همه چیز درباره آزمایش AMH

آنتی مولرین (AMH) یک هورمون پروتئینی است که در زمان بلوغ و باروری توسط سلول های گرانولزای فولیکول های اولیه ترشح می شود. از آنجایی که AMH تنها توسط فولیکول های اولیه و با قطر کمتر از ۶ میلی متر ترشح می گردد، مقدار آن در خون می تواند نشان دهنده فولیکول های در حال رشد و میزان کل ذخایر فولیکولی تخمدان و یا در واقع همان رزرو تخمدان باشد. آنتی مولرین در فولیکول های بزرگتر از ۸ میلی متر وجود ندارد؛ بنابراین می توان گفت سطح آنتی مولرین در بدن تقریباً ثابت است.

آزمایش amh چیست؟

گذر زمان سبب کاهش ذخایر فولیکولی تخمدان و در نتیجه کاهش سطح AMH در بدن می شود؛ از طرفی زمانی که تعداد زیادی فولیکول کوچک در تخمدان وجود داشته باشد _مشابه آنچه که در زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک وجود دارد_ میزان AMH افزایش می یابد و از این رو آزمایش AMH تجویز می گردد. این آزمایش که از آن به عنوان آزمایش ذخیره تخمدان یاد می شود، یکی از مهمترین تست های ارزیابی ناباروری است و در تعیین دوز صحیح داروهای ناباروری به ویژه داروهای مورد استفاده در پروسه ivf نقش بسزایی دارد.
لازم به ذکر است که افزایش amh، در تشخیص تخمدان پلی کیستیک بسیار کمک کننده خواهد بود.

زنانی که دارای سن کمتر از ۳۸ سال هستند و قصد تعویق انداختن بارداری خود را دارند، باید این تست را انجام دهند. اگر با این تست مشخص شود که ذخیره تخمدان در فرد پایین است، پزشک توصیه می کند تا سریعتر برای بارداری اقدام شود. اما زنان بالاتر از ۴۰ سال به خودی خود دارای ذخیره تخمدان پایینی هستند و به همین علت اغلب به این افراد انجام این تست توصیه نمی شود. در دیگر موارد نظیر: افراد دارای سابقه خانوادگی نارسایی تخمدان، افراد مبتلا به بیماری های خود ایمنی، افراد تحت شیمی درمانی و افرادی که سابقه جراحی تخمدان دارند ملزم به انجام این تست می باشند.

• ارزیابی فعالیت تخمدان ها و باروری
• ارزیابی سندرم تخمدان پلی کیستیک
• ارزیابی سرطان تخمدان
• ارزیابی مشکلات جنینی و تشخیص جنسیت آن
• پیش بینی شروع دوره یائسگی

هورمون AMH برخلاف هورمون FSH در طول سیکل قاعدگی تغییرات ناچیزی دارد به همین علت انجام این تست در هر روز از سیکل ماهانه ممنوعیت ندارد. همچنین انجام آزمایش AMH نیازمند شرایط خاصی نظیر ناشتا بودن نیست و لازم به ذکر است که مصرف قرص های ضد بارداری نیز نمی تواند بر نتیجه آزمایش amh اثر گذار باشد.

برای تست میزان هورمون AMH، یک خونگیری ساده به اندازه چند سی سی از سیاهرگ های سطحی در آزمایشگاه انجام می شود.

میزان نرمال amh به سن فرد بستگی دارد. بطور مثال سطح نرمال amh برای یک خانم در سن ۴۲ سالگی در حالی است که همان مقدار برای یک خانم ۳۲ ساله به معنای پیری نابهنگام تخمدان می باشد. به طور کلی می توان گفت سطح نرمال amh در خون برای زنان زیر ۳۵ سال به شرح جدول زیر است:

میزان AMH نرمال محدوده دقیق و مشخصی ندارد؛ اما بطور کلی مقدار AMH کمتر از ۰.۵ نشانه کم بودن ذخیره تخمدان است که احتمال به دست آمدن حداکثر ۲ تا ۳ فولیکول وجود دارد. مقدار AMH بین ۰.۵ تا ۱ بیانگر وجود رزرو تخمدان پایه و به دست آمدن تعداد کم تخمک و همچنین سطح AMH بین ۱ تا ۳.۵ نشانگر میزان رزرو تخمدان مناسب و پاسخ دهی خوب به درمان است. از طرفی میزان AMH بیشتر از ۳.۵ نشان دهنده پاسخ شدید تخمدان نسبت به داروهای تحریک تخمک گذاری می باشد؛ بنابراین باید از دز مناسبی از داروهای تحریک تخمک گذاری استفاده شود که البته میزان نرمال این هورمون در سنین مختلف متفاوت می باشد.

میزان amh بالا علاوه بر اینکه نشان دهنده میزان بالای شانس باروری است، می تواند نشانه مشکل تخمدان پلی کیستیک نیز باشد که زنان مبتلا به این بیماری دارای تعداد زیادی فولیکول زیر ۶ میلی متر بوده و در نتیجه میزان amh خون آن ها بالاست. در حالت طبیعی، هورمون AMH از رشد زود هنگام فولیکول و در نتیجه رها شدن تخمک نابالغ جلوگیری می کند. در صورتی که سطح amh در خون به صورت غیر عادی بالا باشد می تواند سبب جلوگیری از بلوغ تخمک شود.

نوع درمان amh پایین برای هر فرد بستگی به سن، سابقه بارداری و پاسخ فرد به درمان های قبلی دارد. برای درمان این افراد، اغلب از پروسه تحریک تخمک گذاری استفاده می شود که اولین گام در روش های کمک باروری است.

• حد نرمال ذخیره تخمدان چقدر است؟

میزان amh به سن فرد بستگی دارد. میزان amh نرمال در یک خانم ۳۵ سال از ۱ تا ۳.۵ نانوگرم بر میلی لیتر است.

• علت بالا بودن ذخیره تخمدان چیست؟

میزان amh بالا علاوه بر اینکه شانس باروری بالا را نشان می دهد می تواند نشانه مشکل تخمدان پلی کیستیک نیز باشد.

• برای آزمایش amh باید ناشتا بود؟

خیر این آزمایش نیازمند ناشتا بودن نیست.