اثر کم کاری و پر کاری تیروئید بر ناباروری

غده تیروئید از مهم ترین غده های بدن است و هورمون‌هایی که از این غده ترشح می‌شوند، نقش کلیدی در رشد و تکامل دارند؛ لذا ممکن است تغییر عملکرد تیروئید، قابلیت باروری را نیز تحت تأثیر قرار ‌دهد. ازجمله مشکلات تیروئید می‌توان به کم‌کاری و پرکاری تیروئید اشاره نمود که هر دو، ارتباط مستقیمی با ناباروری، نقص جنین و یا بارداری نامطلوب داشته و همچنین ریسک وقوع برخی مشکلات بارداری نظیر مسمومیت حاملگی، تولد نوزاد نارس، زایمان زودرس و یا سقط جنین را افزایش می‌دهد.

ازاین‌رو، آگاهی از عملکرد بهینه تیروئید به کمک مراجعه به پزشک متخصص و انجام آزمایشات مربوطه، می‌تواند کمک شایانی به خوب انجام‌شدن فرایند لقاح، بارداری سالم و حفظ بارداری نماید.

بیشتر بخوانید: آشنایی با هورمون های مؤثر در بارداری

تیروئید چیست؟

بخش قدامی غده هیپوفیز با ترشح هورمون محرکه تیروئید (TSH) _که خود از طریق هورمون هیپوتالاموسی به نام TRH تولید و تنظیم می‌شود_ موجب تنظیم ترشح هورمون‌های تیروئیدی می‌گردد. تیروئید با قرارگیری در زیر غضروف بزرگ حنجره به تولید و آزادسازی هورمون‌هایی نظیر T3 و T4 می‌پردازد که از طریق خون در سراسر بدن حرکت می‌کنند.

این هورمون‌ها که با جریان یافتن در خون موجب پرکاری تیروئید می‌شوند، نقشی اساسی در عملکردهای بدن مانند تنفس، سوخت‌وساز و همچنین رشد مغز ایفا می‌کنند. هرگونه اختلال در عملکرد غده درون‌ریز وH _شکل تیروئید، بیماری‌هایی را در پی دارد که ازجمله آن‌ها می‌توان به مشکلات گواتر، اختلال در رشد جنین، سرطان و… اشاره کرد. 

به علاوه، از آنجایی که هورمون های تیروئید در عملکرد سیستم های مختلف بدن مؤثر است، وجود اختلال در سطح آنها سبب بروز اختلال در هورمون های بارداری، چرخه تخمک گذاری، دوره قاعدگی و گاهی باعث ناباروری نیز می شود.

برخی هورمون های دوران بارداری مانند گونادوتروپین جفتی (HCG)، فعالیت غده تیروئید را اندکی افزایش می دهد و برخی دیگر نظیر استروژن ها، منجر به تولید نوعی پروتئین انتقالی خون به نام گلوبولین_تیروکسین پیوندی (گلوبولین پیوندی تیروئید) می شود.

لازم به ذکر است که رشد قابل ملاحظه اندازه غده تیروئید در زمان بارداری و بروز برخی علائم مشترک با این دوران نظیر خستگی در زنان، نشان دهنده اختلال در عملکرد تیروئید می باشد و باید آزمایش های تشخیصی مربوط به آن، تقریباً ماهی یک بار انجام شود.

مقدار طبیعی هورمون تیروئید قبل از بارداری

بر اساس منابع، دامنه طبیعی TSH در دوران قبل از باردرای بین بازه 0.4 تا 4 میلی‌واحد در میلی‌لیتر (mU/L) بوده و در افراد باردار بین 0.5تا ۵ میلی‌واحد در میلی‌لیتر است. به عبارتی دقیق‌تر، حداکثر میزان TSH در سه ماهه نخست بارداری mU/L2.5 و میزان تغییر هورمون‌های تیروئید (T3 و T4) به اندازه 1.5 برابر افراد غیرباردار می‌باشد؛ درحالی‌که در سه ماهه دوم و سوم بارداری، این میزان به 3 و یا کمتر از آن می‌رسد. به همین دلیل، حفظ سطح طبیعی هورمون‌های تیروئیدی در طول بارداری _به‌ویژه در خانم‌هایی با سابقه خانوادگی، سن بالا و یا سابقه سقط قبلی_ امری ضروری به حساب می‌آید.

نقش هورمون های تیروئید در دوران بارداری

سیستم عصبی و مغزی نوزاد برای رشد طبیعی و نرمال خود نیازمند هورمون‌های تیروئیدی است. بدین‌گونه که در سه ماهه نخست دوران بارداری، جنین هورمون‌های تیروئید را از طریق جفت دریافت می‌کند و سپس از حدود هفته 12 بارداری به بعد، غده تیروئید جنین شروع به کار می‌کند تا در نهایت، از هفته 18 تا 20 بارداری بتواند هورمون کافی و مورد نیاز خود را تولید نماید. به همین دلیل، در دوران بارداری، تولید هورمون‌های استروژن و گنادوتروپین جفتی انسانی (HCG) منجر به افزایش تولید هورمون‌های تیروئیدی می‌شود تا مقدار کافی هورمون‌های تیروئیدی در اختیار جنین قرار گیرد.

شایان ذکر است به دلیل اینکه سطح هورمون‌های تیروئیدی در دوران بارداری به طور طبیعی بالا می‌رود؛ بنابراین، تشخیص ناراحتی‌های تیروئید در این زمان کار دشواری است. بااین‌حال، ازجمله خطرات اختلال عملکرد تیروئید در دوران بارداری _به ویژه در ۸ هفته اول و زمان رشد مغز جنین_ می‌توان به زایمان زودرس، فشار خون بالا، اختلال رشد کودک به ویژه در مغز، کاهش ضریب هوشی، مسمومیت بارداری و حتی سقط جنین اشاره کرد.

تأثیر کم کاری تیروئید بر ناباروری

در صورت عدم توانایی بدن به ترشح هورمون تیروئید به مقدار کافی، عارضه کم‌کاری تیروئید رخ می‌دهد که در ادامه به توضیح علائم، عوامل مؤثر و نحوه اثر آن بر ناباروری پرداخته می‌شود.

نشانه ها و علائم کم کاری تیروئید

منظور از کم کاری تیروئید که شایع تر از اختلال پرکاری آن می باشد و خطر آن با بارداری مادر افزایش می یابد، تولید ناکافی هورمون در بدن مادر برای کمک به رشد جنین در ۸ هفته اول بارداری است. برخی از علائم فیزیکی کم کاری تیروئید شامل بزرگ و دردناک بودن غده تیروئید، پایین بودن ضربان قلب، تغییر بافت پوست و مو و تغییرات عصبی می باشد. سایر علائم بیماری کم کاری تیروئید عبارتست از:

• خواب زیاد، اما بی‌کیفیت و دچار شدن به ادم و تورم، به‌خصوص در اطراف چشم‌ها
• احساس خستگی مداوم و مفرط
• افزایش وزن به دلیل جمع شدن مایع بین سلولی و ادم
• عدم تحمل سرما
• یبوست
• خشکی پوست
• اختلالات روانی و افسردگی
• عادت ماهیانه نامنظم
• گرفتگی صدا
• نازایی
• کاهش وزن شدید و بی دلیل
• خستگی مفرط

عوامل مختل کننده عملکرد تیروئید

به طور کلی، عواملی وجود دارد که موجب اختلال در عملکرد طبیعی غده تیروئید می شود و ترشح هورمون توسط این غده را با مشکل مواجه می کند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• داشتن استعداد ژنتیکی و مشکلات ارثی
•  ابتلا به برخی عفونت ها
• قرارگیری در معرض مواد شیمیایی و آفت کش ها
• عدم تعادل هورمون های دیگر مانند سطح بالای پرولاکتین و استروژن
• کمبود مواد مغذی بدن
•  قرارگیری در معرض فلزات سنگین مثل جیوه و فلوراید
• قرارگیری در معرض اشعه های الکترومغناطیس
• بیماری های خودایمنی
• استرس و اضطراب

دلایل کم کاری تیروئید

اگرچه کم کاری تیروئید در اثر علل و عوامل مختلفی رخ می دهد؛ اما معمولاً کاهش میزان تولید هورمون تیروکسین به علت مشکلات خودایمنی، دلیل اصلی آن است. به طور کلی، دلایل کم کاری تیروئید شامل موارد زیر می شود:

• ابتلا به بیماری خود ایمنی هاشیموتو و سایر بیماری های مشابه مانند «ویتیلیگو» و دیابت نوع یک
• آسیب ناشی از درمان های دارویی یا جراحی برای رفع دیگر مشکلات تیروئید از جمله پرکاری آن
• کمبود ید در بدن به عنوان عاملی شایع در بروز کم کاری تیروئید
• اختلالات غده هیپوفیز و عدم کنترل هورمون های ترشح شده توسط تیروئید
• داشتن مشکلات مادرزادی همچون عدم رشد و تکامل غده تیروئید در طی دوره جنینی و درون رحم مادر
• مصرف داروهایی مانند «لیتیوم» برای درمان اختلال دوقطبی یا «آمیودارون ها» جهت بهبود ضربان قلب

راه های تشخیص کم کاری تیروئید

برای تشخیص کم کاری تیروئید، بررسی علائم آن به تنهایی مؤثر نیست؛ چرا که علائم این عارضه، شباهت بسیاری به برخی از بیماری های دیگر نیز دارد. بدین ترتیب، تنها راه تشخیص قطعی کم کاری تیروئید استفاده از آزمایش عملکرد تیروئیدی (Thyroid Function Test) است.

به عبارتی دیگر، برای تشخیص عارضه کم‌کاری تیروئید می‌توان به کمک آزمایش خون _جهت اندازه‌گیری هورمون TSH_ به بررسی آن پرداخت. در چنین آزمایشی، افزایش سطح TSH نشان‌دهنده نارسایی تیروئید و کمبود مقدار کافی هورمون تیروئید برای حفظ عملکرد طبیعی بدن است.

نحوه اثرگذاری کم کاری تیروئید بر باروری

کم کاری تیروئید یا «هیپوتیروئیدیسم» می تواند از جنبه های مختلفی، بر چرخه باروری و عملکرد طبیعی آن اثر بگذارد که شامل وضعیت های زیر می شود:

• افزایش پرولاکتین: کم‌کاری تیروئید در افزایش سطح هورمون پرولاکتین در خانم‌های غیربارار دخیل است. از آنجایی که پرولاکتین هورمون شیردهی و تولید شیر است؛ لذا با افزایش آن، ترشح هورمون‌های تحریک‌کننده تخمدان (FSH و LH) کاهش می‌یابد و فرایند تخمک‌گذاری انجام نمی‌شود و این موضوع، مشکلات ناباروری را به دنبال دارد.
• بی نظمی قاعدگی: کم‌کاری تیروئید نقش مهمی در خونریزی‌های شدید و مکرر قاعدگی و نیز فقدان برخی دوره‌های قاعدگی ایفا می‌کند. این عارضه با ایجاد چرخه‌های بدون تخمک‌گذاری _یعنی عدم آزادشدن تخمک طی یک چرخه قاعدگی_ موجب ناباروری می‌شود.
• اختلال فاز لوتئال: بروز اختلالات فاز لوتئال و به تبع آن، ناتوانی سلول تخم (ترکیب تخمک و اسپرم) در لانه‌گزینی طی نیمه دوم چرخه قاعدگی منجر به تجربه علائمی شبیه قاعدگی طبیعی می‌شود که در واقع، به دلیل سقط اولیه رخ داده است. 
• سقط: کم‌کاری تیروئید درمان‌نشده و کم‌کاری تیروئید اتوایمیون (خودایمنی) عامل مهمی در سقط جنین است که با آزمایش‌های ساده قابل تشخیص و جلوگیری می‌باشد. 
• اختلال هورمون های بارداری: عدم تعادل هورمون‌های باروری و اختلال آن‌ها همچون کمبود «پروژسترون»، غالب بودن «استروژن» و همچنین کم شدن هورمون جنسی متصل به گلوبولین (SHBG)، قدرت باروری فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید: آیا پرولاکتین بالا باعث ناباروری می‌شود؟

نحوه اثرگذاری هورمون تیروئید بر تخمک گذاری

میزان غیرطبیعی بودن هورمون های تیروئید بر فرآیند تخمک گذاری و دوره قاعدگی بسیار اثرگذار است. اختلالات تیروئید سبب بروز تغییر در میزان هورمون های بارداری و قابلیت پذیرش آندومتر برای لانه گزینی جنین، اختلال در چرخه کنترل این هورمون ها و همچنین بروز مشکلاتی در فرآیند تخمک گذاری و دوره پریود می شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره علل اصلی ناباروری در زنان

کم کاری تیروئید و آی وی اف

عمل آی‌وی‌اف (IVF) به عنوان یکی از روش‌های کمک‌باروری، همچون بارداری طبیعی نیازمند شرایط جسمانی سالم در مادر می‌باشد که یکی از آن‌ها، عملکرد صحیح غده تیروئید است. تیروئید مادر با تولید هورمون‌های مهم بدن، نقش اثرگذاری در موفقیت‌آمیز بودن درمان IVF و سلامت جنین دارد؛ به طوری که کم‌کاری این غده می‌تواند خطراتی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد.

به‌طور کلی، کاهش و افزایش سطح هورمون‌های تولیدی تیروئید روی لقاح اثر می‌گذارد و اختلال در آن‌ها، ممکن است که باعث کیست تخمدان یا ناباروری گردد. همچنین از پیامدهای اختلال عملکرد تیروئید بر جنین باید به ایجاد مشکل در فعالیت دستگاه عصبی و رشد مغز، ابتلا به بیماری مادرزادی کم‌کاری تیروئید، وزن کم نوزاد حین تولد و حتی سقط جنین اشاره کرد. بنابراین همواره پیشنهاد می‌‌شود که قبل از اقدام برای بارداری، مشکل کم‌کاری تیروئید در فرد برطرف شود.

خطرات کم کاری تیروئید برای جنین

طبق تحقیقات و مطالعات انجام‌شده، در عارضه کم‌کاری تیروئید به دلیل عدم تخمک‌گذاری و عواملی که پیش‌تر ذکر شد، احتمال وقوع حاملگی وجود ندارد؛ چراکه یا حاملگی پوچ و یا سقط رخ می‌دهد. حتی اگر هم بارداری رخ دهد، مشکلاتی برای جنین ایجاد می‌گردد که برخی از آن‌ها شامل تولد نوزاد نارس و کم‌وزن، نقص‌های مادرزادی حین تولد و نیز به دنیا آمدن نوزادی با مشکلات تیروئید می‌شود. بااین‌حال، در صورت درمان دارویی مناسب برای این بیماری در طول دوران حاملگی، احتمال وقوع این عوارض نیز بسیار کاهش می‌یابد.

کنترل عوارض کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید به ویژه در دوران بارداری، خطرات و عوارضی دارد که برای جلوگیری از وقوع آنها باید نکات و اقداماتی را مد نظر قرار داد. این نکات شامل موارد زیر می شود:

• تغییر زمان قرص ها در صورت ویار شدید صبحگاهی
• بررسی سطح تیروکسین ‌و افزایش میزان نیاز به آن به صورت چکاپ های دوره ای
• مراقبت در خصوص احتمال کم خونی شدید به علت خونریزی زیاد قاعدگی در اثر کم کاری تیروئید
• بررسی مدوام برای پیشگیری از توقف کامل قاعدگی
• پایین تر از میانگین نگهداشتن سطح TSH طبق آزمایش خون، جهت جلوگیری از سقط جنین

درمان هورمونی کم کاری تیروئید

نوعی هورمون تراپی شامل مصرف روزانه قرص های «لووتیروکسین»، اثر مثبتی در درمان کم کاری تیروئید دارد. لووتیروکسین می تواند هورمون های تأمین نشده توسط تیروئید را برای بدن فراهم کند و در صورت تعیین دوز مناسب توسط پزشک، گاهی به سرعت علائم بیماری را نیز بهبود می بخشد.

همچنین برای درمان کم‌کاری تیروئید _به‌ویژه در زنان دارای سابقه اختلال پیش از بارداری_، مصرف دوز کافی تیروکسین _مشابه هورمون _T4 تجویز و عملکرد غده نیز هر ۶ تا ۸ هفته کنترل می‌گردد. مخصوصاً اگر مادر به هاشیماتو _نوعی کم کاری ارثی_ مبتلا باشد، احتمال ابتلای کودک نیز افزایش می‌یابد و باید تحت معاینه قرار گیرد. بررسی ابتلا به بیماری در زنان دارای اختلال عادت ماهانه یا نازایی هم با تست‌های تیروئیدی امکان‌پذیر است.

درمان طبیعی کم کاری تیروئید

در صورت تمایل به درمان طبیعی کم کاری تیروئید، باید دانست که رژیم غذایی یددار و خوراکی های ارگانیک در بهبود این عارضه مؤثرند. البته باید از کمبود تغذیه ای و مصرف زیاد ید _به علت احتمال بروز گواتر_ هم پرهیز کرد. برخی خوراکی های حاوی ید عبارتند از: فراورده های لبنی خامه، ماست، نمک، توت فرنگی، سیب زمینی و لوبیا.

افزایش مصرف پروتئین

مصرف پروتئین در تمام وعده های غذایی، به انتقال هورمون تیروئید در سرتاسر بدن کمک می کند. بدین منظور، می توان از خوراکی هایی نظیر حبوبات پروتئینی، مغزها و کره آنها، محصولات دامی فاقد آنتی بیوتیک _شامل محصولات ارگانیک، تخم مرغ پرورشی، ماهی پرورشی سالم و همچنین گوشت دام های علف خوار و محلی_ و… بهره برد.

مصرف مواد مغذی

تمام افراد به ویژه مبتلایان به کم کاری تیروئید یا افراد در معرض خطر، بایستی مواد مغذی متنوع نظیر آهن، سلنیوم، ویتامین های A و B و D، اسیدهای چرب امگا ۳، مس، روی و ید را مصرف کنند.

پرهیز از مصرف گلوتن

با توجه به شباهت ترکیب «گلوتن» با ترکیب مولکولی بافت تیروئید، مصرف غذاهای حاوی این ماده در مبتلایان به «هاشیموتو» موجب بیماری های خودایمنی در مقابل غده تیروئید می شود و لذا باید از خوردن چنین موادی خودداری کرد.

مصرف گلوتاتیون

آنتی اکسیدان بسیار قوی «گلوتاتیون» با کمک به تقویت سیستم ایمنی بدن، از علائم هاشیموتو می کاهد و بیماری های خودایمنی را کنترل یا رفع می کند. به علاوه با مصرف گلوتاتیون می توان بافت تیروئید را التیام داد و از آن محافظت نمود.

علائم پرکاری تیروئید

ازجمله نشانه های فیزیکی پرکاری تیروئید شامل بزرگ شدن غده تیروئید، بیرون زدگی چشم، بالا بودن ضربان قلب، لرزش، تغییرات بافت پوست و مو و در موارد شدید مشاهده تغییرات در نوار قلب و از دست دادن بافت عضلانی می باشد.

سایر علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:

• برافروختگی
• بالا بودن ضربان قلب
• عدم توانایی تحمل گرما
• کاهش وزن
• تغییرات احساسی
• درد گردن
• اگزوفتالمی (برآمدگی چشم ها)
• ریزش غیر عادی مو
• تعریق زیاد
• ضعف عضلانی مخصوصاً در ناحیه لگن، ران و شانه
• بزرگی تیروئید و بروز بیماری گواتر
• احساس بی قراری
• جدا شدن ناخن ها از بستر خود
• کاهش دفعات یا حجم خون قاعدگی
• اسهال و افزایش حرکات دستگاه گوارش
• ژنیکوماستی یا بزرگ شدن سینه مردان
• لرزش های غیر ارادی در انگشتان دست و دیگر نقاط بدن

آیا پرکاری تیروئید باعث ناباروری می‌شود؟

پرکاری تیروئید در دوران بارداری، گاهی به علت تهوع شدید و استفراغِ منجر به کاهش وزن و آب بدن رخ می‌دهد که به عقیده برخی کارشناسان این تهوع شدید به دلیل افزایش هورمون HCG است و دلیل اصلی آن، ابتلای مادر به بیماری گریوز می‌باشد.

این عارضه با احتمال وقوع ۰.۰۲ درصد، ممکن است از ماه چهارم بارداری به بعد علائم خود را به دلیل سرکوب سیستم ایمنی بدن از دست بدهد و پس از زایمان مجدداً شدت یابد. لذا ضروری است که زنان مبتلا به این بیماری، به طور ماهانه توسط پزشک معاینه شوند.

نکاتی در خصوص پرکاری تیروئید حین بارداری

خانم های مبتلا به پرکاری تیروئید باید در دوران بارداری، نکاتی را مد نظر قرار دهند تا دوره حاملگی بی خطری را پشت سر بگذارند. نوع رژیم غذایی در این دوران مهم نیست؛ اما باید ید کافی مصرف نمود که حدود ۲۰۰ میکروگرم در روز می باشد. منابع سرشار ید شامل انواع آبزیان، ماهی و میگو است و نمک یددار نیز چاشنی خوبی برای غذاهای مختلف به شمار می رود.

باید دانست که بارداری، به تنهایی موجب ابتلا به بیماری های تیروئید نمی شود؛ اما به علت اختلالات ترشح هورمون ها، زمینه بروز علائم آن را فراهم می کند. البته در بانوان مبتلا به «بچه خوره یا مول»، پرکاری تیروئید پس از ترشح هورمونی شبیه TSH از جفت آنها رخ می دهد که البته پس از خارج شدن جفت، برطرف می گردد.

خطرات پرکاری تیروئید برای مادر و نوزاد

لازم به ذکر است که عدم کنترل پرکاری تیروئید در دوران بارداری، ممکن است عوارضی نظیر طوفان تیروئید _شدت یافتن ناگهانی پرکاری غده_، نارسایی احتقانی قلب، پره اکلامپسی _فشار خون بسیار بالا پیش از زایمان_، نوزاد نارس، کم وزنی نوزاد و حتی سقط جنین را به همراه داشته باشد.

همچنین، «فیبریلاسیون دهلیزی» به عنوان یکی دیگر از عوارض خطرناک پرکاری تیروئید شناخته می شود و مشکلاتی نظیر آریتمی های قلبی و در نتیجه بیماری های احتقانی و سکته های مغزی را به دنبال می آورد.

رژیم غذایی مناسب پرکاری تیروئید

برای انتخاب یک رژیم غذایی مناسب پرکاری تیروئید، باید توجه داشت که افزایش کالری روزانه به علت بالا رفتن سوخت و ساز بدن ضرورت دارد؛ به طوری که کاهش وزن، از عوارض شایع این بیماری به شمار می رود. مصرف کمتر غذاهای دریایی و نمک یددار در کنار مصرف بیشتر ویتامین A توصیه می شود.

به علاوه، باید خوردن شکلات، کشیدن سیگار و مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین مثل چای و قهوه اجتناب کرد و رژیم غذایی حاوی گواتروژن _شامل اسفناج، سویا، شلغم، بادام زمینی، هلو، گلابی، کلم پیچ، کلم بروکلی، گل کلم و…_ را در برنامه غذایی قرار داد.

روش تشخیص پر کاری تیروئید

جهت تشخیص پرکاری تیروئید نیز می‌توان از آزمایش خون و اندازه‌گیری مقدار هورمون TSH استفاده نمود؛ بدین‌گونه که کاهش سطح TSH در این آزمایش، نشان‌دهنده تولید بیش از حد هورمون تیروئید می‌باشد.

مقدار نرمال هورمون TSH بین ۰.۵ تا ۵ میلی واحد در میلی لیتر است. در صورت غیرنرمال بودن TSH، پزشک انجام آزمایش تیروکسین آزاد را جهت تعیین محل دقیق بروز اختلال تجویز می کند؛ چرا که منشا این اختلال ممکن است در سطح غده تیروئید، هیپوفیز و هیپوتالاموس باشد. به طور کلی برای تشخیص پرکاری تیروئید، روش های تست ید رادیواکتیو، سنجش سطح TSH در خون و تعیین سطح هورمون های تیروئید به کار می رود.

باید گفت که تکرار آزمایش های تشخیصی به صورت هر ۳ ماه یک بار انجام می شود و در صورت تأیید پرکاری، مجدداً تکرار می گردد. به علاوه می توان به کمک سونوگرافی، اندازه تیروئید و وجود هر توده مایع یا جامد دیگری را مشخص نمود.

عوامل مؤثر بر نتایج آزمایش عملکرد تیروئید

باید توجه داشت که به منظور دریافت دقیق ترین نتیجه از آزمایش های عملکرد تیروئید، لازم است هر گونه عامل مؤثر بر نتایج آن کنترل گردد یا مورد توجه قرار گیرد که برخی از آنها به قرار زیر می باشد:

• مصرف داروهایی مثل ضد التهاب ها، قرص های جلوگیری از بارداری، لیتیوم برای بیماری های روانی، داروهای ضد صرع و همچنین آمیودارون جهت کنترل ضربان قلب
• ابتلا به برخی از بیماری ها مانند نارسایی کلیوی، عفونت، مشکلات کبدی، تروما و حمله قلبی
• استفاده از آزمایش های رادیولوژی با رنگ کنتراست جهت عکس برداری داخلی به دلیل داشتن ید
• بارداری به عنوان یک فرایند طبیعی و ایجاد کننده تغییرات قابل توجهی در بدن زنان

درمان پرکاری تیروئید

افراد مبتلا به پرکاری تیروئید به‌وسیله کاهش تولید هورمون تیروئید درمان می‌شوند. انواع روش‌های درمان پرکاری تیروئید به شرح زیر می‌باشد:

• دارودرمانی: در مورد برخی از بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید، پزشک تا زمانی که میزان هورمون تیروئید بیمار کاهش یابد، داروهای مقابله با اثر هورمون‌های تیروئید بیش‌ازحد در بدن را تجویز می‌کند و زمانی که منشأ تولید بیش‌ازحد هورمون مشخص شد، امکان دارد درمان با ید رادیواکتیو تجویز شود. باید گفت که تجویز داروی ضدتیروئید تنها در پرکاری‌های شدید صورت می‌گیرد و در پرکاری خفیف تیروئید _کاهش سطح TSH و ثابت ماندن _T4 درمان خاصی ضرورت ندارد. یکی از داروهای مصرفی جهت مقابله با پرکاری تیروئید داروی ضدتیروئیدی پروپیل تیوراسیل (PTU) می‌باشد.
• ید رادیواکتیو: در این روش بیمار یک روز قبل از درمان به بیمارستان مراجعه می‌کند تا زمان، مکان و توصیه‌های لازم در اختیار وی قرار گیرد. داروی مربوط به این درمان به صورت قرص بوده که به کمک آب خورده می‌شود. این دارو مزه خاصی ندارد و سبب بروز سرگیجه و خوابالودگی نمی‌شود. در درمان با ید رادیواکتیو، غده تیروئید تمام ید دریافتی را به خود جذب کرده و به این صورت منبع تولید هورمون اضافی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. لازم است فرد دو هفته بعد از مصرف این قرص از تماس نزدیک و طولانی‌مدت با افراد دیگر و اعضای خانواده خودداری کنند.

لازم به ذکر است که درمان رادیواکتیوی این بیماری به دلیل آسیب به غده تیروئید جنین، در زنان باردار توصیه نمی‌گردد. به علاوه، استفاده از روش جراحی جهت برداشتن تمام یا بخشی از غده تیروئید، صرفاً برای افراد کم‌تحمل در برابر داروهای ضد تیروئید صورت می‌گیرد. این داروها که امکان عبور از جفت و تأثیرگذاری بر کاهش تولید هورمون‌های تیروئیدی جنین را نیز دارند، باید با دوزهای مناسب مورد استفاده قرار گیرند که به جنین آسیب نرسانند.

بیشتر بخوانید: علائم ناباروری در زنان و مردان