روش‌هایی همچون تست سنجش سطوح هورمون‌های AMH و FSH، سونوگرافی برای شمارش فولیکول‌های آنترال (AFC)، بررسی واکنش فولیکول‌ها به تحریک تخمدان با هورمون FSH و... کمک گرفت.

در کل، کیفیت پایین تخمک می‌تواند خطراتی نظیر سقط جنین، دشوار شدن بارداری و شکست IVF را در پی داشته باشد و لذا پیشگیری از آن با روش‌هایی نظیر فریز تخمک در سنین پایین اهمیت زیادی دارد.