فریز کردن جنین؛ راهی برای حفظ بارداری در سنین بالا
درمان ناباروریفریز کردن جنین یکی از روش‌های کمک‌باروری مفید برای زوج‌های نابارور و حتی زوج‌های بارور است که شامل دو مرحله انجماد جنین و نگهداری از جنین می‌باشد. این تکنیک به کمک روش آی وی اف (IVF) یا میکرواینجکشن (ICSI) انجام می‌گیرد تا امکان بارداری را با کاشت جنین فریز شده در آینده فراهم کند.
در روش انجماد جنین می‌توان یک یا چند جنین را فریز کرد، سپس در زمان موردنیاز آن‌ها را از حالت انجماد خارج نمود و جهت بارداری به کار برد. در واقع، این تکنیک کمک می‌کند تا زوج‌هایی که با خطر ناباروری مواجه هستند یا قصد فرزندآوری در سال‌های آینده را دارند، با انتقال جنین فریز شده همچنان شانس بارداری خود را حفظ کنند.
لازم به ذکر است که لزوماً همه جنین‌های فریزشده از سلامت کامل برخوردار نخواهند بود و برخی از آن‌ها ماندگاری کم یا شانس اندکی برای رشد در رحم خواهند داشت؛ لذا بهتر است تا حد امکان، جنین‌های کافی و با گرید بالا برای فریز آماده کرد. در ادامه به دلایل و فواید جنین فریز شده و همچنین اطلاعات کامل درمورد آن می‌پردازیم.
فریز کردن جنین چیست؟
فریز جنین یکی از روش های کمک باروری می‌باشد که شامل مراحل فریز جنین و نگهداری از جنین است و به کمک روش ای وی اف (IVF) یا میکرواینجکشن (ICSI) انجام می‌گیرد تا امکان بارداری را در آینده فراهم نماید.
فریز کردن جنین روشی است که به افراد اجازه می دهد جنین ها را برای استفاده بعدی ذخیره کنند. فرد همچنین میتواند تخمک هایی را که بارور نشدند منجمد کند. این تکنیک یک روش بسیار کارآمد است که در آن جنین های زنده با دمای بسیار پایین (در 196- درجه سانتیگراد) در محفظه های مخصوص حفظ می شوند.
در این روش می توان یک یا تعداد بیشتری جنین را فریز کرده و در صورت نیاز جنین های فریز شده را از حالت منجمد خارج نمود و از آن ها استفاده کرد. البته لازم به ذکر است که همه جنین های فریز شده سالم نیستند و رشد نخواهند کرد.
10 مورد از اصلی ترین دلایل فریز کردن جنین
علل و عوامل مختلفی باعث تمایل زوج‌ها به انجام روش فریز جنین میشود که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش هورمون AMH و کاهش ذخیره تخمدانی خانم
- تمایل زوج به بچه‌دار شدن در سال‌های آینده
- عدم موفقیت IVF در برخی زوج‌ها
- ابتلای زن به سرطان و مصرف برخی داروهای خاص یا انجام شیمی‌درمانی و پرتودرمانی
- تمایل فرد به اهدای جنین
- زیاد بودن جنین‌های حاصل از یک سیکل IVF و عدم تمایل به تکرار مجدد این درمان در آینده
- خطر تحریک تخمدان بیش از حد تخمدان ناشی از آی وی اف و توصیه پزشک به انجام انتقال جنین در زمانی دیگر
- نامناسب بودن وضعیت آندومتر برای انتقال جنین و نیاز به گذراندن مدت‌زمانی مشخص
- حفظ باروری در اندومتریوز، پیش از اقدام به جراحی
- نامناسب بودن وضعیت رحم برای حفظ جنین –مانند چسبندگی شدید داخل رحم یا فقدان رحم– و نیاز به استفاده از رحم جایگزین
آشنایی با مراحل فریز جنین
فرایند انجماد جنین و ذخیره رویان‌ها برای باروری، شامل چند مرحله مهم است که باید هر یک آن‌ها به درستی طی شود. اصلی‌ترین مراحل فریز کردن جنین عبارتند از:
- تحریک تخمدان برای تخمک‌گذاری
- تخمک‌گیری (پانکچر)
- لقاح آزمایشگاهی
- انجماد جنین
- رفع انجماد و کاشت جنین
تحریک تخمدان برای تخمک‌گذاری: در ابتدا با داروهای تزریقی یا خوراکی همچون داروهای هورمونی آگونیست و آنتاگونیست گونادوترپین‌ها طی دوره‌های ۸ الی ۱۰ روزه، عمل تحریک تخمدان صورت می‌گیرد. در صورت رشد کافی فولیکول‌ها پس از بررسی از طریق سونوگرافی واژینال، با تزریق آمپول HCG فولیکول‌های بالغ آزاد می‌شوند.
تخمک‌گیری (پانکچر): در مرحله تخمککشی یا پانکچر با مشاهده فولیکول‌های بالغ توسط سونوگرافی، این فولیکول‌ها با سوزن نازکی استخراج می‌گردند. این عمل معمولاً با جراحی تحت بیهوشی صورت می‌پذیرد اما عوارض چندانی ندارد.
نمونه‌گیری از مایع منی: ضمن دریافت تخمک از زن، لازم است اسپرم‌های مناسبی از مرد دریافت شود که این کار با نمونه‌گیری از مایع منی و جداسازی اسپرم‌های قوی و سالم صورت می‌گیرد.
لقاح آزمایشگاهی: تخمک و اسپرم باید جهت لقاح، طی ۱۶ الی ۲۰ ساعت در محیط آزمایشگاه کشت داده شوند و حدود ۲ الی ۶ روز تا بررسی کیفی جنین، در انکوباتور بمانند. با رسیدن به مرحله بلاستوسیست می‌توان جنین‌های باکیفیت (حداقل ۵۰ درصد در زنان زیر ۳۵ سال) را دریافت کرد.
انجماد جنین: مرحله اصلی در فرایند درمان به روش فریز جنین، منجمد کردن جنین‌های به‌دست آمده پس از لقاح است. از آن‌جایی که به دلیل حجم بالای آب در سلول‌ها، احتمال آسیب‌دیدگی آن‌ها توسط کریستال‌های یخی پس از انجماد وجود دارد، از ماده خاصی به نام CPAS در فرایند فریز جنین استفاده میشود. پس از تخلیه آب سلول‌ها، انجماد جنین به دو روش آرام و سریع صورت می‌گیرد.
در فریز آرام جنین، ماده CPAS طی ۱۰ الی ۲۰ دقیقه به جنین تزریق میشود و دما در مدت ۲ ساعت به آرامی کاهش می‌یابد؛ سپس جنین‌ها در نیتروژن مایع با دمای ۱۹۶- درجه سلسیوس ذخیره می‌گردد. این روش اگرچه از پیری و آسیب‌دیدگی سلول‌های جنین جلوگیری می‌کند؛ اما بسیار پرهزینه و زمان‌بر است. در فریز سریع جنین (شیشه‌سازی)، جنین‌ها بلافاصله پس از قرارگیری در مجاورت CPAS به نیتروژن مایع منتقل می‌شوند.
رفع انجماد و کاشت جنین: زمانی که والدین تصمیم به بارداری بگیرند، تعداد مناسبی از جنین‌ها از فریز خارج می‌شوند و با تکنیک‌های مناسب همچون IVF، جهت لانه‌گزینی و رشد در رحم زن قرار می‌گیرند.
پس از تحریک تخمک‌گذاری و انتقال جنین به رحم، باقی جنین‌ها یا نطفه‌ها در روش‌های آی وی اف و میکرواینجکشن، فریز می‌شوند. در صورت شکست خوردن آی وی اف و منفی بودن نتیجه آزمایش، می‌توان بدون نیاز به مصرف دارو و انجام مجدد عمل پانکچر یا تخمک کشی، از جنین های فریز شده برای تکرار درمان که هزینه کمتری را برای زوج به دنبال می‌آورد، استفاده کرد. همچنین موجب جلوگیری از وقوع اختلالات ژنتیکی نیز میشود.
برای دریافت هرگونه مشاوره و راهنمایی درباره فریز کردن جنین با ما تماس بگیرید:
03537283090 داخلی 232شماره WhatsAppتلگرامفیسبوکایمیلمنظور از گرید جنین برای انتقال چیست؟
منظور از گرید جنین فریز در فرایند انتقال جنین به رحم، درجه‌بندی خاصی است که بر مبنای تعداد روزهای سپری‌شده پس از بازیابی جنین تعیین میشود. معمولاً جنین را می‌توان در روز سوم یا پنجم پس از بازیابی، به رحم منتقل کرد که وضعیت تقسیمات سلولی آن در هر روز کاملاً متفاوت می‌باشد.
فواید فریز کردن جنین چیست؟
از جمله فواید فریز جنین می‌توان موارد زیر را نام برد:
- افزایش شانس باروری به‌ویژه در افراد دارای شکست مکرر IVF و ICSI یا کاندیداهای نامناسب برای تحریک تخمدان
- حذف مرحله تحریک تخمک‌گذاری و تخمککشی در مراحل بعدی بارداری و در نتیجه کاهش هزینه‌ها و کاهش عوارض درمانهای هورمونی
- فشار روحی و جسمی کمتر مادر به دلیل حذف مراحل اولیه دریافت تخمک
- سهولت در انتقال جنین فریزشده به علت عدم نیاز به جراحی و درمانهای پیچیده
- امکان شناسایی بیماری‌ها و اختلالات ژنتیکی جنین پیش از انتقال به رحم
- امکان تعیین و انتخاب جنسیت دلخواه پیش از انتقال جنین به رحم با کمک تست‌های PGD یا PGS
- توانایی پزشک در انتخاب جنین‌هایی با بالاترین شانس رشد و کمترین خطر سقط
- کاهش خطر بالا بودن سطوح استروژن در مادر به دلیل ایجاد فاصله زمانی بین فرایند تخمک‌گیری تا انتقال جنین
گرید جنین سه روزه یا پنج روزه؛ کدام بهتر است؟
جنین ۳ روزه در مرحله کلیواژ یا شکاف قرار دارد و با وجود این‌که چند مرحله تقسیم سلولی را پشت سر گذاشته، اما اندازه کلی آن تغییر نکرده و هنوز در ابعاد یک تخمک است. در این گرید لازم است تعداد سلول‌ها و شکل ظاهری آن‌ها بررسی شود. حالت ایده‌آل در تقسیم سلولی روز سوم، حدود ۶ تا ۱۰ سلول می‌باشد.
در حالی که جنین ۵ روزه در مرحله بلاستوسیست قرار دارد و تقسیمات سلولی آن به مراحل کامل‌تری رسیده است. در این گرید، گروهی از سلول‌ها برای تشکیل جنین به ICM (توده سلولی داخلی) تبدیل می‌شوند و گروهی دیگر برای تبدیل به جفت، TE (اپیتلیوم رویانی) را تشکیل می‌دهند. در گرید جنین پنج روزه می‌توان میزان گسترش بلاستوسیت و همچنین کیفیت ICM و TE را مورد بررسی قرار داد.
فریز کردن جنین چه عوارضی دارد؟
برخی از عوارض و خطرات احتمالی درمان ناباروری به روش جنین فریزشده عبارتند از:
- خون‌ریزی یا دردهای شکمی حین تخمک‌گیری
- تحریک بیش از حد تخمدان یا تغییرات ترشحات واژن به علت مصرف برخی داروها
- افزایش ریسک بارداری چندقلو
- احساس گرفتگی یا نفخ شکم
- بروز عفونت
- احساس سیری بی‌دلیل
فریز کردن جنین بهتر است یا فریز تخمک؟
هر یک از روش‌های فریز جنین و فریز تخمک دارای مزایا و معایبی است. در ذخیره و انجماد جنین می‌توان با تشکیل رویان از سلامت آن مطمئن شد؛ اما در ایران، این روش فقط برای افراد متأهل مجاز است. از طرفی درصورت جدایی زن و شوهر در آینده و عدم تمایل به داشتن فرزند از همسر قبلی، جنین‌های فریزشده بلااستفاده می‌شوند. در روش انجماد تخمک امکان فریز تخمک‌های زیادی حتی برای دختران مجرد وجود دارد.
بنابراین می‌توان درصورت ازدواج با هر مردی، تخمک خود را برای باروری با اسپرم همسر از فریز خارج کرد. از طرفی ممکن است در آینده و پس از تشکیل جنین با تخمک‌های فریزشده، مشخص شود که برخی از تخمکها توانایی باروری ندارند. بنابراین انتخاب بهترین روش در میان ذخیره جنین و ذخیره تخمک، به شرایط متقاضیان بستگی دارد.
هزینه فریز جنین
هزینه روش درمانی فریز کردن جنین که در کلینیک‌ها یا مراکز درمانی دولتی و خصوصی متفاوت است، اغلب شامل دو بخش عمده «هورمون‌درمانی» و «نگهداری جنین فریزشده» می‌باشد. درواقع، بیشتر هزینه‌ها صرف مرحله تحریک تخمدان و تخمککشی میشود؛ اما مبلغ مشخصی نیز بهطور سالانه برای نگهداری جنین منجمد در بانک جنین دریافت می‌گردد.
در کل هزینه فریز کردن جنین بسته به شرایط افراد و تعداد جنین ها متفاوت بوده و حدود 8 میلیون تومان (در سال 1402) متغیر است؛ لذا برای اطلاع از قیمت دقیق فریز جنین می‌بایست پیش از اقدام به درمان، از کلینیک مربوطه سؤال پرسید.
سخن پایانی
ناباروری از جمله مهم ترین مسائلی است که این روز ها آمار قابل توجهی از زوج ها با آن درگیر هستند. این معضل که از دیرباز گریبان بسیاری از زوج های جوان را گرفته است. برخلاف گذشته که روش و امکانات درمانی برای آن نبود، امروزه روش های مختلف و متعددی برای درمان ناباروری موجود است.
در این مقاله به معرفی یکی از مهم ترین روش های درمان و پیشگیری از برخی مشکلات مربوط به ناباروری پرداختیم؛ که انجام هرگونه اقدامی در زمینه فریز کردن جنین باید از سوی بهترین و معتبر ترین پزشکان در این زمینه انجام شود. زیرا که انتقال و کاشت جنین فریز شده از حساسیت های زیادی برخوردار است و دارای دلایل و فواید زیادی است از این رو این اقدام باید با تکیه بر تجربه و مهارت های زیادی انجام شود.
سؤالات متداول جنین فریزشده
مدت زمان نگهداری جنین فریز شده چقدر است؟
طبق منابع، بیشترین زمانی که یک جنین فریزشده میتواند زنده بماند و کیفیت خود را از دست ندهد حدود ۱۰ سال است. بااینحال توصیه میشود در صورت فراهم بودن شرایط زوجین، فرایند انتقال جنین در زمان زودتری انجام شود.
انتقال جنین فریزشده بهتر است یا تازه؟
همانطور که اشاره شد، انتقال جنین تازه در روزهای پس از تخمککشی انجام میشود که به دلیل درمانهای هورمونی و تحریک تخمدان ممکن است خطراتی را برای مادر به دنبال داشته باشد. بنابراین درصورت صلاحدید پزشک و تمایل زوجین بهتر است ابتدا جنین فریز شود و سپس در فرصت مناسبی به رحم زن انتقال یابد.
سن مادر چه اهمیتی در انتخاب جنین فریزشده یا تازه دارد؟
بهطور کلی افزایش سن موجب کاهش کیفیت تخمکها میشود و بهتر است عمل استخراج تخمک و فریز آن ترجیحاً در سن زیر ۳۵ سال صورت گیرد. از طرفی با بالا رفتن سن، احتمال کاهش قدرت بدنی زن برای گذراندن دوران بارداری وجود دارد و بهتر است اقدام به کاشت جنین و بارداری، زیاد به تعویق نیفتد.
نظری ثبت نشده
نظر شما