عمل میکروتسه چیست و چگونه انجام می‌شود؟

اسپرم صفر (آزواسپرمی) یکی از رایج ترین مشکلات ناباروری در مردان به شمار می‌رود که مقدار اسپرم را در آزمایش اسپرموگرام، صفر نشان می‌دهد. در مردان نابارور، آزواسپرمی به دو دلیل کاهش شدید تولید اسپرم در بیضه و انسداد لوله های منی اتفاق می‌افتد؛ که علت هر دوی آن می‌تواند از ریشه های ارثی، بیماری های عفونی و یا حتی آسیب های پزشکی باشد.

طبق تحقیقات انجام شده یکی از بهترین و دقیق ترین روش های کمک باروری در مردان مبتلا به آزواسپرمی، عمل میکروتسه بیضه (Microsurgical Testicular Sperm Extraction) است. در روش میکروتسه از طریق روش های میکروسکوپی بافت بیضه مردانی که میزان اسپرم آن‌ها صفر و یا نزدیک به صفر است‌، بررسی می شود . در صورت وجود اسپرم در نمونه بیضه، اسپرم دریافتی فریز شده و از آن در روش های درمان ناباروری استفاده می شود.

چه عواملی باعث آزواسپرمی می‌شود؟

اختلال اسپرم صفر به دلایل مختلفی رخ می‌دهد و توسط عوامل گوناگونی نیز شدت می یابد. برخی از عوامل تأثیرگذار بر آزواسپرمی عبارتند از:

• بیماری‌های عفونی مثل اوریون
• مصرف بعضی از داروها؛ به‌خصوص داروهایی مخصوص شیمی درمانی و آنتی بیوتک ها
• پرتو درمانی در بیماران سرطانی
• عوامل ژنتیکی
• عوامل هورمونی
• مصرف مواد مخدر
• بروز زخم های تناسلی

بیشتر بخوانید: راه های درمان اسپرم صفر برای بارداری

آشنایی با طریقه‌ی عمل میکروتسه

همانطور که گفته شد، میکروتسه بهترین گزینه برای درمان ناباروری در مردان مبتلا به آزواسپرمی محسوب می‌شود؛ این عمل بطور کلی به دو صورت بیهوشی موضعی و بیهوشی عمومی در اتاق عمل و در شرایط کاملاً استریل صورت می‌گیرد.

بیضه بیمار ۱ الی ۲ سانتی‌متر برش زده می‌شود و پزشک با استفاده از میکروسکوپ، قسمت‌ها و بافت هایی از بیضه را که احتمال بودن اسپرم در آن‌ها وجود داشته باشد، موردبررسی قرار می‌دهد و در صورت وجود اسپرم آن را فریز می‌کنند تا برای باروری مورداستفاده قرار گیرد.

خوشبختانه روش فریزاسیون مشکل و اختلالی را برای سلول اسپرم اینجا نمی‌کند. یکی از مزیت‌های میکروتسه این است که از تکرار نمونه‌برداری برای افرادی که نیاز به درمان مجدد IVF دارند؛ جلوگیری می‌کند و برای باروری به روش میکرواینجکشن (ICSI) نیز مورداستفاده قرار می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: روش میکرواینجکشن (ICSI) چیست و چه تفاوتی با IVF دارد؟

قبل از میکروتسه چه مراقبت‌هایی لازم است؟

قبل از انجام میکروتسه باید فرد مراقبت و اقداماتی را برای عمل انجام بدهد که شامل موارد زیر است:

• اصلاح موهای زائد ناحیه عمل مثل کیسه بیضه؛ اطراف آلت تناسلی و کشاله ران را شب قبل از عمل تمیز کنید.
• در صورت مصرف داروهای ضد انعقاد (Anticoagulant) مانند آسپرین، وارفارین، ایبوپروفن یا داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی؛ پزشک خود مطلع سازید.
• در صورت حساسیت یا داشتن آلرژی به داروهای بی حسی؛ به جراح خود اطلاع دهید.
• مشکل خونریزی یکی دیگر از مواردی است که جراح اورولوژیست باید از آن اطلاع داشته باشد.

مراقبت‌های بعد از عمل میکروتسه

• مصرف مسکن، ایبوپروفن، تیلنول و آنتی بیوتیک‌های تجویز شده توسط پزشک به طور منظم
• پرهیز از پوشیدن لباس های جذب و تنگ در محل جراحی
• استراحت در روز اول انجام جراحی و اجتناب از هرگونه فعالیتی
• مطلع سازی پزشک در صورت مشاهده هرگونه تورم، التهاب، خونریزی و قرمزی در محل جراحی

تفاوت عمل بیوپسی و میکروتسه

در روش بیوپسی (نمونه برداری) فقط یک قسمت از بیضه برداشته می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد. این در صورتی است که ممکن است قسمت‌های دیگر بیضه نیز توانایی تولید اسپرم را داشته باشند که مورد بررسی قرار نگرفته‌اند و این خود یکی از عیوب روش TESE به حساب می‌آید. در حالی که در میکروتسه، به‌محض یافتن اسپرم می‌توان آن را با تخمک بارور نمود و یا اسپرم را فریز کرد و بعداً مورد استفاده قرار داد.

بیشتر بخوانید: عمل بیوپسی بیضه؛ مراقبت ها، درصد موفقیت و عوارض آن

تفاوت درمان ناباروری در روش TESE و micro TESE چیست؟

به طور رایج دو نوع جراحی اصلی بر روی مردان مبتلا به آزواسپرمی انسدادی صورت می‌گیرد که یک روش استخراج اسپرم از بافت بیضه (TESE) دیگری استخراج میکروسکوپی اسپرم بیضه (micro-TESE) است. این دو روش از نظر تکنیک جراحی با یکدیگر تفاوت دارند.

در جراحی TESE که یک جراحی معمولی به‌حساب می‌آید، به صورت بسته و نهایتاً با شکافتن پوست و بافت بیضه، تکه‌های بسیار کوچکی از آن را مورد بررسی قرار میدهند ولی در روش میکروتسه جراحی باز صورت می‌گیرد و امکان بزرگ‌نمایی بافت مورد نظر، بررسی نمای مناسب‌تری از بافت بیضه و تشخیص بهتر وجود یا فقدان اسپرم، فراهم می‌باشد.

سؤالات متداول

آیا میکروتسه عوارضی هم به دنبال دارد؟

 ازآنجاکه کیسه بیضه بعد از جراحی سریع بهبود می‌یابد؛ اکثر مردان به‌سرعت سلامتی خود را به دست می‌آورند ولی عوارضی مثل خونریزی؛ عفونت درد و ناراحتی ممکن است برای بیمار به وجود بیاید که باید به پزشک اطلاع داده شود ولی به‌طورکلی احتمال آسیب دیدن خود بیضه در طول جراحی بسیار کم است.

میزان موفقیت عمل میکروتسه چقدر است؟

رضایت‌مندی پزشکان از  میکروتسه حدود ۶۰ درصد است که روش مطلوبی برای باروری مردان به حساب می‌آید.