تیروئید چیست؟ تیروئید به عنوان یکی از مهم ترین غده های بدن، با قرارگیری در زیر غضروف بزرگ حنجره به تولید و آزادسازی هورمون هایی نظیر T3 و T4 می پردازد. این هورمون ها که با جریان یافتن در خون موجب پرکاری تیروئید می شوند، نقشی اساسی در عملکردهای بدن مانند تنفس،
اگرچه گاهی ناباروری بدون علت رخ می‌دهد؛ اما برای تشخیص نازایی در زنان راه‌های زیادی وجود دارد که ازجمله آن‌ها باید به معاینه اولیه، بررسی سابقه پزشکی، آزمایش‌های هورمونی، تصویربرداری‌هایی همچون سونوگرافی، معاینه وضعیت تخمک و تخمدان‌ها و... اشاره کرد. لازم به ذکر است درمان ناباروری بدون یافتن علت آن ممکن نیست.
آزاد شدن یک یا چند تخمک در هر ماه که به تخمک‌گذاری معروف است، با علائمی نظیر ترشحات سبک، لکه‌بینی، تغییر میل جنسی و همچنین درد و حساسیت در سینه‌ها و لگن رخ می‌دهد. این دوره که به بازه‌ی باروری معروف است، با راهکارهایی همچون بهبود سبک زندگی، تغذیه سالم، ماساژ اصولی، دارودرمانی، طب سوزنی و... قابل تقویت می‌باشد.
یکی از چهارچوب‌های سنجش میزان قدرت باروری زنان، ذخیره تخمدانی آن‌ها است که شامل تعداد فولیکول‌های غیر پوچ با اندازه استاندارد می‌باشد. تعیین ذخیره تخمدان با آزمایش‌های و معایناتی نظیر سونوگرافی انجام می‌شود و برخی روش‌های خانگی مانند مصرف مولتی ویتامین، ماهی، زنجبیل و... در تقویت آن نقش دارد؛ اما برای تشخیص و درمان مؤثر باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک که در اصطلاح عامیانه به تنبلی تخمدان معروف است، باعث بروز کیست‌های متعدد در تخمدان‌ها می‌شود. این عارضه به علت ضخیم شدن بافت خارجی تخمدان، افزایش سطح انسولین خون و اختلال در فرایند رشد تخمک‌ها و تخمک‌گذاری موجب اختلالات باروری می‌شود؛ اما اغلب با مراجعه به پزشک متخصص قابل درمان است.
یک راه مؤثر برای تخمین ذخیره تخمدان زنان و قدرت باروری آنان، اندازه‌گیری سطح هورمون آنتی مولرین (Amh) است. عواملی مانند افزایش سن، اضافه وزن و مصرف داروهایی همچون شیمی‌درمانی روی سطوح Amh تأثیر می‌گذارد؛ اما آشنایی با علائم کاهش یا افزایش آنتی‌مولرین و رعایت برخی نکات خانگی می‌تواند بدون نیاز به درمان پزشکی، کمبود این هورمون را برطرف کند.
کمیت و کیفیت تخمک‌ها در موفقیت‌آمیز بودن بارداری نقش اساسی دارد. کمیت یا تعداد تخمک‌ها با روش‌هایی همچون تست شمارش فولیکول آنترال، اندازه‌گیری غلظت استرادیول، آزمایش چالش کلومیفن، سونوگرافی و... سنجیده می‌شود؛ اما کیفیت آن‌ها به سادگی قابل سنجش نیست. می‌توان گفت کیفیت تخمک نیز با افزایش سن کاهش می‌یابد و شانس باروری را کم می‌کند.
فولیکول‌ها که کیسه‌های حاوی تخمک در بدن زنان هستند، به تعداد زیاد و در حالت نابالغ درون تخمدان‌ها وجود دارند. برای وقوع بارداری در هر چرخه قاعدگی لازم است که تعداد مشخصی از آن‌ها رشد کرده و یکی به حد بالغ برسد. درصورت تشخیص عدم بلوغ فولیکول‌ها می‌توان با روش‌هایی همچون تحریک تخمدان با هورمون‌ها، این مشکل را برطرف و قدرت باروری را برگرداند.
میزان هورمون آنتی مولرین (AMH) که صرفاً توسط فولیکول‌های ریز ترشح می‌شود، نشان‌دهنده تعداد این فولیکول‌ها در تخمدان است. از آن‌جایی که سطح پایین AMH به معنای کمبود ذخیره تخمدان و سطح بالای آن می‌تواند نشان‌دهنده سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد، انجام آزمایش مخصوص این هورمون به تعیین قدرت باروری فرد کمک خواهد کرد.
ناباروری در زنان که به معنای عدم بارداری پس از یک سال تلاش جهت فرزندآوری است، علائمی نظیر قاعدگی نامنظم و اختلالات هورمونی دارد. از آن‌جایی که عوامل مختلفی همچون سن بالا، مشکلات رحم و لوله فالوپ، کیست و پولیپ، ضعف تخمک و... موجب نازایی زنانه می‌شود، جهت تشخیص علت اصلی و درمان به‌موقع آن باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.